De eerste dag van het proces tegen de relschoppende AZ-aanhangers zat vol emotie en spijtbetuigingen. De meeste verdachten zitten al ruim twee weken vast, missen het thuisfront en sommigen zijn bang hun baan te verliezen. "Ik wil gewoon naar huis, naar mijn kinderen", verklaarde een van hen.
Hoge taakstraffen en stadionverboden voor AZ-relschoppers - NH Nieuws
Woeste AZ-supporters bestormden na de uitschakeling van hun club op 18 mei de hoofdtribune. Met veel geweld werd een hek neergehaald, waarna relschoppers op de vuist gingen met aanhangers van de tegenpartij. Naast supporters van West Ham zaten daar ook familieleden van de spelers naar de wedstrijd te kijken.
De verdachten die vandaag voor de politierechter moesten verschijnen, stonden terecht voor openlijke geweldpleging tegen stewards en toeschouwers. Een deel van hen is ook vervolgd voor het mishandelen van een ME-agent.
Volgens de zeven, die naast een cel- en taakstraf ook een stadionverbod van een jaar krijgen, had al het geweld te maken met "provocaties vanaf de hoofdtribune".
'Had ik maar meer gedronken'
Toch had de 37-jarige Alkmaarder S.Z. nooit verwacht dat hij dit ooit zou doen. "De spanning en emoties door de uitschakeling, het gejuich, gespring en gezwaai met een vlag door fans van West Ham: ik werd erin meegezogen. Dat mondde uit in woede", vertelt hij aan de rechter.
Aan de Engelsman die hij meerdere keren hard op zijn hoofd en rug sloeg, biedt hij dan ook zijn excuses aan. "Daarnaast heb ik mijn club en mijn familie beschaamd. Ik gok dat ik een biertje of acht op had. Had ik maar meer gedronken, dan was ik hier niet toe in staat geweest."
"We zijn de hele wedstrijd uitgedaagd", zegt ook T.S. (38) uit Heerhugowaard, die een Engelsman sloeg en hard in zijn rug trapte. "Ze gooiden met bier en hingen een Engelse vlag op. Toen er werd gescoord en we verloren, sprong dat hele vak op. Ik was erg boos."
"Dat is toch een normale reactie als je wint?", vraagt de rechter hem. "Nee", antwoordt T.S., "dat doe je niet. Het was allemaal uit woede en verdriet. Verkeerde moment, verkeerde plek. Ik heb er spijt van en schaam me kapot."
'Club voor schut gezet'
Bij T.S. klinkt het verwijt dat de media het verhaal heeft 'opgeklopt'. "Ik wil helemaal niks met die media te maken hebben", zegt hij boos. Hij weet niet of hij straks nog werk heeft. "Ik heb onbetaald verlof moeten opnemen. Dit kan me m'n baan kosten."
"Nationaal en internationaal was de verontwaardiging over het geweld groot", reageert de officier van justitie. "Deze verdachten hebben zichzelf en hun club volledig voor schut gezet."
Zo'n 'explosie aan geweld' in een stadion is al heel lang niet meer voorgekomen, stelt de rechter. "Tweehonderd leden van AZ zijn hierbij betrokken geweest. Met riemen en vuisten werd ingeslagen op toeschouwers en ME'ers. Ook vrouwen en kinderen zaten op de tribune. Spelers van West Ham raakten zelfs betrokken om hun familieleden te beschermen."
F.P. (32) uit Alkmaar heeft een ME'er geschopt. Na dertien dagen in de cel te hebben doorgebracht, wil hij graag naar huis. "Ik heb er veel over nagedacht en ik heb er echt spijt van. In een emotie, met het verlies en een biertje op, is dit gebeurd. Ik zit nu twee weken vast en heb het nog nooit zo zwaar gehad in mijn leven."
Inbreuk op privacy?
Dan houdt hij het niet meer. Met de kraag van zijn zwarte polo veegt hij zijn tranen weg. "Het doet me heel veel zeer, twee weken zitten om zoiets stoms. Ik mis mijn dochter en wil weer aan het werk."
Dat er in een vroeg stadium, vijf dagen na de rellen, al voor werd gekozen om Opsporing Verzocht in te schakelen, vindt raadsman Visser, de advocaat van meerdere AZ-supporters, opvallend. Ook dat ze maar kort de tijd kregen zichzelf aan te geven. "Er moet worden gekozen voor de kleinst mogelijke inbreuk op privacy. Waarom werden de foto's niet geblurd? Waarom kregen verdachten niet de kans zichzelf eerst te herkennen? Dit leidt tot onherstelbare maatschappelijke schade."
Ook het platform, landelijke televisie, vindt hij vreemd. "Het gaat om mensen uit Alkmaar en omgeving. Dat had ook heel goed op lokale tv gekund", stelt hij. "Er lijkt bij de politie veel emotie te zijn. Aan het eind van de avond zijn nul mensen aangehouden. Met ouderwets recherchewerk hadden we gewoon kunnen zien wie er rondliep. Dat kost meer tijd, maar voorkomt een onomkeerbare inbreuk op privacy."
Stilte na de storm
Die haast lag vooral aan de volgende grote wedstrijd tegen PSV, de zondag erop. "Voor de openbare orde wilden we voorkomen dat deze verdachten ook bij die wedstrijd aanwezig zouden zijn. Een geblurde foto zou nauwelijks kenmerkende elementen bevatten."
Bovendien waren er waren ook supporters van Feyenoord, Volendam, Cambuur en Belgische voetbalfans aanwezig. "Het was niet ondenkbaar dat een van de verdachten ergens anders vandaan zou komen."