Meer dan de helft van de Helderse bewoners heeft overgewicht of obesitas, blijkt uit nieuwe cijfers van GGD, RIVM en CBS. Ondanks programma's die inzetten op een gezondere levensstijl, is het percentage overgewicht in de stad in de afgelopen jaren niet afgenomen. "De omgeving waarin we leven wordt steeds ongezonder", zegt Jessica Glasbergen, JOGG-regisseur (Gezonde jeugd, Gezonde toekomst) in Den Helder.
Vooral het obesitascijfer springt eruit. Den Helder is de enige stad in de provincie waar meer dan 20 procent, dus een vijfde van de bevolking, obesitas heeft.
In 2016 sloot de gemeente Den Helder zich aan bij het JOGG-programma (Gezonde jeugd, Gezonde toekomst, voorheen Jongeren Op Gezond Gewicht), dat geleid wordt door Sportservice Noordkop. Hier worden jongeren geholpen met het ontwikkelen van een gezondere levensstijl. Ook gezinnen worden erbij betrokken. Vijf jaar na de start ervan vertelde toenmalig JOGG-regisseur Tanja Ites aan NH dat het wel een paar jaar zou duren voor die verandering terug te zien is in de cijfers.
Jessica Glasbergen is de huidige JOGG-regisseur in Den Helder. In een schriftelijke reactie noemt ze het 'zorgelijk' dat nog steeds zo veel mensen overgewicht hebben: "In de supermarkt liggen de schappen ook vol met chips, koek, snoep en frisdrank. Overal waar je binnenstapt, lijkt er snoep te koop te zijn; bij de bouwmarkt bij de kassa of in elke sportkantine. De bioscoop heeft geen kleine zakken chips meer, daar kan je enkel nog een grote zak chips kopen."
Dit jaar is er door de gemeente en de GGD in samenwerking met Sportservice Noordkop een tweede programma gestart, met hetzelfde doel maar gericht op jongere kinderen. Onder begeleiding van een jeugdverpleegkundige wordt gekeken naar de leefstijl van kinderen en gezinnen.
Glasbergen: "Je kunt overgewicht niet meer beschouwen als een individuele verantwoordelijkheid. Het is een maatschappelijk probleem. De omgeving waarin we leven wordt steeds ongezonder."
In Den Helder heeft 36,6 procent van de inwoners overgewicht, 21,4 procent heeft obesitas, zo staat in nieuwe cijfers van GGD, RIVM en CBS. Dat percentage is hoger dan in de rest van Noord-Holland.
Het overgewichtscijfer is niet gedaald sinds de bevolkingsmonitor in 2016. Toen had 57,7 procent van de bewoners (ernstig) overgewicht, nu is dat 58 procent. Dat cijfer is hoger dan in de rest van Noord-Holland en ook hoger dan het landelijk gemiddelde. Maar, zegt de GGD in een schriftelijke reactie, ook op landelijk niveau is het percentage niet gedaald sinds 2016.
De GGD reageert ook schriftelijk op de cijfers: "De oorzaak kunnen we niet precies aangeven. Wat we wel zien is dat voor meer uitkomsten geldt, dat het in Den Helder minder goed gaat dan in andere gemeenten. Zo ervaren zij over het algemeen een minder goede gezondheid, hebben ze een hoger risico op een angststoornis of depressie, hebben meer inwoners moeite met rondkomen en zijn er minder mensen die wekelijks sporten of lid zijn van een sportvereniging."
Geldzorgen
De reactie vervolgt: "Dit zijn allemaal factoren die ook van invloed kunnen zijn op het krijgen van overgewicht. Gezondheidsproblemen en geldzorgen maken het moeilijk om gezond te leven en gezonde keuzes te maken. In Den Helder wonen meer mensen in kwetsbare sociaaleconomische situaties."
"Kinderen gezonde keuzes laten maken is niet enkel de verantwoordelijkheid van ouders"
Ondanks dat ook zij de cijfers zorgelijk vindt, is Glasbergen optimistisch dat de JOGG-aanpak effect kan hebben. "Ik richt me op de omgevingen waar kinderen en jongeren veel komen: thuis, school, in de vrije tijd, sport, buurt, werk en media. In deze omgevingen moet het gewoon en vanzelfsprekend worden om de gezonde keuze te kunnen maken."
Glasbergen ziet al mooie resultaten, zeker op bijvoorbeeld scholen. Maar ze zijn er nog lang niet, zegt ze ook. "Dit bereik willen we vergroten, maar het is niet altijd eenvoudig om het gesprek aan te gaan. Meer partijen moeten de verantwoordelijkheid nemen en nadenken over wat er wordt aangeboden in de omgeving van kinderen. Ik kan ze hierbij helpen. Kinderen gezonde keuzes laten maken is niet enkel de verantwoordelijkheid van ouders."