In de hoge glazen kassen waar eens de bomen en struiken van de stad werden gekweekt, verrijst een twee verdiepingen hoog paviljoen. Duurzaam en circulair gebouwd, gebruikmakend van gerecycled staal en hout en zelfs met vloerdelen uit oude treinen. De gaten van waar de treinstoelen waren bevestigd zitten er nog in. 

Het paviljoen is bedacht, ontworpen en gemaakt onder de bezielende leiding van de vier mannen die elke week in de kassen een Duurzaamheidsloket houden. Een gratis adviesbureau dat door burgers met kennis en ervaringen van het duurzaam maken van huizen, gerund wordt. Je kan er zonder afspraak met een vraag over isolatie, subsidies of warmtepompen terecht. 

"We merkten dat de gemeente haar ambtelijke spreekuur voor dat soort zaken hier in het Natuur- en Milieu Educatie bureau wilde afschalen. En toen dachten we 'dan doen we het toch zelf!'" Michiel de Ruiter is één van de vier 'energiepioniers', zoals ze zichzelf noemen.

Zelf was hij bestuurslid van het zonnecollectief Noorderlicht, dat zonnepanelen voor particulieren op bedrijfsdaken regelde. Naast hem zijn de stuwende krachten achter het Duurzaamheidsloket Juan Nibbelink (circulair architect), Jan Tjemme van Wieringen (onderzoeker van Milieu Centraal) en John van Oossanen (bewoner van de duurzame Haarlemse wijk Ramplaankwartier). 

Ze wilden het onzichtbare spreekuur meer in de openbaarheid brengen. Op vrijdagmiddag mochten ze een tafeltje in het Kweekcafé gebruiken. "We hadden wel contact met de gemeente over subsidies, leningen en dat soort dingen. Maar het is echt 'burgers voor burgers'. Wij helpen met onze ervaring en kennis mensen die door de bomen het bos niet meer zien."

Michiel vertelt dat het 'loket' ondertussen al naar een hoek van de grote kweekkas was verhuisd, omdat het café steeds drukker bezocht werd. "Maar daar waren we niet heel erg zichtbaar, en dat is juist wel belangrijk als het gaat om duurzaamheid." Door een subsidie van vijftigduizend euro kunnen ze nu een hele hoek in de enorme kas huren. Het stalen skelet met vloeren en wanden van het Groene Raadhuis staat al.

Honingraat

Hier is straks letterlijk en figuurlijk de plek om te zien, ervaren en te leren hoe je je huis kan verduurzamen met materialen die al eerder zijn gebruikt. Zoals bijvoorbeeld isolatiemateriaal van oude spijkerbroeken of hoe een houten muur in de vorm van een honingraat een stevige constructie is. "En je kan die gaten van die honingraatmuur weer mooi gebruiken voor exposities."

"Ons duurzaamheidsloket zal straks nog steeds op vrijdagmiddag in het Groene Raadhuis gehouden worden, maar het kan ook gebruikt worden voor anderen die bijvoorbeeld de bovenverdieping huren." Michiel de Ruiter denkt dan aan een gastsprekers voor een organisatie, een bedrijf of een politieke partij. "Maar we moeten wel die ruimte dan klimaatvriendelijk maken. Want in de winter vriezen de oren er vanaf in deze kas en in de zomer wil je met je voeten in een badje koud water zitten." 

Die expertise om het Groene Raadhuis dus aangenaam te maken, hebben ze gelukkig zelf in huis. En dan hebben ze direct een praktijkvoorbeeld om nieuwsgierige stadsgenoten te laten zien hoe je creatief zo'n probleem oplost. Want volgens Michiel en zijn energiepioniers is er geen tijd te verliezen om de klimaatcrisis te lijf te gaan.

En daarvoor willen ze niet gaan wachten op de gemeente of een andere overheid. "Hoe langzaam het ook gaat, en hier in Haarlem gaat het ook te langzaam, we moeten gewoon iets doen. Je kan wel sikkeneurig erover zijn, maar wij vieren willen het vuurtje gaande houden. En aanwakkeren."