Alleen al in de Kop van Noord-Holland is een tekort van 3.000 slaapplekken voor arbeidsmigranten. Dit worden er naar verwachting in de toekomst alleen maar meer. Gemeenten weten niet goed wat ze hier mee aan moeten. Den Helder, Hollands Kroon en Schagen zoeken nu met hulp van de provincie naar geschikte locaties voor huisvesting. Ook West-Friesland overweegt onderzoek te doen naar goede huisvestingslocaties.
Veertien potentiële locaties zijn geselecteerd in de Noordkop, zo werd vorige week bekend. De plekken variëren van Warmenhuizen tot Winkel en van 't Veld tot Middenmeer. Ook het Joods Werkdorp staat (weer) op de lijst. Eigenaar en ontwikkelaar Joep Karel hoopt dat zijn voorstel om, nu, 160 arbeidsmigranten onder te brengen op het terrein - en tegelijkertijd een herinneringscentrum en museum over het Joods Werkdorp te realiseren, er doorkomt. "Als er een streep gaat door mijn plan, ben ik er echt klaar mee. Het is voor mij ook eindig."
Karel zegt al veertien jaar bezig te zijn met het initiatief. "Gaat het door, dan kan dit een voorbeeld zijn voor Nederland aan huisvesting van arbeidsmigranten, aangezien de huizen heel groen worden neergezet." Eerder werden zijn voorstellen van tafel geveegd, omdat mensen de opvang te grootschalig vonden. Ook stonden omwonenden niet te springen.
Tekst gaat verder onder het gele blok.
Portret
Pawel Smakowski (40) en Renata Franckowiak (37) kunnen erover meepraten als het gaat om huisvesting van arbeidsmigranten. Toen Pawel in 2004 alleen naar Nederland kwam, ervoer hij hoe moeilijk het voor de Poolse arbeidskrachten was om een werkvergunning te krijgen. Daardoor had hij bijna iedere week ander werk, soms helemaal geen werk en deelde hij een kamer met andere arbeiders. En toch was het beter werken dan in Polen. Hier had hij tenminste werk en verdiende hij genoeg geld om een bestaan op te bouwen.
Zijn vriendin Renata volgde hem na haar eindexamen en kwam hier in eerste instantie om een spaarpotje op te bouwen voor haar studie. Aangezien zij ook de Frans nationaliteit had, kon zij wel meteen een werkvergunning krijgen. In die twee maanden seizoensarbeid verdiende Renata echter zo veel dat ze besloot om een tussenjaar te nemen om te sparen. In dat jaar maakten ze veel vrienden en raakten ze steeds meer gewend aan het werken en leven in Nederland. Zo verplaatste hun Poolse leven zich geleidelijk naar Nederland. Na een stroef begin - kamertjes in verschillende delen van Den Haag - vonden ze na een paar maanden een plek waar ze samen konden wonen. Een etage in een gedeeld huis met twee bevriende Poolse stellen. Uiteindelijk bleven ze tien jaar in Den Haag wonen.
Nadat Pawels werk zich verplaatste naar bedrijventerrein Agriport in Middenmeer moest het stel wel verhuizen. Eerst zocht hij een plek om doordeweeks te overnachten en ging hij in het weekend terug naar Den Haag. Ondertussen schreven ze zich in bij de woningcorporatie om een huisje te vinden in Hollands Kroon. Dat werd na twee jaar wachten een huurwoning in Slootdorp. Nadat Renata was bevallen van hun dochter Hanna (nu 8) kreeg ze werk bij een uitzendbureau voor arbeidsmigranten. Op een gegeven moment stond het tweetal voor de keuze om terug te gaan naar Polen of in Nederland te blijven. Ze besloten te blijven en wonen nu in een koophuis in Slootdorp. "We hebben in Polen nooit gewerkt of op onszelf gewoond, alleen in Nederland", zo legt Pawel uit.
Niet alleen in Slootdorp was er onrust, ook in 't Veld maakten inwoners zich zorgen over de komst van grote 'Polenhotels'. Zij vonden dat de wegen niet waren berekend op meer autoverkeer. Initiatiefnemer John de Boer van uitzendbureau Agro Star zag juist een uitgelezen kans om arbeidsmigranten een centraal onderkomen te bieden: "We zijn verplicht om onderdak te bieden als we arbeidsmigranten aannemen. Er is in Hollands Kroon bovendien een groot tekort aan slaapplekken en er staan steeds meer agrarische panden leeg."
