Al meer dan honderd jaar doet een sluipmoordenaar zijn werk bij het Vredeskerkje in Bergen aan Zee: zout. Niet helemaal onopgemerkt, maar langzaamaan is het resultaat te zien. Tot het echt niet meer verder kan. En dat is nu, zegt muurpatholoog Josepha Kemple. "Toen ik hier twee jaar geleden was voor mijn onderzoek was het nog niet zo slecht als nu."
"Muurpatholoog, dat heb ik eigenlijk zelf verzonnen voor mijn zaak", laat Kemple aan mediapartner Streekstad Centraal weten. Van origine is ze geoloog. En die expertise is prima toe te passen op 'kunstmatige' steensoorten.
In Duitsland, waar ze vandaan komt, worden geologen zelfs regelmatig betrokken bij herstel van historische bouwwerken. "Historische muren hebben tegenwoordig heel veel problemen van optrekkend grondvocht, of zoutbelasting."
Kristallen
Zout en vocht zijn ook bij het kerkje uit 1918 de boosdoeners. Vanuit de bodem, maar vooral vanaf zee. "Op het moment dat zo'n muur weer droogt, dan blijven de zouten achter en die kristalliseren. Als die kristallen groter worden dan het poriënnetwerk, dan kunnen bakstenen kapot gaan. We zien dat veelal terug in een soort verkruimeling."
Een jaar of 25 geleden zijn zoutmetingen uitgevoerd, maar daarmee werd destijds weinig gedaan. "Twee jaar terug zijn nieuwe metingen gedaan. Uit de resultaten bleek dat de muren ondertussen tot op een diepte van zeven centimeter belast zijn met zout. Dat is een bouwschadelijke zoutbelasting."
Bekijk in onderstaande video hoe de kerkmuren zijn aangetast door zout (tekst gaat verder onder de video):
Vredeskerkje Bergen aangevallen door zout: "Stenen verkruimelen" - NH Nieuws
Vers voegwerk voldoet volgens de muurpatholoog allang niet meer en daarom worden de meest verweerde stukken muur vervangen, plus nog een halve meter er omheen. De nieuwe stenen komen van een familiebedrijfje dat ze nog met de hand maakt. "In dezelfde kleur, met een beetje betere kwaliteit."
Inmiddels is het geld voor de restauratie, zo'n 300.000 euro, door organisaties en particulieren bij elkaar gebracht. Het Vredeskerkje is wel een beetje het favoriete object van Kempl. "Ik ben er inmiddels bijna drie jaar bij betrokken. Bij de stichting die de kerk beheert, daar krijg je heel snel de indruk dat je bij de familie hoort. Dat vind ik heel prettig. Het is een warmhartige club waar ik graag bij aanschuif. Dat maakt het project écht bijzonder. En bijzonder is ook dat de ingreep zo groot is."
De ingreep start in de week van 4 maart.