Wat is er nu weer aan de hand bij Ajax? Vijf vragen en antwoorden over de situatie rondom Alex Kroes

Waarom schorst Ajax Alex Kroes?

De Raad van Commissarissen (RvC) van de Amsterdamse voetbalclub kwam erachter dat Kroes, een week voordat op 2 augustus 2023 bekend werd dat hij bij Ajax zou gaan werken, ruim 17.000 aandelen in de club kocht, ter waarde van ongeveer 190.000 euro. De RvC heeft vervolgens juridisch advies ingewonnen. Naar aanleiding daarvan vindt de RvC het zeer aannemelijk dat Kroes handelde met voorkennis. Dat is strafbaar. Daarom is Kroes per direct uit zijn functie gezet en wil de club hem ontslaan.

Wat is handelen met voorkennis precies?

Handelen met voorkennis, ook wel bekend als insider trading, is wanneer iemand aandelen of andere financiële producten koopt, terwijl diegene meer informatie over de onderliggende waarde heeft dan de markt of 'gewone' beleggers. Bijvoorbeeld over interne veranderingen, zoals een nieuwe bestuurder of een belangrijke deal. Dat kan de koers van bedrijf flink doen veranderen en zo hebben insider traders dus een oneerlijk voordeel. 

Als je bewezen handelt met voorkennis riskeer je een geldboete, een taakstraf of zelfs een gevangenisstraf. Voor de strafbaarheid maakt het verder niet uit of het handelen met voorkennis leidt tot winst of verlies. 

Mag een directeur dan helemaal geen aandelen hebben?

Het is niet ongebruikelijk dat een directeur aandelen heeft in het bedrijf waarvoor hij werkt. Alleen is het wel van belang dat die niet met voorkennis zijn gekocht. 

Kroes kocht de 17.000 aandelen een week voordat bekend werd gemaakt dat hij de nieuwe algemeen directeur van Ajax werd. Of hij daarbij ook handelde met voorkennis, hangt volgens Gerben Everts, voormalig bestuurder bij toezichthouder AFM, af van de concreetheid van de informatie waarover Kroes beschikte ten tijde van de aankoop. "Als Kroes op de dag van de transactie bijvoorbeeld wist van een voorgenomen besluit, dan is het concreet", zegt hij tegen persbureau ANP.

Overigens had Kroes al eerder aandelen in Ajax gekocht. Hij had in totaal 42.000 aandelen. "Op 31 december 2022 had ik reeds 20.000 stuks", schrijft hij in een statement op LinkedIn. "Een ander deel heb ik bijgekocht in de maanden april, mei en juni van 2023. Het laatste deel (ca 17.500 stuks) heb ik op 26 juli 2023, kort voor mijn aanstelling op 2 augustus 2023, aangeschaft."

Legt Alex Kroes zich neer bij de beslissing van Ajax?

Kort gezegd: nee. Kroes gaat zijn omstreden aankoop van de aandelen voorleggen aan beurswaakhond AFM. Hij schrijft in zijn statement: "Mijn moreel kompas zegt dat ik mij niet zomaar bij deze beslissing van de rvc kan neerleggen. Ik zal nu zelfstandig naar de AFM stappen om mijn kwestie voor te leggen om tot een onafhankelijk oordeel te komen."

Verder schrijft hij dat het nooit zijn bedoeling is geweest om 'snel geld te verdienen'. "Vanaf mijn negende ben ik Ajacied. Ik ben altijd betrokken geweest bij de club, als speler en als lid. In mijn hart en later ook via deze aandelen. Aandelen die ik kocht uit betrokkenheid bij de club. Uit vertrouwen in de club. Niet om er snel geld mee te verdienen, maar als positief signaal naar alle stakeholders."

Hoe nu verder?

De club moet in ieder geval op korte termijn op zoek naar een nieuwe algemeen directeur, mocht de club het ontslag van Kroes ook echt doorzetten. Als hij echt de laan uit wordt gestuurd, zit Ajax ook op de lange termijn met een probleem. De 50-jarige Kroes was juist aangetrokken van AZ om 'puin te ruimen', na twee sportief zeer slechte jaren voor de club.

Niet alleen moeten er veel dingen veranderen binnen de spelersselectie, ook binnen de jeugdopleiding en de organisatie zelf wil de club veranderingen zien. En hij was ook verantwoordelijk voor de aanstelling van een nieuwe hoofdtrainer, na de aankondiging van het vertrek van John van 't Schip.

Kroes was de gedroomde kandidaat om die taken op zich te nemen. Door zijn wegvallen is de toekomst van Ajax opeens weer een stuk onzekerder geworden.