Jacques brengt laatste weken door in een hospice: "Ik ben niet bang voor de dood"

Een volwaardige villa aan de rand van Haarlem tegenover de voetbalvelden van koninklijke HFC lijkt aan de buitenkant op een advocatenkantoor. Bij binnenkomst is er van die zakelijkheid niets te merken en waan je je in een zweem van huiselijkheid en warmte.

In Hospice Haarlem verblijven, naast Jacques de Jong, nog vijf zieken die maximaal drie maanden hebben te leven. Ze kiezen om hier begeleid te sterven als familie of vrienden dat niet kunnen of als de terminaal zieke zijn naasten er niet mee wil belasten. Een hospice biedt dan uitkomst en begeleidt de ziekte naar een waardig einde. 

Passie en hartstocht 

Hoewel de dood klaarstaat, wordt er alles aan gedaan om het afsluitende hoofdstuk zo aangenaam mogelijk te maken. Iedere avond is er een verse maaltijd, de was wordt gedaan, tuin onderhouden en de gasten worden verzorgd: dit alles door een groep van zo'n 150 vrijwilligers die met grote zorgvuldigheid het werk doet.  

Tekst gaat door onder de foto.

"Werken met passie en hartstocht" beaamt Pauline Jäger, sinds 2016 directeur van Hospice Haarlem. "We zitten hier al 35 jaar en zijn feitelijk de tweede hospice van Nederland. Het is echt heel bijzonder om hier te werken, ik kom namelijk uit een heel andere wereld."  

Van scheikundige tot hospice 

Pauline werkte hiervoor als scheikundige aan grote internationale onderzoeken, ook leuk, maar er waren veel meer lagen. "Dit is authentiek, ik werk voor het eerst in een omgeving waar we kunnen doen wat we zeggen. Als er zorg nodig is, dan bieden we dat aan. Zijn er wensen? Dan gaan we dat regelen."

Tekst gaat door onder de foto.

Dat gebeurde bijvoorbeeld met Jacques de Jong die momenteel in de hospice verblijft. Na zijn aankomst stond zijn computer klaar in de kamer. Die had hij nodig om de laatste editie van zijn krant, De Volksknar af te maken.

Deze speciale krant zette Jacques op na meer dan dertig jaar dienst bij de Volkskrant. "De Volksknar, afgeleid van Volkskrant, is een clubblad voor pensionado's van de Volkskrant en aanverwant", vertelt de journalist. "Het laatste nummer, editie 407, heb ik godzijdank hier kunnen afmaken. Daar ben ik trots op."

De hospice krijgt vaak dit soort aanvragen en eigenlijk kan het altijd wel worden geregeld. Toch knaagt er ook iets bij Pauline. Want ze zou het liefst iedereen die daarom vraagt begeleiden in de laatste fase van het leven, maar dat is onmogelijk. Ze hebben er ruimte voor zes gasten, maar het aantal aanvragen ligt hoger. 

"We moeten ongeveer vijftig procent van de mensen die hier wil verblijven weigeren. Dat is vervelend, ook omdat we zien dat een toenemend aantal mensen onze zorg vraagt", aldus Pauline. 

Tekst gaat door onder de foto.

Die zorg bestaat niet alleen uit de zes plekken in de hospice, ze begeleiden ook mensen in de laatste fase van hun leven die nog thuis wonen en daar is nog een hoop winst te behalen.

"Iemand thuis begeleidenn, is hoe we ooit zijn begonnen", vervolgt Pauline. "We ontlasten dan ook naasten en zijn een luisterend oor voor de terminaal zieke. Als de mensen ons niet nodig hebben, doen we een stap naar achter. We zijn er alleen als dat nodig is."

Deze vorm van begeleiding is ook gunstig voor de andere zorgverleners als reguliere thuiszorg en ziekenhuizen. "In deze tijd is het wenselijk zo lang mogelijk thuis te blijven en wij kunnen daarin ondersteunen. We zouden dan ook meer zorg aan huis willen bieden", zegt Pauline op serieuze toon. 

Vaak is er de wens om thuis te sterven. Maar nog niet iedereen staat, naast de zorgverleners die al aanwezig zijn, thuis open voor begeleiding van een hospice-vrijwilliger.

Missie

"Als ik zelf ziek zou zijn, zou ik misschien ook niet meer mensen over de vloer willen hebben", vertelt de directeur. "Toch hoop ik dat meer mensen gaan openstaan voor onze hulp aan huis. Vaak horen we achteraf dat mensen zeggen: waren jullie toch maar eerder gekomen. Daar hebben we echt een missie." 

Anderzijds wil Pauline meer bedden. "We willen een tweede locatie, of in ieder geval meer bedden, bij voorkeur van zes naar twaalf bedden. Daar is veel voor nodig zoals een plek en geld. Maar bovenal, denk ik, is het belangrijk dat mensen weten dat we er zijn, wat we doen. Want dat is zo mooi."