De gemeente Castricum blijft maar worstelen met de huisvesting van statushouders: een onhoudbare situatie, noemt Vluchtelingenwerk Nederland het. Gisteren protesteerden zo’n dertig mensen tegen hun nieuwe tijdelijke huis. Het gebrek aan een vaste plek zou de integratie hinderen, waarmee we onszelf als samenleving uiteindelijk in de vingers snijden, waarschuwt de organisatie.
Al jaren knelt het in Castricum als het aankomt op de huisvesting van mensen met een verblijfsvergunning. Provincie Noord-Holland dreigde de regie in 2021 zelfs over te nemen, omdat de gemeente te weinig zou doen om genoeg woningen voor deze groep te realiseren.
De gemeente Alkmaar besloot Castricum in 2022 uit de brand te helpen door ruim 100 statushouders tijdelijk over te nemen en hen in het complex aan de Picassolaan te laten wonen. Begin april komt aan die steun officieel een eind, maar tot gisteren was voor veel bewoners nog onduidelijk waar zij naartoe verhuizen.
Op drie locaties, een jeugdzorginstelling, een showroom en een school zijn voor een deel van de bewoners aan de Picassolaan nu zo’n vijftig tijdelijke kamers vrijgemaakt. Maar ruim dertig statushouders verklaren niet akkoord te gaan met de nieuwe woonsituatie.
De bewoners eisen een meer permanente woonoplossing, in plaats van steeds van de ene naar de andere tijdelijke plek te worden verhuisd. Ook omdat ze geen idee hebben hoelang het nog zal duren voor de beloofde flexwoningen klaar zijn.
Geen voorrang
“De gemeente werkt hard aan tijdelijke huisvesting op verschillende plekken voor de bewoners van de Picassolaan. Wel geldt hier het beleid dat statushouders geen voorrang hebben op een sociale huurwoning. Dit is ook uitgelegd aan de bewoners”, reageert een woordvoerder van Paul Slettenhaar, wethouder wonen, op het protest.
Over de tijdelijke woonoplossing klinkt vanuit verschillende hoeken kritiek. Vluchtelingenwerk Nederland kent de situatie van de Castricumse statushouders maar al te goed en maakt zich zorgen. “Deze mensen zijn de afgelopen jaren al op meerdere tijdelijke locaties ondergebracht, en kregen telkens beloftes die niet zijn nagekomen.”
Bij sportcomplex Berg en Bal worden 96 flexwoningen gerealiseerd, waarvan een derde voor statushouders. Maar de bouw ervan duurt langer dan verwacht, stelt de gemeente. Hoe Castricum van plan is om toekomstige groepen statushouders te huisvesten, is een groot raadsel. “De gemeente had hier al sinds april 2022 op kunnen anticiperen. Deze huidige groep heeft dringend behoefte aan rust en duidelijkheid.”
Tijdelijk is tijdelijk
Net als andere woningzoekenden lopen statushouders ook tegen het woningtekort aan. Sinds 2017 behoren statushouders in Castricum niet meer tot de groep die voorrang krijgt op een sociale huurwoning. “Daarom zijn we voorstander van tijdelijke huisvesting naast sociale woningen”, stelt de organisatie. “Tegelijk moet tijdelijk ook echt tijdelijk zijn. Vluchtelingen moeten ook snel kunnen integreren in onze samenleving. Zij hebben vaak geen netwerk en het is dan moeilijk om de draad in Nederland op te pakken.”
Dat ziet ook Noor Ney (52) uit Driehuizen, die taalles geeft en de groep bijstaat in het protest. De uitzichtloze situatie heeft volgens haar ook een schadelijk effect op hun gezondheid, wat de integratie nog meer bemoeilijkt.
Ondankbaar
“Dit zijn jonge, gezonde mannen van in de dertig, onze toekomstige arbeidskrachten. Daar moeten we goed voor zorgen. Door hen zo te behandelen, ontstaan er uiteindelijk allerlei mentale en fysieke problemen. Het is dan zo lastig iets op te bouwen. We zetten hen buitenspel, terwijl we overal kampen met personeelstekorten.”
De publieke verontwaardiging over statushouders die “woningen durven te weigeren”, verbaast haar niet. “Ik begrijp het grote sentiment als je het verhaal niet kent, maar het gaat hier niet om een stelletje 'ondankbare asielzoekers', maar om een niet-functionerende gemeente die er een potje van maakt”, stelt ze. “Het zou de gemeente sieren als ze hun fouten toegeven en hun verantwoordelijkheid nemen.”