Waar moeten Haarlemse verslaafden heen? Politiek kan niet kiezen

Gisteravond stonden alleen GroenLinks en de PvdA uitgesproken achter de voorkeur van de wethouders voor zes containerwoningen (Skaeve Huse) voor overlastveroorzakers aan de Vergierdeweg in Haarlem-Noord en een Domus+ wooncomplex voor 24 uitbehandelde verslaafden aan de Nieuweweg in Haarlem-Oost. Vooral deze laatste opvangvorm zorgt voor veel vraagtekens bij de raadsleden. 

Coalitiepartij CDA blijft bij haar standpunt dat één van de reserveplekken voor een Domus+ woonvoorziening aan de Robert Nurksweg bij station Haarlem-Spaarnwoude geschikt is. Volgens het college zou deze locatie toekomstige ontwikkelingen van een nieuwe woonwijk Oostpoort belemmeren. Ook kan het gebouw dan alleen maar pal tegen een fly-over van de uitgaande route naar de A9 komen te liggen. Dat zou te lawaaiig zijn. "Maar voor ons is 'minder prettig wonen', geen overtuigend argument", stelt het CDA-raadslid Jan Klaver. 

Puzzelen op een postzegel

Wethouder Floor Roduner blijft vasthouden dat hij liever niet wil 'puzzelen op een postzegel' om ook goede randvoorwaarden te kunnen scheppen voor een opvanglocatie. Er is ook  ruimte nodig voor een goede dagbesteding zoals een pluktuin of iets dergelijks op dezelfde locatie. En dat is naar zijn inziens het beste mogelijk bij de vervallen boerderij op de Nieuweg in de Zuiderpolder. 

Ook het aangedragen alternatief van de wijkraden op het Schoteroog acht hij minder kansrijk. Daar stapelen volgens Rodunder de risico's op elkaar. Natuurregels, dichtbij gevestigde zware industrie, een scouting en een zeilschool als buren zijn volgens hem die risico's. "En dat zijn criteria die u als raad zelf hebt gesteld", herinnerde hij de commissieleden gisteravond nogmaals. 

NH Nieuws filmde onlangs nog op deze locatie, die door Ronald Fukken namens de gezamelijke wijkraden een eigen onderzoek had gedaan naar geschikte plekken in de stad. 

(tekst gaat door na video)

Bovendien kwam daarbij nog een argument uit de hoge hoed: Schoteroog en ook de locatie aan de Robert Nurksweg liggen beide binnen een kilometer afstand van Fort Bezuiden in Spaarndam. En voor dit fort, dat onderdeel is van de Stelling van Amsterdam, zou een schootsveld-criterium gelden om de zichtlijnen voor dit monument te behouden. 

Participatie

De meerderheid van de politieke partijen wil toch dat de wethouder nog beter de kansen voor een verslaafdenopvang op Schoteroog onderzoekt. Vooral coalitiepartij D66 vraagt zich af waarom wethouder Roduner alsmaar de alternatieven afschiet in plaats van te kijken wat er wel zou kunnen. "Onderzoek nou bijvoorbeeld waar precies het afval ligt dat is afgedekt met afschermfolie in het recreatiegebied Schoteroog", vraagt raadslid Misja de Groot. 

Vooral het grote gebrek aan draagvlak op de locatie Nieuweweg is de politici een doorn in het oog. Deze plek staat al sinds meer dan twee jaar hoog op het lijstje van het collegebestuur van Haarlem, toen daar een oude boerderij te koop kwam te staan. De gemeente zag hier direct potentie voor een Domus+ locatie. De gemeenteraad wilde de grond toen alleen aanschaffen als de gemeente haar idee om de verslaafdenlocatie daar te plaatsen in de ijskast zou zetten.

Eerst zouden alle locaties in de stad onderzocht moeten worden. Dat deze boerderij nu toch als beste uit de bus komt, noopt Jouw Haarlem te denken dat de betrokken wethouders nu aan 'doelredenatie' doen. "Begin opnieuw", stelt raadslid Moussa Aynan van Jouw Haarlem, zeker ook omdat het participatieproces in deze netelige kwestie door de coronacrisis volgens hem niet de schoonheidsprijs verdient. 

Ook de grootste oppositiepartij de VVD is om deze reden niet bereid nu één van de locaties te kiezen voor een verslaafdenopvang. Het draagvlak in de buurten is volgens raadslid Joris Blokpoel te slecht. "En participatie is meer dan alleen maar een mail van een Haarlemmer beantwoorden", beet hij zorgwethouder Marie Thérèse Meijs toe. 

Zorgtaak

De frustraties in het debat gisteravond liepen soms hoog op. Vooral de PvdA hamerde op de zorgtaak om deze kwetsbare groep mensen, die nu door de stad zwerven of soms al jaren lang in kleine kamertjes in eerstelijnsopvangcentra zitten, een goede huisvesting te geven. PVDA-raadslid Maarten Wiedemeijer beschuldigde zijn collega-raadsleden ervan dat ze op 'verantwoordelijkheidsvakantie' zijn. "Nu het moeilijk wordt, rennen ze keihard weg."

Maar de SP, die in Haarlem zeker te boek staat als de grootste strijder voor de daklozen, blijft ook oog houden voor de alternatieve locatie Schoteroog. "Het gaat zeker op de Nieuweweg (onder andere door juridische procedures van buurtbewoners, red.) nog 3 tot 4 jaar duren voordat daar een Domus+ kan komen", heeft raadslid Sibel Özogul-Özen zich gerealiseerd. Ze wil weten hoe snel het toch op het Schoteroog zou kunnen, ondanks alle bedenkingen van de wethouder. "Als het er maar snel komt!" Özogul-Özen vreest dat er nog meer daklozen door conflicten uit de opvang gezet worden zolang er niet een doorstroomlocatie komt, waar deze mensen rust kunnen vinden. 

Veiligheidsplan

Hoe de gemeenteraad volgende week uiteindelijk zal beslissen, hangt voor een groot deel af van concreet uitgewerkte beheers- en veiligheidsplannen, in de hoop dat de buurten dan toch weer vertrouwen krijgen dat hun zorgen over overlast gehoord worden. Wethouder Meijs wilde gisteravond wel mondeling toezeggen dat ze dat wil gaan doen voordat er een definitief plan ligt. Maar garanties dat iedereen in de buurt dan aan boord is kan ze niet geven. 

Overigens lijkt de meerderheid van de gemeenteraad wel akkoord voor het project Skaeve Huse op een weiland aan de Vergierdeweg in Haarlem-Noord. Wethouder Meijs denkt er met de naastgelegen begraafplaats met stiltecentrum in goed overleg uit te kunnen komen om overlast door schreeuwende bewoners van zo'n containerwijk te beperken.

De komende raadsvergadering op donderdag 22 april belooft wel een luidruchtige en chaotische debat te worden, ondanks de online-vorm waarin het gehouden moet worden. Dat concludeerde raadslid Louise van Zetten van Hart voor Haarlem die de aangekondigde moties en amendementen bij elkaar optelde.