Burgemeester Anja Schouten is de enige die het schip Alkmaar nog bestuurt. Om alle partijen weer aan boord te krijgen, zijn de gesprekken voor een nieuwe coalitie in volle gang. De PvdA doet daarin het woord namens de groep voormalige coalitiepartijen GroenLinks, CDA, Leefbaar Alkmaar, ChristenUnie, SP en dus PvdA. Ondanks het gedwongen vertrek willen ze blijven besturen en richten daarvoor al hun pijlen op D66.
Nadat BAS, de lokale partij van Ben Bijl, om het asielbeleid uit de coalitie stapte, werden de zes overgebleven wethouders vorige week maandag na een motie van wantrouwen per direct ontslagen. Ze zijn weggestuurd door een groot aantal oppositiepartijen, waaronder D66 en BAS. Het is de tweede keer in anderhalf jaar tijd dat de Alkmaarse coalitie uit elkaar valt.
Tijdens de Alkmaarse verkiezingen kwam D66 als de grootste partij uit de stembus. Die is nu aan zet om op zoek te gaan naar een nieuw stadsbestuur. Bert Blase is aangesteld als verkenner. De oud-burgemeester van Heerhugowaard onderzoekt de mogelijkheden voor een nieuwe coalitie en gaat met alle partijen om tafel.
Ex-coalitie wil door
De voormalige coalitiepartijen GroenLinks, PvdA, CDA, Leefbaar Alkmaar, ChristenUnie en SP zijn nog niet klaar met besturen. Het liefst vormen ze opnieuw een coalitie met elkaar, maar deze keer met D66 erbij.
PvdA-fractieleider David Rubio Borrajo: "Na de motie van wantrouwen en het ontslagbesluit is er een bestuurlijke chaos gecreëerd. Als we het over inhoud hebben, zijn we er met D66 het snelste uit. Onze standpunten komen het meest overeen. Alkmaar staat stil: ik gun het onze inwoners niet om nu weer maandenlang te moeten wachten op een nieuw coalitieakkoord."
Alleen D66-fractievoorzitter Simone Meijnen is nog niet zover. Liever kiest ze voor een brede verkenning en sluit andere partijen niet uit. Dat liet ze vorige week maandag weten tijdens de ingelaste raadsvergadering. "Met een brede verkenning kunnen we het vertrouwen herstellen en een brug slaan tussen de verschillende partijopvattingen."
Linksom of rechtsom
Het zou kunnen betekenen dat D66 juist kiest voor een rechtse coalitie met de partijen OPA, VVD, SPA en BAS. Dezelfde partijen die de zes overgebleven wethouders vorige week wegstemden.
"Dan vrees ik dat het wel drie of vier maanden duurt voor er een nieuw coalitieakkoord is", zegt David Rubio Borrajo. "Als ze die weg inslaan, laat ze dat dan maar doen. Vanuit ratio zou het gek zijn, maar dat zullen we dan accepteren. Wij hebben dan nog altijd een controlerende rol vanuit de oppositie. Uiteindelijk is het aan D66 om dat uit te leggen aan hun kiezers. Maar de kortste route naar bestuurlijke stabiliteit is een samenwerking met ons."
De PvdA'er ziet zijn partij niet zo snel regeren met de rechtse partijen, maar sluit het ook niet uit. "Ik zeg niet dat het geen optie is, maar ik reageer vanuit het belang van onze gemeente. We hebben hele andere visies op woon-, parkeer- en asielbeleid. De PvdA wil bijvoorbeeld tenminste 1/3 sociale woningbouw, de SP nog meer. VVD wil juist minder sociale woningen. Er valt bijna geen water bij de wijn te doen, dus waarom zouden we die weg inslaan? We gaan voor snelheid, dus willen we niets liever dan op inhoud praten met D66."
Verkenner Bert Blase laat in een reactie weten "nog midden in gesprekken met alle partijen te zitten". Een update van de ex-burgemeester van Heerhugowaard volgt mogelijk later deze week. "Na vandaag kan ik misschien iets meer zeggen over de voortgang."