Molenaars hopen met record op vers bloed: "Meesten zijn ouder dan 50 jaar"

Prinses Beatrix, de beschermvrouwe van De Hollandsche Molen en alle molens in Nederland, beet op zaterdagmiddag 15 januari al de spits af. Een uitgelezen moment om stil te staan bij het werk van een molenaar. Tientallen molens in West-Friesland doen mee aan de recordpoging. Van Medemblik tot Aartswoud. En dat doen ze niet zomaar. 

Vergrijzing

"Er dreigt een tekort aan molenaars", signaleert molenaar Joost Bol (41) van Weel en Braken in Obdam. "Het vergrijst." Hij doet morgen dan ook mee aan de actie. "Het is erg bijzonder dat er zoveel molens meedoen. We moeten er samen achter staan. Blijft mooi hè, dat draaien van de wieken."

Al zeven jaar is hij de trotse sleutelhouder van deze rijksmonumentale molen, gebouwd rond 1632. "Ik draag graag mijn steentje bij, om jonge mensen enthousiast te maken voor dit ambachtelijke vak. Het ambacht moet behouden blijven. Ik blijf dit doen tot ik erbij neerval. Er is geen mooier vak dan dit. Die boodschap probeer ik ook over te brengen." 

De molenaar is zich ervan bewust dat hij maar een paar jaar op de molen mag passen. "We zijn eigenlijk passanten. Dan moet ik het stokje overdragen. Maar de poel waar we uit kunnen vissen, wordt steeds kleiner."

Een bewegend monument

De molens staan er niet voor niks. Het opvallende bouwwerk, pal naast een kleurrijk tulpenveld, heeft een bijzonder verleden. Al bijna vier eeuwen lang domineert hij het landschap van de Schermer. "Het is een poldermolen en overigens de enige wipmolen boven het Noordzeekanaal", blikt Bol terug. "En over tien jaar is de molen alweer 400 jaar oud."

Naast dat het een historische waarde heeft, biedt de molen ook kansen. Zo'n molen is nodig om het dorp droog te houden. Het zorgt voor verversing van het water. "Kleine visjes worden 'meegemalen' naar het hogere slootwater. Zo behoud je de biodiversiteit en zuurstof in het water."

Tekst gaat verder.

Redding

Ook de Ceres in Bovenkarspel doet morgen mee. "Een bijzonder moment. We kunnen weer meedoen", zegt molenaar Johan Ooijevaar (70) stralend. Want nog geen twee jaar na de verwoestende brand kunnen de wieken van de molen weer als vanouds draaien.

Of hij bijna met pensioen gaat? "Wel nee joh, ik kan nog wel tien jaar mee. Zit nog boordevol energie." Toch hoopt Ooijevaar op vers bloed. "Laten we er geen doekjes om winden: de meeste molenaars zijn ouder dan 50 jaar."

Het ontstaan van de gilde weet hij als de dag van gisteren. "Veel molens verkeerden in een slechte toestand. Ze werden omgetrokken, belandden in de kachel. Niemand keek er naar om."

Als voorbeeld noemt hij de molen in Wognum. "In 1968 stortte de molen voor ons huis bij stil weer in. Geen windvlaag te bekennen. Boem. Klats. Daar lag-ie dan. De fundering er onderuitgezakt. Doodzonde, het Nederlandse landschap in verval."

Het was de druppel. Drie oud-molenaars maakten zich zo'n 50 jaar lang hard voor het behoud van de molens. Nu gaan Joost, Johan en nog vele anderen morgen samen de wieken draaien, als eerbetoon. "Dat daar, het ontstaan van de gilde, was onze redding. En dat moet zo blijven."