De duinbrand bij Sint Maartenszee gistermiddag zal naar verwachting niet de laatste zijn. Het wordt droger en droger en de temperaturen lopen de komende dagen verder op. Wat kunnen we doen om natuurbranden tegen te gaan?
Bij de duinbrand bij Sint Maartenszee ging een gebied van 200 bij 200 meter in vlammen op. Het laat volgens Robin Breeuwer, brandweerofficier bij veiligheidsregio Noord-Holland Noord, zien dat fase 2 deze zomer een realistisch vooruitzicht is.
Fase 1 en 2, hoe zit het precies?
Bij fase 1 zijn geen (extra) maatregelen getroffen. Er is waakzaamheid op natuurbranden en de veiligheidsregio is altijd goed voorbereid.
Bij fase 2 zit het anders. Vanwege de langere droogte, hoge temperaturen en kleine kans op neerslag, geldt een verhoogd risico. Een natuurbrand kan snel ontstaan in droge periodes en harde wind. Vanwege de onvoorspelbaarheid komt de brandweer snel in actie.
Extra voorzichtigheid
"Nu is fase 2 dus aangebroken en is er echt sprake van een verhoogd risico op een natuurbrand", zegt Breeuwer bij de Ontbijttafel van NH Radio. "Dan wordt er van burgers extra voorzichtigheid gevraagd." Volgens hem worden natuurbranden 90 a 95 procent van de keren door menselijk handelen veroorzaakt.
"Bij een melding komen we nu direct met een volledig peloton"
De veiligheidsregio waarschuwt al langer voor een verhoogd risico op dit soort natuurbranden. "Het hoogste niveau is nu van toepassing. Dat betekent dat we bij een melding van een natuurbrand, direct een volledig peloton inzetten met brandbestrijdingsvoertuigen en ondersteunende eenheden."
Geen open vuur
"We zullen dit steeds vaker gaan zien komende periode", is de verwachting van Breeuwer. "Het uitblijven van de neerslag komende week baart ons veel zorgen. We moeten ons voorbereiden op natuur die steeds brandbaarder wordt. Als maatschappij moeten we leren omgaan met vuur."
Tekst loopt onder lees-ook door.
Maar hoe? Hoe houden we dit beheersbaar?
"Wees voorzichtig met open vuren, zoals barbecueën. Veelal mag dat ook niet, dus beter laat je dat zitten", zegt hydroloog Niko Wanders. "Ook geen peuken op de grond gooien. Die sigaretten kunnen ook leiden tot natuurbranden, zeker bij harde droge wind."
Rookverbod
Gemeente Schagen heeft daarom per direct een rookverbod in duingebieden, bossen en op heides ingesteld. Tot in ieder geval 1 oktober treedt het rookverbod via een plaatselijke verordening in werking.
"Ook het op de grond gooien van andere dingen, zoals plastic flesjes of glas moet stoppen", zegt de waterdeskundige. "Doe dat sowieso nooit, maar in droge gebieden absoluut niet. Als de zon erop schijnt, kan dat leiden tot gevaarlijke situaties."
Ander landschap
Daarnaast wordt voorzichtigheid aangeraden. "Als je iets verdachts ziet, meld het bij 112. Dan kan de brandweer er tijdig bij zijn."
En een andere inrichting van ons landschap. Kan dat helpen?
"Richting 2040 hebben we hier in Nederland te maken met klimaat, vergelijkbaar met dat van Bordeaux", zegt Breeuwer. "Verschillende soorten beplanting door elkaar heen kan helpen om de natuur meer weerstand te laten bieden tegen natuurbranden, en om bij een natuurbrand sneller te laten herstellen."
Tekst loopt door onder de video.
Duinbrand Sint Maartensvlotbrug - Inter Visual Studio
Wanders vult aan dat verschillende soorten vegetatie inderdaad nodig zijn om het "Nederlandse landschap robuuster te maken tegen natuurbranden". Verder helpt het "onttegelen" en groener maken van de tuin om het grondwater verder aan te vullen. "Dat is zeker belangrijk bij het tegengaan van droogte."
"Het onttegelen van de tuin helpt niet zozeer in de strijd tegen natuurbranden"
"Maar", vervolgt de waterexpert, "dat zal dat niet per se helpen om een duinbrand tegen te houden. Meer groen helpt het grondwater aan te vullen en niet de toplaag. En juist een droge toplaag leidt tot dit soort felle en snel uitbreidende natuurbranden."