Hoe moet het stadsbestuur van Hoorn verder met de uitkomsten van het onderzoek over het slavernijverleden in de stad? Moeten er excuses komen, het standbeeld van J.P. Coen weg of wordt het meer dialoog voeren en pijlen richten op educatie? Daar ging het gisteravond over in de commissievergadering van de gemeente.
De vijf insprekers zijn duidelijk over hun advies richting de gemeenteraad. Zorg voor erkenning en herstel. Luister goed en onderneem actie. "Het rapport was duidelijk. Hoorn had de hoofdrol. Het was een misdaad tegen de mens. Daar moet op z'n minst excuses tegenover staan, voordat wij verder kunnen met elkaar. Daarna moet er samen gesproken worden over herstel", aldus inspreker Marisella de Cuba.
Maar over een excuus aanbieden is de gemeenteraad verdeeld. D66, ChristenUnie en GroenLinks willen excuus van het college en zijn bereid om daar bij de volgende raadsvergadering een motie over in te dienen. "Voor ons is de maat vol. Het is de hoogste tijd om recht te doen aan die minsten zestienduizend mensen en hun nazaten", aldus raadslid Stephan Lallhit.
Andere partijen staan hier welwillend tegenover, maar geven aan dat het meer moet zijn dan een "vinkje aankruisen", zoals Sociaal Hoorn dat verwoordt. "Mensen die erom vragen, die willen zien dat dat oprecht is. Dat we daar met elkaar de verantwoordelijkheid voor nemen."
Excuus is al gedaan door Koning en premier
Maar er zijn ook partijen die er niks in zien en vinden dat het eerdere excuus door Koning Willem-Alexander en premier Mark Rutte afdoende is. "We vinden het daarom niet nodig en zelfs gênant wanneer het Hoornse stadsbestuur dezelfde excuses maakt en de Koning en de premier op zij zet", aldus Roger Tonnaer in zijn betoog namens Fractie Tonnaer.
Verdeeldheid was er over excuses, maar niet zozeer over een eventueel vervolg van onderzoek. Vele partijen zien daar niks in en vinden dat duidelijk genoeg is welke rol het Hoorns stadsbestuur in die tijd had. "Het is verspilling van het belastinggeld", zegt zelfs De Realistische Partij.
Investeren in lespakketten
Waar de Hoornse politiek vooral in wil investeren is educatie en meer samen het dialoog voeren over het verleden, maar ook de doorwerking van het slavernijverleden in het heden. "We vinden het belangrijk om met elkaar verbinding te maken en in gesprek te blijven. Verdere dialoogavonden in de stad kunnen hier een belangrijke rol in spelen. Zo gaan we elkaar beter begrijpen en zorgen we voor onderlinge verbondenheid", aldus het CDA.
Hier en daar wordt het behouden of weghalen van het standbeeld van J.P. Coen nog benoemd, maar echte hoofdzaak is het niet. Een enkel raadslid stelt een referendum voor hierover. Anderen komen met alternatieven ideeën naar aanleiding van het rapport, zoals een slavernijmonument of straatnaambordjes.
"We hebben nu eenmaal met elkaar een samenleving met 140 nationaliteiten in de stad"
De burgemeester gaat nu samen met het college een voorstel doen naar aanleiding van de uitkomst van de commissievergadering. Maar op "een verstandige manier", aldus burgemeester Nieuwenburg. "Excuus aanbieden op zichzelf is nooit een punt. Maar is altijd een komma in het vervolg van een gesprek dat je met elkaar gaande moet houden."
Hij wijst de gemeenteraad op hun eigenaarschap en zorgvuldigheid. "Het is ontzettend belangrijk dat u als raad ons zou willen steunen in een goed vervolg om het dialoog te versterken. (...) We hebben nu eenmaal met elkaar een samenleving met honderdveertig nationaliteiten in de stad en vinden dat u de ogen en oren daar niet voor mag sluiten."
Meer kennis zorgt voor verbinding en vooruitgang
Inspreker Marisella de Cuba kijkt met gemengde gevoelens terug op de vergadering, maar is blij met de kennis en actiebereidheid vanuit onder meer GroenLinks. "Je ziet dan het verschil tussen een raadslid met kennis en bereidwilligheid en raadsleden zonder kennis en die onwillig zijn", zegt ze.
Ze wil en hoopt dat de conclusies en aanbevelingen na het onderzoek over het slavernijverleden kundig worden opgepakt, met aandacht en respect voor de nazaten van de tot slaafgemaakten. "Het witte ongemak en gebrek aan kennis stagneert verbinding, vooruitgang en de kans om samen problemen op te lossen. Het is in ieders belang dat men hier serieus mee aan het werk gaat. Niks over ons zonder ons is het advies."