Na zoveelste brand voelen Haarlemse flatbewoners zich niet veilig: geen vluchtwegen

De gebeurtenis van vorige week brengt oude gevoelens van onrust weer naar boven. Op donderdag was er brand in één van de appartementencomplexen aan de P.C. Boutenstraat. Twee bewoners moesten naar het ziekenhuis, een hond overleed. Ten oosten van de P.C. Boutenstraat staan nog vijf identieke flats, elk vier hoog, waar afgelopen jaren ook branden hebben gewoed.

Hans van Geijlswijk woont in één van die flats, in de Nico van Suchtelenstraat. Samen met enkele buurtgenoten vormt Hans een bewonerscommissie. “Ik heb al vijf branden in deze wijk meegemaakt”, vertelt hij. “Ik woon hier sinds 2012.” Al langer kaart hij zijn gevoel van onveiligheid aan bij de eigenaar van de flats: Pré Wonen. “Je gaat steeds weer denken wat er hier zou kunnen gebeuren.”

Opgesloten

“Ik maak me het meest zorgen om de bewoners op de tweede en derde etage”, vertelt Hans tijdens een ronde door de buurt. “Dat komt doordat je in die woningen snel opgesloten zit. Er is geen galerij, alleen een trapportiek. Dus als er brand is in het portiek kan je geen kant op. Op de eerste etage kun je nog naar beneden springen. Op de vierde etage kan je vluchten via het dak. Maar op de tweede en derde verdieping moet je op het balkon wachten en maar hopen dat de brandweer er op tijd is om je te bevrijden.”

De balkons zijn gelegen aan een binnentuin. Aan de korte kanten is de binnentuin afgesloten met een hek. Dat is geen obstakel voor de brandweer, werd Hans verzekerd toen hij de situatie aankaartte. “Ze zeiden: die rijden zo het hek omver als het nodig is.” Tijdens de ronde door de buurt staan er voor het hek ook auto’s geparkeerd.

Tekst gaat verder onder de foto.

De situatie in Delftwijk is niet uniek. In heel Nederland staan flats uit de jaren ‘50 die net als hier in Haarlem geen brandtrap hebben. Voor complexen die nieuw gebouwd worden, gelden strengere regels. “Je kan ook met kleine verbeteringen de veiligheid al vergroten”, vindt Hans. “Bijvoorbeeld door rookmelders in de portieken te plaatsen.”

Als het aan hem ligt, dan ligt de verantwoordelijkheid niet alleen bij de woningbouwvereniging. “Ik wil niet alleen maar klagen. Ons aanspreekpunt van Pré Wonen doet hartstikke haar best. Waar het mij om gaat, is dat ook de bewoners een verantwoordelijkheid voelen. Maak hen alert op de gevaren. Pré Wonen zou bijvoorbeeld wel advies over brandveiligheid en vluchtwegen op het mededelingenbord kunnen hangen. Dat heb ik in 2020 al geadviseerd.”

Rugzakje

Daar komt nog iets bij. Hans vraagt zich tijdens de ronde door de wijk hardop af of elke bewoner die verantwoordelijkheid wel wil en kan voelen. Dat gevoel wordt bevestigd door een andere bewoner die door de binnentuin loopt. “Iedereen moet goed kunnen wonen en een dak boven zijn hoofd hebben”, vindt deze mevrouw. “Maar je ziet toch dat hier steeds meer mensen met een rugzakje terechtkomen. Dan gebeurt het blijkbaar dat bewoners zelf brand stichten in hun appartement.”

Hans herkent die trend. “Er is niet veel contact tussen de bewoners. Pré Wonen heeft in het verleden wel geprobeerd er meer een sociaal geheel van te maken, maar dat is helaas niet gelukt. Mensen leven toch vooral langs elkaar heen, ook omdat er veel verloop is in de flats. Je hebt geen idee wat zich achter de voordeur afspeelt. En als je dan ziet dat er een bewoner terugkeert die al eerder brand heeft veroorzaakt, dan voel je je steeds minder op je gemak.”

Tekst gaat verder onder de foto. 

Pré Wonen: geen reden tot zorg

Pré Wonen laat in een reactie weten de onrust onder de bewoners te begrijpen, maar stelt dat er geen reden is tot zorg. "Deze flats voldoen aan de eisen vanuit het Besluit bouwwerken leefomgeving", meldt woordvoerder Saskia van Daalen. 

Volgens Pré Wonen is het doel van brandveiligheid vooral het vertragen van een brand. "Daarom zitten er rookmelders om mensen te waarschuwen en worden er brandwerende materialen gebruikt. Zodat bewoners in geval van brand tijd hebben om te vluchten. Als er brand is in een woning kan dat via het trappenhuis. Mocht dat niet mogelijk zijn, kan men via het balkon naar buiten en daar door de brandweer gered worden."

Op het moment van schrijven waren in de trappenhuizen van de complexen geen rookmelders zichtbaar.