Het landschap 'verdoost': "Maak een datacenter een icoon van deze tijd"

Over bedrijventerrein Agriport A7 in Middenmeer heerst al langer een discussie vanwege de komst van nieuwe datacenters. Momenteel zijn daar twee datacenters van Microsoft en Google gevestigd en is er een derde datacenter op komst waarvoor de omgevingsvergunning ter inzage ligt.

Als het om de landschappelijke inpassing gaat dan had het ambitieniveau omhoog gekund, vindt provinciaal adviseur Steven Slabbers, die eind van de maand advies uitbrengt aan de provincie over de 'verdozing' van het landschap.

Tekst gaat verder onder de video:

Er zijn wat betreft de datacenters volgens hem twee dingen mis gegaan. "Er is niets anders gedaan dan een datacenter neerzetten. Het doet niks anders dan deze functie. Van enige vorm van meervoudig grondgebruik - dus het combineren met waterberging of zonnepanelen - is hier geen sprake." Daarnaast vindt Slabbers dat de datacenters de beleving van het gebied niet 'interessanter' maken. "Juist een datacenter - wat een icoon had kunnen zijn van deze tijd - had wat mij betreft ook een iconische ontwikkeling kunnen zijn met trots en zelfbewustheid."

Industriële aanblik

Juist die aspecten lijken tien jaar terug bij het vormgeven van de plannen, niet te zijn meegewogen. "In die tijd is de gemeenteraad van Wieringermeer ermee akkoord gegaan en ook de provincie heeft daar aan meegedacht. Toen heerste de gedachte dat dit soort panden een industriële aanblik hebben en je dat ook moet laten zien", legt wethouder Theo Groot van Hollands Kroon uit.

Slabbers is zeker niet tegen de ontwikkeling, maar de manier waarop verdient volgens hem niet de schoonheidsprijs. "We kopen allemaal steeds meer online en slaan meer en meer data op, het hoort bij het hier en nu."

Voorwaarden stellen

Overheden van alle gelaagdheden zouden meer voorwaarden moeten stellen aan de architectonische ambitie en uiterlijk van de 'dozen', aldus Slabbers. Ook het College van Rijksadviseurs kwam eerder al met een rapport met dezelfde boodschap.

In de afgelopen jaren is het oppervlakte van de glastuinbouw in de Kop van Noord-Holland nagenoeg verdubbeld, wat zich met name concentreert rondom Alton (Heerhugowaard), Het Grootslag (Wervershoof) en Agriport A7. Die sterke groei komt doordat er voldoende ruimte is voor grootschalige ontwikkeling, de hoge lichtinstraling door de ligging tussen de Noordzee en het IJsselmeergebied en door bestaande samenwerkingen tussen bedrijven wat de regio aantrekkelijk maakt.

Zevenhuis

Dat de vraag naar distributiecentra en bedrijfshallen blijft groeien, zie je terug langs de A7 bij Hoorn waar bedrijventerrein Zevenhuis volop in ontwikkeling is. Het gebied is zo aangelegd, dat het in het bestaande West-Friese verkavelingslandschap past. Ook moeten de bedrijven voldoen aan uiterlijke- en verplichte duurzaamheidseisen en heeft het bedrijventerrein een onafhankelijke duurzaamheidscoach in de hand genomen die bedrijven adviseert.

"We proberen een stap verder te zetten dan bestaande bedrijventerreinen. Het is bedrijven verplicht om hun dak 'duurzaam' aan te leggen - dus met zonnepanelen of bijvoorbeeld een mosdak", legt Peter van Asselt projectmanager van Zevenhuis uit. Rondom het terrein is een twintig meter brede groenzone aangelegd. "Door de combinatie van groen en water zijn we een nieuwe schakel geworden in het kanonetwerk. Zo dragen we ook bij aan nieuwe recreatie."

Dat het landschap een blijvende verandering doormaakt en er hoge gebouwen in het zicht verrijzen, uitten de naaste bewoners van Zwaagdijk al eerder veel kritiek op. "Het is om te huilen dat dit het uitzicht wordt", zei Giel Nijpels van dorpsraad Zwaagdijk-West eerder tegen NH Nieuws.

Grondwal

Op Agriport A7 is een derde datacenter op komst en er zijn nog vijf lopende initiatieven. "Onze inwoners vinden het lelijk en dat nemen we ter harte. We zijn niet horende doof en ziende blind", aldus wethouder Groot. Het nieuwe bestemmingsplan wat nog ter inzage ligt, gaat gepaard met een beeldkwaliteitsplan die de leidraad volgt van landschaps- en cultuurhistorie van de provincie.

Groot: "Het nieuwe datacenter zal verder van de weg komen te liggen, circa 125 meter van de A7, en er komt een grondwal met beplanting. Er is dus straks weinig meer van te zien omdat het ingepakt wordt in een grondwal en bomenrij."

Volgens adviseur Slabbers zou je een datacenter niet moeten verstoppen, maar er een architectonisch, mooi gebouw van moeten maken. Het moet vooral multifunctioneel zijn, zegt hij. "Daar bedoel ik mee dat je kijkt naar hoe je het kan combineren met waterberging en energieopwekking. Zorg dat het meer is dan de opslag van data en probeer er een stuk architectonische ambitie aan toe te voegen. Dat is wat hier ontbreekt."