Ga naar Content
Een libel met transparante vleugels zit op iemands uitgestrekte wijsvinger. De hand van de persoon wordt in close-up getoond tegen een onscherpe achtergrond van groen en donker water. Ze dragen een ring om hun middelvinger.
Alkmaar

Hoe de Europese verkiezingen ook over bomenkap in Schoorlse Duinen gaan

5 juni 2024, 18.30 uur · Aangepast 6 juni 2024, 11.20 uur
Door: Anne Klijnstra · Foto: NH/ Anne Klijnstra

Wel of geen bomen kappen? Het kan een reden zijn om morgen naar de stembus te gaan. Want natuur is een van de onderwerpen waar Europa een dikke vinger in de pap heeft. Zij stellen de richtlijnen op voor bijvoorbeeld Natura 2000-gebieden. Kortom: jouw stem kan een stem zijn voor of tegen de bomenkap in de Schoorlse Duinen.

"De Schoorlse Duinen is Natura 2000-gebied: het is aangewezen als Europese topnatuur. En dus zie je het beleid van Europa hier overal terug", legt boswachter Samuelle van Deutekom van Staatsbosbeheer uit. "Voor Schoorl gaat het eigenlijk over het behoud van het hele duinsysteem, kalkarm, met planten en soorten die daarvan profiteren."

Tekst gaat verder onder de foto's.

In Schoorl vind je de invloed van Europa onder meer terug in open heidegebieden en natte duinvalleien. De boswachter neemt ons daarom mee naar de Zwarte Blink. We treffen het met een zonnige middag in de duinen. Desondanks gaan de laarzen aan, want ook hier staat het grondwater nog altijd extreem hoog. Toch wijst Samuelle naar scheuren in de grond.

"Kijk, als we hier omhoog lopen richting het uitkijkpunt, zie je het droger worden. Terwijl verderop het fietspad blank staat. Zo verschillend kan het zijn." We staan op deze plek langs de Schoorlse Zeeweg, omdat hier goed te zien is wat Europa bepaalt in dit natuurgebied.

Dennen rooien

"Hier zie je heel veel soorten duinheide en dikke pakketten mos. En wat we hebben gedaan is zorgen dat die heide open blijft. Er stonden allemaal jonge dennen verspreid; zaailingen van het Leeuwenkuilbos. Die hebben we weggehaald."

"Andere planten krijgen dan meer kans. Nu is dit weer open duin met al die heide en mossen, zoals het bijzondere rendiermos. Maar ook bloemen als het zandblauwtje, zijn ook typisch voor dit gebied. Het is een mozaïek van soorten, die heel dicht op elkaar groeien en de kwetsbare zandhagedis profiteert enorm in deze omgeving." En er is meer dat Europa graag bewaard ziet.

Tekst gaat verder onder het kader.

Europa versus Noord-Hollandse natuur

Natuur trekt zich niets aan van landsgrenzen, vandaar dat de EU-lidstaten besloten hebben hier gezamenlijk regels voor te maken om zo de biodiversiteit te beschermen. Door Europa zijn daar de Vogel- en Habitatrichtlijn voor opgesteld.

Onderdeel daarvan zijn ook Natura 2000-gebieden, die extra beschermd moeten worden vanwege bijzondere natuurwaarden. Europa betaalt ook mee aan het behoud of herstel van de flora en fauna in die gebieden. Daarnaast maakt de EU ook nieuw beleid, zoals de uitgestelde natuurherstelwet.

In Nederland gaan de provincies over het natuurbeleid. De provincie Noord-Holland beheert veertien Natura 2000-gebieden en stelt daar beheerplannen voor op die voldoen aan de Europees gestelde richtlijnen en doelstellingen. De verschillende gebiedsbeheerders, zoals PWN of Staatsbosbeheer, voeren die plannen uit.

Natte duinvalleien

Even verderop langs de Zeeweg stoppen we bij een uitgestrekte vlakte met een grote plas water: de natte duinvallei bij het Klein Ganzenveld. "In opdracht van Europa hebben we er voor gezorgd dat er meer natte plekken in het gebied komen. Er is hier ongeveer een halve meter grond afgegraven, waardoor het grondwater weer omhoog kan komen."

"Dit is tot nu toe een heel uitzonderlijk jaar", lacht Samuelle, doelend op de vele plassen water die ook in de Schoorlse Duinen blijven staan op dit moment. "Maar wat je normaal zou zien, is dat er hier in de wintermaanden en het voorjaar een laag water staat. Tijdens de zomer is het droog."

Als we richting de waterplas lopen, blijken de laarzen geen overbodige luxe. Slingerend tussen de heidepollen door komen we in steeds sompiger terrein terecht. "Een natte duinvallei is een uniek stukje ecosysteem waar planten en dieren leven die je op andere plekken niet vindt", vertelt de boswachter enthousiast.

Rugstreeppad

"Orchissen, maar ook zonnedauw kan je hier verwachten. Maar wat ik zelf een hele toffe vind, is de rugstreeppad. Die doen het hier geweldig goed. Ze leggen hun eitjes in deze duinvallei en de jonkies die daar uit komen ontwikkelen zich echt razendsnel. Die moeten namelijk 'klaar' zijn voor het hier weer droogvalt."

Een zoektocht naar de paddenvisjes levert er een aantal op in verschillende stadia: enkele nog met staart, een ander al met pootjes. "Het voordeel van water dat steeds droogvalt, is dat er dus geen vissen in leven. Die zouden de jonkies op kunnen eten. Dit is veel veiliger voor ze."

Tekst gaat verder onder de foto's.

"De natuur zoals hier in de duinen, komt echt maar op een paar plekken in Europa voor", onderstreept boswachter Samuelle tot slot. "Dat realiseer je je misschien niet als je er naast woont. Maar als je naar het grotere plaatje kijkt, dan besef je hoe bijzonder het eigenlijk is. En dat het heel belangrijk is dat we dat met z'n allen samen beschermen."

Vanwege de Europese bescherming en voor het behoud van de kalkarme grijze duinen, zijn er in Schoorl ook beheermaatregelen uitgevoerd die voor flinke onrust zorgen. Het kappen van dennen om de duinen te laten stuiven, leidde al tot meerdere rechtszaken door tegenstanders van die kap. Dit natuurherstel vloeit dus voort uit beslissingen van het Europees Parlement.

Morgen kan er tot 21.00 uur gestemd worden voor Europa. Onder meer in Schoorl, waar in het Buitencentrum van Staatsbosbeheer door de gemeente een stembureau is ingericht. Nog stemhulp nodig voor de Europese Verkiezingen? Doe hier het Kieskompas.

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit Alkmaar en omgeving?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]