Nu lijkt het erop dat ook zijn voorstel mogelijk de voorlopige lijst van de provincie heeft gehaald. Over een ander initiatief in het buurtschap Moerbeek in Hollands Kroon werd in 2019 nog schamper door de bewoners gezegd dat 'hier straks meer Polen dan Moerbekers wonen'. Overigens haalde dat plan het vorig jaar wel bij de gemeente.
Illegale huisvesting
Wanneer er geen fatsoenlijke huisvesting wordt gerealiseerd voor arbeidsmigranten, wordt illegale huisvesting in de hand gewerkt, met alle gevolgen van dien. Zo werden onlangs in Limburg meer dan 50 Roemeense arbeidsmigranten in 'mensonterende omstandigheden' aangetroffen. In 't Veld moest een bloembollenkweker in 2018 meerdere panden sluiten, omdat de veiligheid van de tientallen arbeidsmigranten niet kon worden gegarandeerd.
Tekst gaat verder onder het blauwe blok.
Werken
De maand juni staat bij NH Nieuws in het teken van werken. Hoe werkt Noord-Holland en zijn we tevreden over ons werk? Door het coronavirus werken veel mensen thuis, blijft dat zo? En hoe is het gesteld met de werkloosheid in onze provincie? Bekijk hier al onze verhalen over werken.
Ginus Hahn van de Dorpsraad 't Veld-Zijdewind zegt dat iedere arbeidsmigrant een duidelijke verblijfplaats moet hebben. Hij vindt dat er ook zeker goede oplossingen zijn uitgevoerd. "Aan de andere kant is hier al een aandeel geleverd aan het huisvestingsprobleem: als je kijkt naar het percentage dat elke plaats wordt gevraagd te leveren, is dat in 't Veld al overschreden."
Probleem
Ook is er soms twijfel over de locaties. Zo zou het door de provincie genoemde perceel in Winkel lang te boek hebben gestaan als potentiële bouwgrond voor gewone woningbouw. "Het heeft nu nog een agrarische bestemming", weet bewoner Hans Stammes. "Als je de leefbaarheid van dorpen in stand wilt houden, moet je ook zorgen dat je de jeugd behoudt en moet je huizen bouwen. Met de arbeidsmigranten winnen we het niet." Ook los je volgens hem hier het werkelijke probleem niet mee op. "Natuurlijk moeten we goed zorgen voor de arbeidsmigranten. Maar uiteindelijk komen zij hier alleen om te werken. Daarom moeten we er voor zorgen dat de bedrijven meer automatiseren, zodat we minder afhankelijk zijn van arbeidsmigranten."
Oud-burgemeester Emile Roemer van Alkmaar, en voorzitter van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, vindt dat we hoe dan ook onze verantwoordelijkheid moeten nemen. "Als je mensen deze kant ophaalt, ga je ze ook op een normale manier behandelen en krijgen ze normale contracten en normale huisvesting. Ze moeten niet afhankelijk zijn van een werkgever, dat als ze hun baan kwijtraken, ze diezelfde dag ook zonder huis zitten." Niet alleen betere huisvesting, maar ook een goede registratie en handhaving is nodig. Dit beaamt een woordvoerder van de provincie: "De gemeenten spannen zich hier voor in."
Deze week zal verder overleg worden gevoerd over potentiële locaties voor huisvesting. Naast gesprekken in 't Veld, zal het college van burgemeester en wethouders van Hollands Kroon bepalen of het plan van Joep Karel door mag naar de gemeenteraad. Vervolgens beslist de raad er over twee weken over. Als in de acht weken die volgen onderbouwde en redelijke klachten binnenkomen, zal de Hoge Raad er een eindoordeel over vellen.
Overigens was de oorspronkelijke lijst van locaties veel langer. De afgevallen plekken worden niet meteen in de prullenbak gegooid, aldus de provincie. "Maar van belang is dat het tekort eerst wordt opgepakt." Daarna wordt verder gekeken.
💬 Wil je niets missen uit de Noordkop?
- Tip ons met foto's, filmpjes en verhalen via [email protected] of whatsapp 06 30 09 30 03
- Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit de Noordkop en Texel. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws.
- Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Noordkop.
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]