Ga naar Content
Noordkop & Texel

Unieke vondst: Texelse duikers vinden 17-eeuwse bruidsjurk in scheepswrak

11 november 2022, 12.00 uur · Aangepast 11 november 2022, 13.04 uur
Door: Jurgen van den Bos & Carina Gutker · Foto: Museum Kaap Skil

Het moet één van de meest unieke historische vondsten ooit zijn: de 'Silver Dress'. De 17e-eeuwse jurk met ingeweven plaatjes van zilver is opgedoken uit het inmiddels wereldberoemde Palmhoutwrak. Museum Kaap Skil op Texel heeft zojuist het bijzondere pronkstuk onthuld. Onderzoek wijst uit dat het vrijwel zeker om een trouwjurk gaat. Het is de tweede jurk die bijna ongeschonden is opgedoken.

Foto: Museum Kaap Skil

Hoogleraar Maarten van Bommel van de Universiteit van Amsterdam is lyrisch: "Het is ongelooflijk wat we hier in handen hebben. Misschien zijn er op de wereld maar twee van dit soort jurken. En die liggen nu allebei hier, op Texel."

In tegenstelling tot de andere jurk uit het Palmhoutwrak is de opgedoken trouwjurk niet compleet. Het bestaat uit losse onderdelen. Het lichaam van het kostbare zijden kledingstuk, het lijfje en de rok, zitten nog wel aan elkaar. De jurk heeft nu een bruinachtige kleur, maar oorspronkelijk was hij waarschijnlijk van licht gekleurd zijde. De huidige kleur komt doordat de jurk bijna vier eeuwen op de zeebodem heeft gelegen.

Liefdesknopen

De jurk is over het hele oppervlak bedekt met zilveren versieringen. Deze bestaan uit kleine zilveren plaatjes, die in de vorm van liefdesknopen in het zijde zijn geweven in een herhalend patroon van in elkaar geknoopte harten.

Tekst gaat verder onder het kader en de verwijzingen.

Palmhoutwrak
Het Palmhoutwrak is in 2014 ontdekt door Texelse duikers. Het is één van de wrakken die voor de kust van Noord-Holland ligt. Het Palmhoutwrak kreeg de afgelopen jaren grote bekendheid door de spullen die erin bewaard zijn gebleven. Zo lag er een jurk en wat ander textiel in zeer goede staat. Nu blijkt dus dat er meer rijkdom aan boord ligt dan men van tevoren had verwacht.

"Ergens rond 1650 is het schip vergaan op de Reede van Texel. Net terug uit de subtropen, met buxushout als deklading. Buxushout, ook wel palmhout genoemd, is hoogwaardig hardhout dat bestemd was voor de luxe meubelmakerij. Het wrak kreeg daarom de naam 'Palmhoutwrak'. Maar het hout was niet het enige. In het wrak vonden de duikers ook nog een unieke collectie zeventiende-eeuws textiel met bijbehorende gebruiksvoorwerpen."

Lees ook

"Dankzij al het zilver zal de jurk een formele, lichte en fonkelende uitstraling hebben gehad", zegt conservator Alec Ewing. "Het moet een van de meest bijzondere jurken zijn geweest die een dame uit de hoogste sociale klasse van West-Europa in haar leven zou dragen."

Uitzonderlijke gelegenheden

"De jurk was geschikt voor uitzonderlijke gelegenheden zoals verlovingsfeesten, kroningen en huwelijken. Zilver verkleurt en vergaat vrij snel in een zoute omgeving, maar de sporen en patronen van die oorspronkelijke versieringen zijn nog steeds te zien."

Hoewel de trouwjurk zowel qua stijl als herkomst lijkt op de eerder gevonden jurk zijn ze waarschijnlijk niet van dezelfde persoon geweest. Ze hebben namelijk niet dezelfde maat.

Beide jurken zijn, met andere vondsten, vanaf zondag te zien in de tentoonstelling Palmhoutwrak in Museum Kaap Skil in Oudeschild. Bekijk hieronder een video van de trouwjurk in de vitrine:

Om deze inhoud te kunnen zien, moet je cookies accepteren.
Een vergelijkbare jurk als de zilveren trouwjurk die nu is gevonden. - Foto: Museum Kaap Skil

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit de Noordkop?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]