Vijf vragen en antwoorden over de nieuw te bouwen PALLAS-reactor in Petten

Peter Dijk is begin dit jaar aangesteld tot programmadirecteur PALLAS. Hij is bekend met grote, complexe projecten. Zo was hij eerder verantwoordelijk voor de aanleg van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam en heeft hij gewerkt op Schiphol en voor de Betuweroute. "Ik heb ervaring om uitdagende projecten tot een goed einde te brengen", beaamt Dijk.

En nu houdt hij zich dus bezig met het vervangen van de kernreactor in Petten. Deze richt zich volledig op het vervaardigen van medische isotopen die worden gebruikt bij het diagnosticeren en behandelen van kankerpatiënten. In juli is de Kernenergiewetvergunning aangevraagd, en nu is dus ook het zo gewilde akkoord voor de financiering afgegeven. Aan NH Nieuws beantwoordt hij de vijf belangrijkste vragen over de nieuwe reactor.

Allereerst: waarom moet de huidige reactor worden vervangen?

Naast dat de 60 jaar oude hogefluxreactor al jaren toe aan vervanging - hij zit aan het einde van zijn levensduur - is er ook de behoefte aan een grotere productie van medische isotopen. Zo zei een woordvoerder van PALLAS in 2018 nog tegen NH Nieuws: "Je hebt maar een stuk of zes centrales in de wereld die dit soort isotopen maken. De reactor in Petten voorziet in 70 procent van de Europese behoefte. Om te voorkomen dat mensen met een diagnose op een wachtlijst komen te staan, is het tijd om deze reactor te vervangen. Met modernere technieken is er ook minder sprake van nucleair afval dat ook laag radioactief is."

Tekst gaat verder onder de impressiefoto.

Wat is er beter aan de nieuwe reactor?

Hij maakt dus meer medische isotopen, waardoor meer mensen met een kankerdiagnose kunnen worden geholpen. "Daarmee kunnen we de leveringszekerheid garanderen", vertelt Dijk. Het gebouw, dat er 'totaal anders' uit komt te zien dan de huidige reactor, moet beter in het landschap passen. En hoewel de focus ligt op de productie van medische isotopen, is er ook veel aandacht voor duurzaamheid en de natuur: denk daarbij aan de plaatsing van zonnepanelen, hergebruik van restwarmte, duurzame materialen en geen gasaansluiting. Middels een natuurplan moet de natuur om de reactor heen helemaal worden hersteld.

Wie gaat hem bouwen?

Nog niet alle contracten zijn ondertekend, maar van wat nu al bekend is: een Argentijns bureau is verantwoordelijk voor het design en een mengeling van Nederlandse en buitenlandse bedrijven zijn gecontracteerd voor de bouw van de nieuwe reactor.

Tekst gaat verder onder de impressiefoto.

Wanneer wordt hij in gebruik genomen?

De voorbereiding op de bouw gaat voorlopig nog wel even door. Volgend jaar willen ze beginnen met het aanleggen van de fundering van de nieuwe reactor, de verdere planning moet nog worden uitgewerkt. Als richtlijn wordt ervan uitgegaan dat de reactor er over tien tot vijftien jaar. Met daarbij wel de kanttekening dat áls hij er staat, de oude niet meteen op zwart gaat. Er zal een overgangsperiode van een à twee jaar zijn dat beide werken om ervoor te zorgen dat de overdracht naar de nieuwe reactor zo soepel mogelijk gaat.

De huidige reactor had de afgelopen jaren met meerdere incidenten te maken. Wat wordt eraan gedaan om ervoor te zorgen dat hij de komende jaren ook nog goed functioneert?

De reactor gaat langer mee dan gepland; al in 2003/2004 waren er plannen om de reactor te vervangen, later aangepast in een plan voor een reactor die zelfs meer isotopen kan produceren dan de oude. Niettemin moet de oude hogefluxreactor het nog wel even (veilig) volhouden. "We gaan zorgvuldig kijken naar hoe we de oude reactor de komende jaren kunnen blijven gebruiken, zodat hij voldoende medische isotopen blijft produceren", vertelt Peter Dijk. "Verder blijft het normale onderhoudsprogramma voor de reactor actief."