Zijn de 540 bewoners van Zwaagdijk-West - met hun verleden én onderbouwde standpunten - een speelbal in de politieke krachtmeting tussen de provincie en gemeente Medemblik? NH zet alles op een rijtje.
Het zoveelste hoofdstuk in de soap 'Balkweiterhoek' in Zwaagdijk-West. Het is niet voor het eerst dat de locatie onderwerp van gesprek is - zie kader onder voor een samenvatting van wat er allemaal speelt.
Hoe kon het dorp met 540 bewoners zo'n speelbal van de politiek worden? De werkgroep 'BWH 76/76A', waar Giel Nijpels het aanspreekpunt van is, is in het geheel niet te spreken over de manier waarop de provincie met het haalbaarheidsonderzoek omgaat.
Over het terugfluiten is het dorp ’zéér teleurgesteld en verbaasd’. Zeker na wat er vorige week zou zijn toegezegd: "Het vertrouwen in de politiek is juist net teruggekomen, en dan gebeurt er dit", zegt Nijpels. Daardoor blijft Zwaagdijk-West omgeven door vraagtekens. "Wat is er binnenkamers gebeurd, en zo vlak erna?", vraagt hij zich bijna hardop af. Begin november staat er opnieuw een bezoek gepland, om misvattingen te benoemen en om tot draagvlak te komen. "Voor het dorp is te hopen dat er gauw helderheid komt."
’Vertrouwen politiek loopt deuk op’
Ook wethouder Jeroen Broeders van de gemeente Medemblik baalt ervan hoe het gelopen is. "Het vertrouwen in de provincie had, in ieder geval in Zwaagdijk-West, het afgelopen jaar een forse knauw opgelopen. Het was dan ook heel goed dat er een prettig en constructief gesprek mogelijk was", zegt hij. Volgens hem droeg dat gesprek ’heel erg bij aan het herstel van het stukgelopen vertrouwen’.
Hij windt er geen doekjes om. "Ik ben dan ook teleurgesteld dat het vertrouwen van de bewoners in de provincie, maar ook in de politiek in het algemeen, weer een deuk oploopt." De gemeente houdt vast aan het standpunt dat de voorwaarden waaronder de provincie 120 flexwoningen wil realiseren op deze locatie voor de gemeente ’niet acceptabel zijn’.
Hoe het nu verder gaat, blijft vooralsnog onduidelijk. In november vindt er een spoeddebat plaats in het provinciehuis, nadat verantwoordelijk gedeputeerde Jelle Beemsterboer werd teruggefloten.
De soap rond 'Balkweiterhoek' in een notendop
Op 5 oktober 2022 komt het nieuws naar buiten dat de provincie het terrein aan de Balkweiterhoek in Zwaagdijk-West op het oog heeft om statushouders te huisvesten. Volgens Arthur van Dijk, commissaris van de Koning in Noord-Holland, om ’een bijdrage te leveren aan het nijpende tekort aan slaapplekken in de asielopvangcentra’. Het wordt vijf dagen later duidelijk dat het terrein, dat in eigendom is van de provincie, óók bestemd is voor spoedzoekers uit de eigen gemeente om de verhitte woningmarkt een snelle oplossing te bieden.
Een ’haalbaarheidsonderzoek’, zoals het wordt genoemd, moet uitwijzen of dit mogelijk is. Eén ding is zeker: de plannen vallen de bewoners rauw op het dak en komen in actie. Ze voelen zich ’het afvoerputje van Medemblik’. De boodschap op een rondgebrachte pamflet in het dorp is helder: 'Er is al genoeg verpest in Zwaagdijk-West'. Uit een enquête die is gehouden, blijkt dat driekwart tegen de komst is.
Na maanden van stilte, op 31 januari 2023, gebeurt het onverwachte. De gemeente Medemblik en woningcorporaties, die het haalbaarheidsonderzoek moesten uitvoeren, laten weten dat de plannen (financieel) niet haalbaar zijn. En dat betekent opluchting bij het dorp, want de vlag kan uit. Toch is die vreugde van korte duur.
Zo'n twee weken later, op 13 februari 2023, slingert de provincie een persbericht de wereld in. Daarin staat dat de provincie de handschoen oppakt en het haalbaarheidsonderzoek zelf voortzet. Tot groot ongenoegen van de gemeente Medemblik, die sindsdien lijnrecht tegenover elkaar staan. Er wordt zelfs vanuit de provincie gedreigd om zonder de steun van Medemblik door te gaan.
Op 12 juli 2023 is het hoge woord eruit: de provincie acht het plaatsen van 120 flexwoningen voor 250 tot 300 spoedzoekers en statushouders in Zwaagdijk-West wél haalbaar. Hoewel de provincie geen beren op de weg ziet, blijft ze desondanks toch worstelen met het vinden van draagvlak. Zowel bij de gemeente als bij het dorp. "De limiet is bereikt, we hopen dat er besef komt van de provincie", aldus een verontruste bewoner.