Mensen uit het transnetwerk kijken met gemengde gevoelens naar de benoeming van Rikkie Kolle als Miss Nederland. Hoewel de aanstelling van de 22-jarige transvrouw uit Den Helder een positieve ontwikkeling was, kreeg ze ook een bak aan kritiek over zich heen. Ze lijkt er zelf nuchter onder te blijven. Toch lezen transvrouwen en -mannen de reacties met een steen in hun buik.
Een van de transgenderpersonen die een gat in de lucht sprong, nadat Rikkie de nationale Miss-verkiezing heeft gewonnen, is Melissa Mooij, eveneens uit Den Helder. De kritiek dat alleen 'echte' vrouwen mee mogen doen aan de schoonheidsverkiezing vindt ze persoonlijk onzin. "Als je bij de burgerlijke stand als vrouw in het systeem staat, dan ben je gewoon een vrouw en heb je het recht om daar als vrouw aan mee te doen."
Zelf kreeg Melissa haar geslachtsoperatie in maart van dit jaar. Aan NH vertelt ze openlijk over haar ervaringen. Zo kreeg ze veel steun van haar vrouw, vrienden en familie, maar heeft ze ook ervaring met haatreacties. "Op een gegeven moment ben ik gestopt met lezen. Ik reageerde er in het begin ook op, maar dat moet je helemaal niet doen, want er komt alleen maar ellende van. Vreselijk dat mensen zo negatief reageren."
'We waarschuwen elkaar'
Transcoach Brand Berghouwer is niet verbaasd dat Rikkie zoveel haat over zich heen krijgt. "Op het moment dat iemand als transpersoon in de media komt, waarschuwen we elkaar om niet de reacties op social media te lezen, want die zijn niet leuk." Wel valt hem op dat transmannen wat minder haat naar zich toe krijgen.
"Vrouwen krijgen sowieso meer bagger over zich heen, of ze nou trans zijn of cis (vrouwen die zich vanaf hun geboorte identificeren als vrouw, red.). Dat heeft volgens mij te maken met de positie die vrouwen over het algemeen hebben. Ze krijgen meer te maken met nare reacties en geweld." Daar komt volgens Brand nog bij dat transvrouwen vaker dan transmannen de pech hebben dat ze zichtbaarder trans zijn. "Ze vallen meer op en dat lijkt in elk geval meer haat van onbekenden op te roepen. Zodra je kijkt naar de cijfers van geweld in huiselijke kring, valt het verschil weg."
De benoeming van Rikkie als Miss en de bekendheid die erbij komt kijken, juicht de transcoach alleen maar toe. "Ik vind het mooi om te zien, ze neemt ruimte in en strijdt echt voor de zichtbaarheid van transvrouwen", vertelt Brand. "Zo steunt ze andere transpersonen, de haat neemt ze voor lief. Ik hoop dat ze daarnaast ook goed voor zichzelf zorgt."
#ikbeneenvrouw
De extra olie op het vuur was de hashtag #ikbeneenvrouw, waarmee bekende en onbekende Nederlanders afgaven op de winnaar van Miss Nederland en hun vrouwelijke kenmerken benoemden, vaak ondersteund met een zelfgemaakte foto.
Tekst gaat verder onder de tweet.
"Dit is iets dat al langer speelt, en ook lijkt te worden aangewakkerd door wat er in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk gebeurt op het gebied van genderkritische geluiden", vertelt Brand. "Het gaat hier om een groep die een nauwere definitie wil van wat mannen en vrouwen zijn. Daarbij wordt er strikt op toegezien wie behoort tot welke groep."
Volgens de transcoach is dit een regressie naar de jaren 40 en 50, toen genderrollen nog heel duidelijk waren. "Die groep weet niet hoe divers de menselijke natuur is. Ik geloof dat we met z'n allen gelukkiger worden als mensen kunnen zijn wie ze zijn en zich ook zo kunnen identificeren."
Melissa hoopt dat er meer empathie komt voor transpersonen: "Ik vind dat mensen zich beter moeten gaan inleven in iemand anders. Hoe zouden mensen zich kunnen voelen die in een ander lichaam zitten? Dan begrijpen ze het misschien beter." Als advies geeft ze andere transmensen mee om je eigen gevoel te laten leiden. "Hoe jij je voelt in het leven, staat bovenaan, niet hoe een ander daarover denkt. Probeer het van je af te zetten en geen reacties meer te lezen."
'Liefdevolle boodschappen'
Volgens Remke Verdegem, voorzitter van het Transgender Netwerk, ontbreekt het aan wetten waardoor groepsbelediging van transgendermensen niet strafbaar is. "Hierdoor kan dit nog onvoldoende worden aangepakt. Er ligt al jaren een wetsvoorstel dat hier verandering in moet brengen.
Volgens de voorzitter is het de hoogste tijd dat hier werk van wordt gemaakt. "Zo worden transpersonen beter beschermd tegen dit soort haatreacties. We wensen Rikkie Kolle en alle andere mensen die de reacties zien dat juist de liefdevolle boodschappen blijven hangen. Want niemand verdient haat om wie ze zijn."