Een handjevol geruchten, een terloopse opmerking in een Blaricumse raadsvergadering en uiteindelijk ongefundeerde Kamervragen: als je niet beter zou weten, zou je denken dat het leegstaande Blaricumse Tergooi-ziekenhuis een grote opvanglocatie voor asielzoekers gaat worden en dat daar niks meer tegen te doen is. Waar rook is, is vuur, klinkt het op social media. Maar wat klopt er nu precies van de geruchten? NH zocht het uit.
Om meteen maar met de deur in het ziekenhuis te vallen: van een opvang voor asielzoekers is geen enkele sprake. Bij de gemeente Blaricum ligt er geen verzoek van het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA). Dat is door NH nog eens specifiek nagevraagd.
Van een concreet plan voor Blaricum is geen sprake. Sowieso zou opvang van een nieuwe groep vluchtelingen niet gaan zonder hulp van het landelijke opvangorgaan. "Het is ons wel duidelijk dat onze gemeente een opvang van asielzoekers zonder begeleiding door het COA niet aan zal kunnen. Daarvoor hebben we onvoldoende medewerkers."
Met het oog op de beruchte spreidingswet, waardoor de landelijke overheid gemeenten kan dwingen op een bepaalde locatie opvang te verzorgen, zit Blaricum met alle andere gemeenten uit de regio om de tafel. Gesprekken over opvang en huisvesting van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders vindt ook plaats op provinciaal niveau. Overleg is volop gaande, maar Blaricum hoeft niet in actie te komen.
"Het is ons wel duidelijk dat onze gemeente een opvang van asielzoekers zonder begeleiding niet aan zal kunnen. Daarvoor hebben we onvoldoende medewerkers"
Groot terrein
Maar hoe kan het dan toch dat volop wordt gesproken over het lege ziekenhuis, is de grote vraag. Het antwoord is de Blaricumse VVD-fractie.
Tijdens de politieke vergaderingen van mei over de nieuwe voorwaarden van de herontwikkeling van het Tergooi-terrein met daarop een ziekenhuisgebouw van zo'n 53.000 vierkante meter - dat de komende jaren nog wel blijft staan - wilden de liberalen een signaal afgeven.
VVD-fractievoorzitter René Wiegel sprak tijdens de raadsvergadering de hoop uit dat het ziekenhuispand een dag later al tegen de vlakte zou gaan, omdat zij absoluut geen asielzoekerscentrum of een tijdelijk verblijf voor asielzoekers daar willen hebben. In zijn optiek kan Blaricum die aantallen niet aan en is Tergooi gewoon geen goede opvangplek. Hij hoopte op een korte bevestiging vanuit het college, maar dat kwam er niet.
Geen ruimte
Net zoals een week eerder toen zijn fractiegenoot Piet-Hein Oyens datzelfde balletje al opwierp bij het 'rondetafelgesprek' kreeg de liberaal geen ruimte van de voorzitter om dit nader te verklaren. De opvang van vluchtelingen was namelijk geen onderdeel van de te bespreken nota en daarmee was het een kwestie die niet aan de orde was. Punt uit.
"Voor ons was het wel aan de orde", meldt Wiegel aan NH. Wie volgens de VVD'er een krant openslaat, naar het journaal of een andere actualiteitenrubriek kijkt, weet dat veel mensen momenteel Nederland binnenkomen. De koppeling met grote aantallen vluchtelingen en een groot leeg ziekenhuispand, vindt hij geen vreemde gedachte.
Tekst gaat verder onder het kader.
Gemeente: 'Tijdelijke huisvesting van maatschappelijke organisaties'
De sloophamer gaat inderdaad niet snel door het oude ziekenhuispand. Dat heeft te maken met allerlei procedures, die ontwikkelaar Rosewood Real Estate moet volgen. In verband met het uitvoeren van diverse wettelijke onderzoeken, zoals voor de flora en fauna, het pas daarna kunnen aanvragen van de benodigde vergunningen en ook het goed verzorgen van de inspraak van de Blaricummers zelf duurt het nog wel even voordat de herontwikkeling kan gebeuren.
Een woordvoerder van de ontwikkelende partij laat weten dat er tot de ontmanteling van het pand ruimte is voor tijdelijke huurders. Het gaat dan puur en alleen om maatschappelijke instellingen. Concrete voorbeelden zijn Vivium, de ambulancepost en het regionaal medisch centrum. Daarnaast is Rosewood met nog veel meer maatschappelijke partijen in gesprek. Met de opbrengst van die huur betaalt de ontwikkelaar weer een deel van de ontwikkeling van het 'woonzorglandschap' in Blaricum.
Het COA behoort niet tot één van die gesprekspartners. Er ligt dus niets voor op dat gebied. "Dat is ook niet aan ons, want daar zou de gemeente Blaricum een besluit over moeten nemen", luidt de uitleg. "we hebben lang met de gemeente gesproken om tot nieuwe randvoorwaarden te komen. Dat gaat puur over de herontwikkeling. Nu gaan we het pand tijdelijk exploiteren."
"Het was een schot voor de boeg van mijn kant, maar het college wilde zich er niet over uit laten."
Omdat een duidelijke reactie uitbleef, is boven de markt blijven hangen of Tergooi voor Blaricum nu wel of niet een mogelijke opvanglocatie is. Althans, dat is de lezing van Wiegel. Als vanuit het college was gezegd dat de gemeente inderdaad deze plek ongeschikt acht voor tijdelijke opvang van asielzoekers dan was de kous af geweest. "Dan had je die discussie niet gehad."
Opheldering van minister
Juist omdat er nu licht tussen de deur lijkt te zitten, leidden de opmerkingen van de VVD tot een nieuwsbericht. Dat heeft nogal schreeuwende politieke vragen geleid. Een kleine week na de bewuste raadsvergadering wil BVNL-voorman Wybren van Haga opheldering hebben van minister Ernst Kuipers en staatssecretaris Eric van der Burg. In het kielzog daarvan stelde de lokale fractie van BVNL Hilversum soortgelijke vragen aan het Hilversumse college van burgemeester en wethouders.
De titel van het korte setje vragen van Van Haga zegt veel: 'Het ombouwen van ziekenhuizen tot asielwalhalla's'. Uit de drie vragen blijkt dat Van Haga de klok heeft horen luiden, maar geen idee heeft waar de klepel hangt. Hij poneert met speels gemak als feit dat er een ziekenhuis is gesloten, dat de er asielzoekers komen en dat de Blaricummers daar totaal niets over te zeggen hebben gehad. Omdat zijn vragen vervolgens weer media-aandacht krijgen, lijkt het opvangidee legitiem.
'Absolute onzin'
Dat er zoveel consternatie is ontstaan, daar kijkt Wiegel niet van op. Hij is niet zo snel verbaasd. Wel noemt hij de BVNL-vragen 'absolute onzin' en vindt hij dat deze puur voor de bühne zijn gesteld.
De vragensteller heeft volgens hem duidelijk geen weet van wat werkelijkheid gaande is. Zo is er geen ziekenhuis gesloten, maar is er in Hilversum een nieuw Goois hospitaal geopend en wordt het acht hectare tellende complex in Blaricum herontwikkeld.
Heeft de VVD misschien wel het COA wakker geschud? Dat vindt Wiegel niet. Daar komt bij dat hij het juist goed vindt dat zijn fractie deze kwestie geadresseerd heeft. "Had ik nou mijn mond gehouden en was er na een tijdje toch een verzoek gekomen, dan had me dat niet lekker gezeten. En het college kan altijd nog duidelijkheid verschaffen door een briefje te sturen", zegt de VVD'er tot slot.