Vlees als crimineel afgebeeld op Haarlemse reclamezuilen: "Waar houdt betutteling op?"

In een statement op de website van de campagne 'Nederland Vleesland', dat zes overkoepelende organisaties van slagers, veehouders en aanverwante vleesindustrie hebben opgezet, staat: 

"Reclames voor vleesproducten mogen straks niet meer in de straten van Haarlem, op initiatief van Groen Links. Nederland Vleesland wil met haar abri-actie in Haarlem een tegengeluid laten horen, met een knipoog. Maar toch serieus. Het eten van vlees wordt met dit verbod onterecht in het verkeerde hokje geplaatst. Terwijl 94% van de Nederlanders en 93% van de Noord-Hollanders regelmatig vlees eet."

"We willen het door deze reclame niet te zwaar maken", licht woordvoerder Dé van de Riet toe. "Maar we passen ervoor dat we in de hoek worden geduwd van alcohol en tabak. Het is te zot voor woorden dat voor een product dat een hoogwaardige voedingsbron is, geen reclame gemaakt mag worden." Hij benadrukt dat de vleesindustrie het ook een inperking van vrijheid om je te uiten vindt. "Het is tegenwoordig hip en bonton om tegen vlees te ageren. Maar om dat nu zomaar over de rest van de Nederlanders uit te storten gaat ons te ver."

U reageert erg geagiteerd terwijl het gaat om een 'leuke reclame-actie' van uw kant, zoals u dat zelf benoemt. Waarom is dat? 
"We zijn bijzonder geagiteerd inderdaad. Boeren zijn dag in, dag uit aan het zorgen dat ze een goede voedzame bron kunnen produceren en dan wordt je zo door een gemeenteraad ergens in Nederland uitgerangeerd."

De discussie is vertroebeld. Het ging Haarlemse raad in de motie in 2021 niet om een algeheel verbod op vleesreclame, maar om in gesprek te gaan met exploitant van abri's in openbare ruimte over reclame van producten die het klimaat aantasten. En dus ook voor vlees uit de bio-industrie. Is deze actie van uw kant dan wel terecht?  
"We willen nú ons punt maken. Het is nú een discussie geworden. En wij vragen ons af waar houdt de betutteling op, de bedilzucht van de lokale overheden? Dan wordt het straks wel zo dat slagers hun reclameborden niet meer buiten mogen zetten. Voor ons is de grens bereikt en is het een principieel verhaal. Houdt het pas op als al het vlees uit Nederland wordt verbannen? Het zijn de minderheden in dit land, een kleine groep, die ons voorschrijven wat we mogen eten."

In Haarlem is er een gekozen meerderheid in de raad die daar anders over denkt.  
"We hebben alle respect voor democratische besluitvorming, maar de raad doet uitspraken gebaseerd op fictie. Nederland Vleesland wil de maatschappelijke dialoog aangaan. En we hebben er begrip voor dat er zorgen leven, maar de beeldvorming is gefrustreerd. De veehouder voelt zich in eerste instantie een dierverzorger. En bovendien is de milieu-impact van de koe in Nederland veel lager dan in het buitenland. De footprint is lager dan in andere industrieën. Er is een scheef beeld geschetst, dat zijn eigen leven is gaan leiden in de beeldvorming en daardoor in de bestuurlijke besluitvorming."

U wilt dus de maatschappelijk dialoog aangaan zegt u. Is deze reclamecampagne dan de manier om dat gesprek aan te gaan?
"We willen een punt maken nu. Er is een overkill aan 'bashen' van vlees." 

Maar u heeft dus niet bedacht om even de Haarlemse Groenlinks-fractie te benaderen voor een gesprek? 
"Nee, we kiezen nu voor deze aanpak. Zij hebben er ook voor gekozen om dit buiten ons om te doen. Dat heeft veel impact gehad, zelfs tot in het buitenland aan toe. Daar willen we iets tegenover stellen. Maar op een 'leuke' manier."

Tekst gaat door onder de foto. 

Is communiceren op deze manier, ondanks dat de reclame inderdaad grappig is ingestoken met die zwarte balk over het vlees heen als ware het 'crimineel', niet juist provocerend? Waarom niet de telefoon opgepakt?
"Dit is voor ons stap één, deze communicatieactie. En juist niet inspreken in de gemeenteraad of zo. Maar om nu iets terug te doen. Als hieruit voort komt dat er een uitnodiging komt tot een gesprek of een debat, dan komen we graag naar Haarlem toe."

Landelijk of lokaal? 

De wrevel tegen het gevoel van betutteling door de lokale overheid, is al tijdens de behandeling van de betreffende motie onderschreven door VVD-Haarlem. Tijdens het Politiek Café, dat vanaf dit bestuurlijke jaar elke maand in debatcentrum Pletterij wordt gehouden, noemde raadslid Nienke Klazinga het ook een 'hellend vlak': "De VVD vindt vrijheden belangrijk. Waar eindigt dit?"

Zij vindt het beter dat alleen de landelijke overheid over inperking gaat. Maar de indiener van de motie, Ziggy Klazes van GroenLinks, bestrijdt dit. "Juist nu er wereldwijde ophef is, moeten we het verbod op reclame voor schadelijke producten verbreden. En de gemeente moet daarbij een eigen koers kunnen varen." Ze hoopt dat juist de verandering van onderop komt en daardoor niet een jarenlange discussie in de landelijke politiek nodig heeft, zoals dat wel gebeurde bij het verbod op reclames voor rookartikelen. 

Kijk hieronder terug naar de uitzending van het Politiek Café in het debatcentrum Pletterij van afgelopen vrijdag.