Wederopbouw van door Duitsers compleet gesloopt Petten begon 75 jaar geleden

De nu 95-jarige Marie van der Vlies werd in het oude Petten geboren: "Het was heel simpel. Je had de Voorbuurt, de Middelbuurt en de Achterbuurt. Het waren dubbele woningen. De ene kant keek uit op het zuiden, de andere op het noorden. Mijn vader was dijkwerker en was in dienst bij het Hoogheemraadschap."

Maar in 1943 moest het gezin halsoverkop het huis verlaten. "Je kreeg een brief en binnen tien dagen moest je er uit zijn. Nou dat was wel een probleem, want je moest zelf zorgen voor onderdak", vertelt Van der Vlies. Het gezin belandt eerst in een kippenschuur bij Schagerbrug. Later konden ze terecht in een pullenboet (kippenhok, red.) bij Sint Maartensvlotbrug. "Maar die was al verbouwd door Vluchtelingenzorg en daar gingen we er wel op vooruit."

Geluk

In de omgeving van het oude dorp wordt ook veel plat gelegd, maar er zijn ook verhalen van mensen die geluk hebben. Maarten Vriendjes, 88 jaar oud, woont in zijn ouderlijk huis, aan de rand van het huidige Petten. Zijn vader weet de woning in de oorlog nog maar net te redden.

Bekijk hieronder zijn verhaal.

In 1946 kon de familie van Marie van der Vlies terugkomen naar Petten. "Het Hoogheemraadschap heeft toen barakken neergezet voor de medewerkers, dus toen zijn we daar komen wonen", vertelt zij. Op 22 mei 1947 begon de bouw van het dorp zelf. Niet meer op dezelfde plek maar iets naar het noord-oosten, net achter de door de Duitsers aangelegde tankgracht.

Ingenieur

"Het nieuwe dorp werd ontworpen door ingenieur Else van den Ban, de eerste vrouw die afstudeerde aan de TU Delft", legt Piet Glas van de Historische Vereniging De Zijpe uit. "De tankgrachten werden uitgegraven, daar werden dan vijvers van gemaakt en met het zand werden duintjes gemaakt. Het dorp zou zo minder last hebben van opspattend zeewater dat langswaaide. Er groeide vroeger nooit wat. Pas toen de dijk werd verhoogd, ging het beter. Ineens begonnen er dingen te groeien. Mijn opa zou zijn ogen nu uitkijken hier."

Ingenieur Van den Ban blijkt een vooruitziende blik te hebben en houdt rekening met het toerisme. "Zij had te maken met allerlei voorschriften waar de wederopbouwwoningen aan moesten voldoen. Zij wilde de huizen grote tuinen geven, zodat er vakantiehuisjes in konden worden gebouwd. Daar waren niet meteen alle Pettenaren blij mee. Maar de overnachtingscijfers schoten omhoog. Van den Ban is zelfs nog erelid gemaakt van de VVV", zegt Glas.

Klaar

Er werden vanaf 1943 in opdracht van de Duitsers 119 woningen en nog een aantal andere panden gesloopt. Het zou uiteindelijk zeventien jaar duren voor het nieuwe dorp weer een beetje op orde was. In 1964 werd met een officiële handeling afscheid genomen van de wederopbouw. Petten was weer een volwaardig dorp.