Scholen zijn blij met het extra geld dat ze krijgen om de corona-achterstand bij leerlingen weg te werken, maar zien in de kapitaalinjectie geen oplossing voor de langere termijn. Dat blijkt uit een rondgang van NH Nieuws langs verschillende scholen in de provincie.
Demissionair minister van onderwijs Arie Slob stelt in totaal zes miljard euro beschikbaar om de leerachterstand door de coronacrisis weg te werken. Dat bedrag is bestemd voor leerlingen in het basisonderwijs en het middelbaar onderwijs en komt neer op minimaal 700 euro per leerling voor de periode 2021-2022.
Nieuw is het keuzemenu dat het ministerie van Onderwijs gisteren presenteerde en waarmee de investering van het kabinet concreet wordt uitgewerkt. Het is een soort stappenplan met een aantal opties waar scholen uit kunnen kiezen, bijvoorbeeld langere schooldagen, extra lestijden, bijles, een-op-eenbegeleiding en zomerschool.
Financiële injectie goed ontvangen
"In eerste instantie zijn wij heel blij met het geld dat ons toekomt", zegt Nils van Heijst, bestuurder van Stichting Meerwerf Basisscholen, in reactie daarop. De tien basisscholen van zijn scholenkoepel waren zelf al met een plan bezig om de leerachterstand weg te werken. "Het is fijn dat we vanuit de overheid de financiële middelen ontvangen om de ambities die we hebben uit te voeren."
Ook directeur Willemeyne Kamerbeek van basisschool de Kweekvijver in Oostzaan is te spreken over het extra geld. Ze wil met name het geld aan het herstel van de sociale ontwikkeling spenderen. "Sommige leerlingen hebben een knauw gekregen van de onderbrekingen in het schooljaar. Daar gaan we ons op richten. Op samen werken en leren, op sociale veiligheid en structuur." De school gaat voor oplossingen die binnen de schooltijden vallen, want daarbuiten hebben veel leerlingen al sport of andere activiteiten, zegt de directeur.
Hans Ploeg, directeur van Florente Basisscholen met scholen in Weesp, Diemen, Duivendrecht en Muiderberg, is iets minder enthousiast over de oplossingen die het ministerie van Onderwijs aandraagt. "Er staan op zich goede dingen in, maar we moeten stoppen met praten over achterstanden. We moeten kijken naar de kinderen zelf en de leerkrachten in hun kracht zetten." Volgens Ploeg worden ze met het keuzemenu van demissionair minister van onderwijs Slob gepiepeld, omdat ze de interventies al in hun onderwijssysteem hadden opgenomen. "Dit doen we al allemaal, maar we hebben structureel geld nodig."
Geen oplossing voor lerarentekort
Volgens Ploeg moet er eerst iets in de opzet van het huidige onderwijs veranderen, zodat de lesdagverlenging niet nodig is. "Je kunt het hebben over de realisatie van het onderwijs, maar ik heb het liever over de innovatie van het onderwijs. Hoe kan je het anders doen in het onderwijs dat je erop de lange termijn profijt van hebt?"
"We kunnen hiermee een begin maken, maar het is jammer als het na twee jaar weer stopt"
Ook Van Heijst van Stichting Meerwerf Basisscholen vindt het 'hartstikke jammer dat het geld maar voor twee jaar is aangekondigd'. "We kunnen hiermee een begin maken, maar het is jammer als het na twee jaar weer stopt."
Het gebrek aan structureel geld maakt het voor het onderwijs lastig om mensen voor langere tijd aan de scholen te verbinden, vinden de drie bestuurders. Van Heijst: "Met meer geld kunnen we iets meer mensen beschikbaar hebben, maar het blijft een uitdaging. Zeker in de Noordkop zien we dat er krapte is in het aantal leraren. Nu kunnen we ze nog invullen, maar vooral het invalwerk is moeilijk."
Kwaliteit
Ploeg zegt dat het extra geld het wat makkelijker maakt om mensen extra te laten werken of van parttime naar fulltime, maar dan moet het nog wel passen. "Een deel van de middelen kun je ook inzetten voor de werving en selectie van de mensen en dat is heel hard nodig. Maar dan moet je ze nog wel kunnen vinden."
En dat is ook waar Kamerbeek een probleem ziet. "Het vinden van goede leerkrachten met werkplezier is een uitdaging. Het zou fantastisch zijn als we structureel geld krijgen. Je wilt goede extra handen. Dat is het gevaar van dit plan. Het gaat echt om de kwaliteit en dat is lastig. Dan moet je misschien wel afscheid nemen van iemand die weer weg moet."
Volgens haar is het meer een pleister op de wond en hebben ze een prothese nodig. "Daar kun je tenminste mee lopen."
Reactie van Martijn Meeter, Hoogleraar Onderwijskunde aan de Vrije Universiteit, op NH Radio
Meeter is vooral blij met deze aanpak. "We weten dat een aantal kinderen achterlopen en de grote angst is dat ze blijven achterlopen. Als dit er voor zorgt dat ze weer op niveau komen, dan hebben we daar profijt van."
Het menu biedt wel twintig opties, vertelt Meeter. Zo kunnen scholen kiezen voor meer lestijd, een verlengde schooldag, examentrainingen, meer bijles, zomerschool. "Maar er zijn ook investeringen in het personeel die je kan doen, of bijvoorbeeld in digitale leermiddelen. Bijna alles wat je kan verzinnen."
De oplossingen moeten volgens hem vooral ingezet worden op het wegwerken van de leerachterstanden, want emotioneel verwacht hij dat de kinderen er snel weer bovenop zijn. "Een deel van het probleem zal niet meer weggaan." Volgens hem is het lastig om precies te weten hoe het programma gaat uitpakken. "Scholen hoeven niet zoveel te rapporteren. We weten wel dat we ons best hebben gedaan."
In het radioprogramma De Peiling op NH Radio vroegen we luisteraars om te reageren op de volgende stelling: "Langere schooldagen om corona achterstanden in te halen, goed idee?"
Van de 726 stemmen was 43 procent het er mee eens en 57 procent het niet eens met de stelling. Luisteraar Gerrit Vos reageerde dat het een plan is waar de samenleving niet onderuit kan. "Er is blijvend schade ontstaan. Doe alle lesdagen een uurtje langer, vanaf nu. Zomerschool is denk ik niet goed. Kinderen hebben een vakantieperiode nodig en om die als lestijd in te vullen, is teveel."
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.