Binnenkijken: de Helsdeur pompt al meer dan 50 jaar onopvallend onze voeten droog

"Het belang van dit gemaal voor de Kop van Noord-Holland is groot. Als dit gemaal er niet zou staan, dan zou de waterkwaliteit van dit stuk Noord-Hollands kanaal stukken minder zijn. De zoutgehaltes zouden veel hoger zijn. En dan zouden bepaalde gewassen, zoals bloembollen, niet geteeld kunnen worden", legt beheerder Peter Ottervanger van het Hoogheemraadschap uit.

De Helsdeur, vernoemd naar een stuk water in het Marsdiep waar vroeger VOC-schepen vaak in problemen kwamen, mag inmiddels een stuk historie genoemd worden. Eind jaren 60 van de vorige eeuw werd begonnen met de bouw. In april 1973 ging het, toen nog als dieselgemaal, in gebruik. Nu draaien alle vier de pompen op elektriciteit.

Spuien

"We spelen op dit moment het spel met eb en vloed", vertelt de gemaalbeheerder. "Aan de andere kant van het gemaal is de open verbinding met zee. Als het daar eb is, kunnen we spuien. Op dit moment hebben we ook nog twee van de vier pompen aan staan. De computer berekent hoeveel water we moeten lozen. We draaien zo efficiënt mogelijk."

Tekst gaat verder onder de foto.

Het gemaal is niet alleen van belang voor de kwaliteit maar ook voor de waterstand in het gebied. "Je kunt het Noord-Hollands kanaal zien als de hoofdslagader en de polderslootjes als de kleinere aders. Als de waterstand in het kanaal te hoog is, kunnen die kleine slootjes niet lozen. Wij moeten er daarom voor zorgen dat het niveau in het kanaal op peil is. Dat is nu, en meestal, 0,5 meter onder NAP,"

Het water voor en achter het gemaal kolkt rustig in de richting van de zee. "Het water lijkt rustig te gaan, maar het gaat best vlot. Als je het hebt over de capaciteit: we kunnen 4000 kuub water per minuut spuien. Als we de pompen aanzetten kunnen we 3600 kuub per minuut lozen. Het is een immense hoeveelheid water."