De uitstoot van stikstof moet extreem omlaag, blijkt uit uitgelekte cijfers van het kabinet. Het is de eerste keer dat in detail uitgewerkt is hoe hard de stikstofuitstoot in elke provincie moet krimpen. Vandaag wordt duidelijk wat dit voor een gevolgen gaat hebben in Noord-Holland. Boeren in de provincie maken zich in ieder geval al grote zorgen.
De uitgelekte cijfers staan volgens het NRC in een regiostrategie die het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) de afgelopen maanden heeft bedacht en die het kabinet vanmorgen bespreekt. Het is de meest concrete uitwerking van de stikstofplannen van Rutte IV tot nu toe.
De cijfers zijn volgens de krant onhaalbaar zonder op grote schaal boeren uit te kopen. Alleen op deze manier kan het doel bereikt worden om ervoor te zorgen dat er in 2030, bij 74 procent van kwetsbare Nederlandse natuurgebieden geen sprake meer is van achteruitgang door de uitstoot van stikstof.
Programma Aanpak Stikstof
Het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat de overheid in 2015 introduceerde, moest de uitstoot van stikstof verder verminderen. Maar in mei 2019 oordeelde de Raad van State dat het PAS niet voldoende is. Nederland heeft jarenlang te weinig gedaan om stikstofuitstoot tegen te gaan. De natuur was daar de dupe van en verslechterde. Door deze 'stikstofuitspraak' zijn veel vergunningen voor de bouw van stallen, woonwijken of wegen ongeldig verklaard en is het lastiger geworden om nieuwe vergunningen te krijgen.
Het is een flinke taak om de stikstofpuzzel op te lossen en ook de lucht- en scheepvaart, industrie en automobilisten moeten helpen om de schadelijke stikstofdeken boven Nederland weg te krijgen.
Wat is stikstof precies?
Stikstof (N2) is een kleur- en reukloos gas dat overal om ons heen is. Ongeveer 78 procent van alle lucht bestaat uit stikstof. Stikstof is van zichzelf niet schadelijk voor mens en milieu. Maar er zijn ook verbindingen van stikstof in de lucht die dat wel kunnen zijn.
Dit zijn stikstofoxiden (NOx, een verbinding van stikstof en zuurstof) en ammoniak (NH3, een verbinding van stikstof en waterstof). De hoeveelheid stikstofoxiden en ammoniak in de lucht heet de concentratie. Stikstofoxiden (NOx) komen vooral in de lucht terecht door uitlaatgassen van het verkeer en de uitstoot van industrie.
De stikstofoxiden en ammoniak in de lucht komen uiteindelijk weer op de grond terecht. Dit heet stikstofdepositie of stikstofneerslag. De stoffen kunnen met normale regen mee komen op de bodem, dit heet natte depositie. Maar ook kunnen planten of de bodem direct stikstof uit de lucht opnemen, dit heet droge depositie.
Noord-Hollandse aanpak stikstofproblematiek
In eerste instantie leidde de uitspraak in 2019 van de Raad van State, ook in Noord-Holland, tot een crisis waarin belanghebbende partijen loodrecht tegenover elkaar kwamen te staan. Intussen werkte de provincie achter de schermen hard aan een structurele langetermijnaanpak. De provincie wil net als het kabinet de stikstofuitstoot terugdringen, zodat planten en dieren in de stikstofgevoelige gebieden kunnen blijven groeien en leven.
Samen met gemeenten, natuurbeheerders, de landbouw, de bouw en de industrie wordt er op dit moment naar oplossingen gezocht. Vertegenwoordigers uit deze sectoren gaan regelmatig samen met elkaar om tafel.
Ook wordt er door de provincie per gebied gekeken waar de meeste stikstof wordt veroorzaakt en wat hier aan gedaan kan worden. Op de kaart hieronder is de stikstofuitstoot per regio in 2019 gemeten. De tekst gaat door na de afbeelding.
Hoe Noord-Holland de uitstoot moet gaan terugdringen, moet de provincie zelf gaan uitzoeken. Ze krijgt ruim een jaar de tijd om met een goed plan bij het Rijk aan te kloppen.
Het ministerie van Landbouw wil zelf nog niet vooruitlopen op wat er precies vandaag bekend gaat worden.
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.