Ga naar Content

Lammetjes, lammetjes, lammetjes! Nieuwe generatie grazers voor natuurbeheer

Schaapherder Marijke Dirkson uit Burgerbrug zit in de drukste periode van het jaar: de lammertijd. Dirkson heeft er al bijna duizend! Als dat straks voorbij is en het gras weer gaat groeien, kan zij erop uit met haar kuddes. Haar schapen begrazen de duinen en andere natuurgebieden en doen aan natuurbehoud. Marijke doet er van alles aan om het bedrijf onder invloed van de stikstofdiscussie duurzaam en vooral toekomstbestendig te houden. Maar de eerste zorg zijn nu de lammetjes: "Heerlijk als ze door de stal aan het racen zijn."

De 'lammer'-crew van schaapsherder Marijke Dirkson: Melanie, Elles, Marijke zelf en Amy - Foto: NH / Jurgen van den Bos

Zacht geblaat en gemekker in de stal van Marijke Dirkson. Het is lekker warm, het ruikt zoet en er heerst rust. De grote piek van bevallingen van de lammeren is voorbij. Er waren soms wel dagen van honderd lammeren per dag. Nu staan nog zo'n dertig ooien op 'springen'. Marijke is vooral 's nachts in de stallen om de dieren in de gaten te houden. "Dat vind ik wel de heerlijkste tijd, dan is alles stil. De hanen hoor je dan wel."

Gras, gras, gras

Met haar bedrijf Landschapsbeheer Rinnegom doet Marijke Dirkson aan natuurbehoud. Haar schapen - Kempische heideschapen - grazen in duinen, op dijken, in dorpen en natuurgebieden. In ons programma Strijders legde zij uit waarom: "In de duinen groeit te veel gras, dat komt door stikstofdepositie. Vroeger hadden we nog konijnen die al het gras opaten. Maar de konijnen verdwijnen, dus het gras blijft maar groeien. Gras groeit veel harder dan inheemse planten, het overwoekert dan echt het hele duin. Toen dacht PWN, wat wij nodig hebben is een schaapskudde om het weg te grazen."

De kuddes grazen ook in de dorpen. Ze trekken heel langzaam door het dorp en eten stukje bij beetje het gras op. Op die manier krijg je een betere balans tussen gras en planten die anders geen kans krijgen om te groeien. "Je bent ook niet in een klap alles kwijt zoals bij het maaien. En een grote maaimachine jaagt de andere zoogdieren de stuipen op het lijf. Deze manier, met de schapen, zorgt voor veel meer biodiversiteit en is veel vriendelijker voor de natuur."

Foto: NH Nieuws / Jurgen van den Bos

Dirkson is volop bezig haar bedrijf circulair te krijgen. Dat betekent zoveel mogelijk voorzien in eigen voedselvoorziening voor de dieren en de restproducten als mest en wol binnen het eigen bedrijf verwerkt zien te krijgen. Maar ze zorgt ook voor een extra bijdrage aan de omliggende natuur. "We zaaien dit jaar vier hectare in voor de natuur en niet voor productie. Het gaat als rust- en voedselplek dienen voor vogels en insecten. Pas veel later in het jaar laten we het begrazen door de schapen. er staat weegbree, dat is goed voor de longen en cichorei wat weer goed is voor het ontwormen van de schapen."

Jammer genoeg, vindt Marijke, is de wol inmiddels ook een restproduct. "Er is geen markt voor, dus het is niets meer waard. Na het schapenscheren houden we zo'n vierduizend kilo wol over. Een heel klein deel verkopen we aan de deur, maar het meeste gebruiken we om er een soort strooisel van te maken. Met stro en microbacteriën verteert de wol compleet. Dat kunnen we over het land verspreiden, zodat het land minder snel uitdroogt."

Zeven generaties

Het is nu twee jaar geleden dat Landschapsbeheer Rinnegom verhuisde van Egmond naar Burgerbrug. Ook dat had alles te maken met de stikstofdiscussie. Dirkson: "Ik wil het bedrijf op zijn minst voor zeven generaties veiligstellen. Dat hoeven niet mijn kinderen te zijn natuurlijk, ik kan ze niet dwingen. Het boeren zoals wij doen, is een belangrijk gedachtegoed. Ik hoop ook dat het er ook tegen die tijd mag zijn."

Om het gedachtegoed te delen, werkt Dirkson onder meer nauw samen met het agrarisch onderwijs. Ook dat wil zij uitbreiden. Dit jaar doen zo'n veertien studenten van Vonk, voorheen Clusius College, examen op het bedrijf. Ze hebben de afgelopen weken meegeholpen met het ter wereld brengen van de lammeren en moeten verder alles over het bedrijf kunnen vertellen.

Tekst gaat verder onder de video.

Er is gegeten en gedronken dus eindelijk even rust in de stal. - NH Nieuws

Nog een week en dan moet het klaar zijn met lammeren. Er zijn dan zo'n duizend nieuwe jonge spring-in-het-velders in de stallen. Dirkson: "De moeders hebben het goed gedaan. Na een enorme piek was het weer even rustig. Daarna kwam de volgende piek. Ze hebben het fantastisch aangevoeld. De ooilammeren blijven grotendeels en gaan naar andere schaapherders in het land. De ramlammeren, ja, die zijn voor het vlees. Alleen de beste  rammen houden we voor het fokken."

Racen

Ondertussen is het een enorm kabaal in de stallen. Er wordt een foto gemaakt van een deel van het team van Marijke. "Zeker met voedertijd is het 't leukste om hier te zijn. Dan staan de ooien aan de kant te eten en dan hebben de lammeren alle ruimte in het midden. Het is geweldig om te zien hoe ze dan door de bak racen en over elkaar heen springen. Daarna keert de rust terug en liggen ze gerust met z'n vieren bij een moeder, tante of nicht. Totdat er gedronken moet worden. Dan weten lam en ooi elkaar meteen te vinden."

Over een kleine maand trekken de kuddes schapen weer de duinen in. Dan zijn de lammeren niet meer afhankelijk van de melk. De lammeren zelf gaan eerst op zonneparken 'oefenen' met grazen. Zij mogen pas na de zomer aan het werk in de duinen of andere gebieden. "Ja joh, het is bijna geen doen om met lammeren over te steken", zegt Marijke met een hartelijke lach.

'Lam Cam'

Wil je met eigen ogen zien hoe de lammetjes van Marijke Dirkson door de stal dartelen? Dat kan: NH Nieuws is vandaag live in de stal met de ‘lam cam’ tussen 9.00 en 13.00 uur.

Lees ook

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app.

Download on the App StoreOntdek het op Google Play