Zeven wethouders in Den Helder, erg of een zege? "Besluitvorming zal trager gaan"

Oud-wethouder (en trainer van raadsleden en wethouders) Michiel van der Eng is duidelijk: hij is geen voorstander van grote wethoudersploegen, al snapt hij het wel. Doordat verdeelder is gestemd, zijn er meer partijen nodig om een coalitie te vormen. En elke partij wil een eigen wethouder leveren. "Als coalitiepartij wil je natuurlijk een stem aan tafel hebben."

Van der Eng vervolgt: "Tegelijkertijd komt het de besluitvaardigheid niet ten goede. De wethouders zijn het niet altijd met elkaar eens, terwijl je wel iedereen nodig hebt om beslissingen met elkaar af te stemmen. Zo krijg je een eindeloos overlegcircuit binnen de coalitie. Met twee of drie partijen ben je er logischerwijs sneller uit."

Trager

Het gevolg is dat er langer over de besluitvorming wordt gedaan, denkt Van der Eng. "Het zal trager gaan. Ze zullen er langer over doen om het met elkaar eens te worden. Onbestuurbaar wordt een gemeente niet zo gauw, maar dat hangt ook van de gemeenteraad af. Als van alles een punt en een politiek schandaal wordt gemaakt, wordt het een stuk ingewikkelder."

Toch ziet hij niet alleen maar negatieve kanten. "Het kan ook een positief effect hebben. Met meer bestuurders in de stad, kunnen zij ook meer doen en zijn ze dus meer zichtbaar."

Ook politiek onderzoeker Chris Aalberts zou liever een kleiner college zien. "Ze hebben gewoon die functie, omdat ze in de coalitie zitten. Het is niet inhoudelijk gestuurd. Persoonlijk zie ik weinig verschillen tussen de partijen, dus denk ik: waarom kunnen ze niet samenwerken? Waarom leveren niet meerdere partijen met elkaar één wethouder?"

Regenboog

"Nu ben je veroordeeld tot een regenboogachtige toestand", vervolgt Aalberts. "Ze staan niet open voor andere constructies. Zelfs de ChristenUnie wilde met maar één zetel ook een wethouder leveren, anders wilden ze niet in de coalitie. Daar ging de rest niet in mee. Je moet naar andersoortige logica toe, zodat het aantal wethouders niet de spuigaten uitloopt."

"Bovendien: het coalitieakkoord is heel vaag. GroenLinks zit ook in de coalitie, maar het is niet een uitgesproken groen akkoord. Het moet zelfs nog worden uitgewerkt. Er verandert niet veel, ze gaan vooral door met wat ze al deden. Dus waarom dan zoveel wethouders?"

Geen verschil

Pieter Kos, sinds 2014 wethouder en daarmee de langstzittende wethouder in Den Helder, ziet het anders. "Het heeft voor- en nadelen. Er zijn meer partijen nodig om tot een stabiel bestuur te komen dan twintig jaar geleden. En elke partij wil invloed uitoefenen door middel van een wethouder te leveren. Toch heb ik nooit verschil gemerkt in het tempo van de besluitvorming, of we nu met vier, vijf of zeven partijen aan tafel zaten."

Kos is nu een van de parttime wethouders in Den Helder. Gemeenten kiezen hiervoor, omdat er maar een maximaal aantal wethouders benoemd mogen worden. Om er meer te kunnen benoemen, is het noodzakelijk mensen parttime wethouder te laten zijn. Toch is het volgens Kos een 'illusie' te denken dat hij de functie in deeltijd kan doen. "Wethouder ben je 24/7."

Maar veel wethouders hoeft niet per se slecht te zijn, vindt hij: "Het is mooi dat je met meer partijen, met een verschillende ideologie en divers pluimage, moet komen tot oplossingen."