Heeft West-Friesland straks nog een huisarts?

In West-Friesland zijn er zo’n 48 huisartspraktijken en 98 huisartsen met een praktijk actief. Dat aantal zal de komende jaren verder afnemen. En dat baart zorgen.

Dit omdat de regio in een rap tempo vergrijst en het almaar uitdijende takenpakket. Het zorgt voor een toenemende zorgdruk bij de huisartsen. Maar ook zij vergrijzen. "Dit probleem speelt zeker in West-Friesland, nu al. Het aantal 55-plussers in onze regio is relatief hoog. We zullen zien welke kant het opgaat. Vul het zelf maar in als ze geen opvolging kunnen vinden", zegt Sonja van Hattem, vice-voorzitter bij de Westfriese Huisartsenorganisatie (WFHO).

Want de komende jaren zullen er vijf huisartsen met pensioen gaan. En dat terwijl er nauwelijks opvolgers te vinden zijn. "Wij maken ons wel zorgen. Het is pijnlijk om te zien dat zoveel huisartsen klem zitten. Houden ze het nog wel vol? Kunnen ze nog op vakantie om de batterij op te laden als ze geen waarnemer vinden?"

HOED als reddende engel?

Onder die stoppende huisartsen zijn de praktijken in Avenhorn en Ursem. "Die zullen, waaronder ikzelf, binnen twee à drie jaar stoppen", zegt Bart van Oostendorp, huisarts in Ursem. Alles staat of valt met een HOED (Huisartsen Onder Een Dak). "Dat maakt een overname aantrekkelijker. We kunnen dan gerichter zoeken, omdat we iets te bieden hebben."

Hij is er sowieso voorstander van om meerdere huisartspraktijken onder één dak te plaatsen. Hij somt nog eens op waarom: "Er is flexibiliteit. En als je flexibel bent, ben je veelzijdig. Je kunt sparren en samenwerken met collega's. Elkaar aanvullen, mocht er iemand uitvallen door ziekte. Zo kunnen we de continuïteit waarborgen en de zorg in onze gemeente een toekomst bieden."

Huisarts als vliegende keep en ondernemer

Toch staan de meeste jonge huisartsen niet te springen om een huisartsenpraktijk over te nemen. Ze worden overspoeld met werk. Het managen van personeel, de zorgvraag die verandert en de administratieve rompslomp die erbij komt kijken nemen kostbare tijd in beslag, bestemd voor de patiënt.

Ook Madhvi Nazir (33) uit Amsterdam twijfelt hierover. Sinds een maand mag ze zichzelf een huisarts noemen en neemt ze de praktijk in Andijk waar van huisarts René Kant. Maar ooit wil ze haar eigen praktijk beginnen. "Vroeger zei ik altijd stellig: 'Ik word een praktijkhouder over een paar jaar'. Maar toch ben ik gaan twijfelen, omdat er zoveel randzaken zijn bijgekomen. Het praktijkhouderschap is wezenlijk anders dan 20 jaar geleden. Het malletje past niet meer."

En dat is niet haar enige zorg. Ook een praktijk overnemen waar sprake is van achterstallig onderhoud, is niet aantrekkelijk. "Er is een huisvestingsprobleem voor (toekomstige) huisartspraktijken. Dat kan zijn door ruimtegebrek in de regio, hoge kosten of achterstallig onderhoud."

Er heerst een gevoel van nalatigheid, merkt Nazir. "Het is een gemiste kans, dat de gemeenten niet proactief meedoen. Het gaat over hun bewoners. We moeten de eerste lijn waarborgen om goede zorg te kunnen blijven leveren. Niet alleen dit jaar, maar ook voor de komende 10 à 20 jaar. Dat kunnen we niet alleen."

Samenwerken is belangrijk

Het is een mening die Sonja van Hattem ook deelt. Volgens haar ligt de oplossing voor een groot deel bij de gemeenten. "Met goede huisvesting is opvolging beter verzekerd. Een goede samenwerking met de gemeenten, zorgverzekeraars en woningcorporaties om dit te realiseren, is essentieel. Neem bijvoorbeeld de aanleg van een HOED. Die verliep veel te traag", zegt ze.

Ook het terugdringen van de vele extra taken die zij op hun bord krijgen, kan de werkdruk doen afnemen. "Dat betekent meer tijd voor de patiënt. Uiteindelijk willen we gewoon mensen helpen, het vertrouwde gezicht zijn in een dorp."