Noord-Hollanders in de knel door crisis sociale woningmarkt: "Deze situatie is uitzichtloos"

NH Nieuws heeft onderzoek gedaan onder haar 1.200 panelleden. Daaruit blijkt dat maar liefst een kwart van de panelleden in een ander huis zou willen wonen. Daarvan is 41 procent op zoek naar een sociale huurwoning.

Verder blijkt uit het onderzoek dat eenderde van de panelleden die op zoek zijn naar een sociale huurwoning al langer dan vijf jaar op de wachtlijst staan.

Dat het behoorlijk lang duurt voordat je in aanmerking komt voor een sociale huurwoning, merkt ook de Amstelveense Roxan. Zij woont noodgedwongen weer bij haar moeder: "Ik heb een beetje het gevoel dat ik stagneer in mijn eigen ontwikkeling. Ik ben 31. Een gezin ligt wel in de planning, maar dat wordt heel lastig hier."

Ook Nina Koeman uit West-Friesland heeft moeite om een woning te vinden. Ondanks dat ze al zeven jaar op een wachtlijst staat, komt ze niet in aanmerking voor een sociale huurwoning: “Als er nu al een huis vrij komt, zie je dat spoedzoekers of doorstromers voorrang krijgen. Dat ben ik niet. Ik ben een starter die ook gewoon wil starten met een woning."

Marcel Trip, woordvoerder van huurderbelangenvereniging Woonbond, herkent dit beeld. De situatie levert volgens hem voor heel veel mensen grote problemen op.

Zo worden volgens Trip niet alleen starters getroffen door de wooncrisis, maar ook ouderen. Zij kunnen bijvoorbeeld geen gelijkvloerse woning vinden en moeten noodgedwongen wonen in een huis dat niet geschikt voor hen is. 

Ook personen die net gescheiden zijn, lopen tegen problemen aan. Dat het lastig is om na een scheiding een woning te vinden ondervindt Ellen Goossens (50) uit Haarlem. Zij kwam na haar scheiding op straat terecht en zwierf daar met haar drie zoons rond. Nu woont ze noodgewongen in een antikraakwoning waar ze binnenkort uit moet.

Waar ze hierna naartoe kan, is voor Ellen nog onduidelijk: "Daarna heb ik niks. Hopelijk komt er nog een mogelijkheid om ergens anders antikraak te gaan wonen, maar voorlopig is deze situatie uitzichtloos."

Oorzaken van het grote woningtekort zijn volgens Marcel Trip vooral te danken aan de economische crisis en de verhuurderheffing: een belasting, die verhuurders betalen op het aanbieden van sociale huurwoningen.

"Dat is geld dat regelrecht naar de schatkist gaat in plaats van dat het geïnvesteerd wordt in nieuwe woningen." De heffing moet volgens hem snel worden afgeschaft. 

Bekijk hieronder het interview met Marcel Trip en Hugo Priemus:

Ook Hugo Priemus is niet positief over de verhuurderheffing. Als volkshuisvestingdeskundige houdt hij zich al jaren met de woningmarkt bezig. Toch noemt hij ook nog een andere oorzaak van het uitblijven van voldoende sociale huurwoningen: het beleid van gemeenten.

Volgens Priemus moeten gemeenten zorgen voor grond waar de woningen op kunnen worden gebouwd. Maar dat gebeurt niet altijd, omdat het voor gemeenten financieel niet gunstig is. "Je boekt de minste opbrengsten voor grond als je sociale huurwoningen bouwt." Diezelfde grond levert dus veel meer op als er koopwoningen op worden gezet.

Daarnaast zegt Priemus dat gemeenten er ook niet om staan te springen dit type woning te bouwen, omdat je daarmee een kwetsbare groep naar de gemeente haalt. "Mensen met een laag inkomen, vaak zonder baan en die een groter beroep doen op sociale voorzieningen waar gemeenten veelal voor moeten opdraaien."

Daarom moet het Rijk volgens de volkshuisvestingdeskundige controleren of gemeenten wel in voldoende mate aan de woningbehoeften voorzien. Volgens Priemus is daarvoor voldoende kennis over de behoefte per gemeente en per regio nodig. En dat ontbreekt, zegt hij: "Alles wijst erop dat het Rijk onvoldoende inzicht heeft in de behoefte aan sociale huurwoningen en dus ook in het tekort aan sociale huurwoningen." Daar moet volgens Priemus iets aan gebeuren. 

Marcel Trip van de Woonbond zegt dat het bovendien belangrijk is dat politiek Den Haag en het ministerie gaan kijken welke blokkades zij kunnen wegnemen om ervoor te zorgen dat corporaties de maatschappelijke opgave goed kunnen oppakken. 

Heft in eigen hand

Om dichterbij het einde van de wooncrisis te komen, hebben enkele Noord-Hollanders inmiddels het heft in eigen hand genomen. Zo probeert een groep Wijk aan Zeeërs zélf een woningcorporatie op te richten. En zijn enkele IJmuidenaren met het burgerinitiatief gekomen voor een woonhofje voor ouderen ter stimulering van de doorstroming: "Dan kan iedereen in IJmuiden 'op maat' wonen."