De machine die het oudste nog werkende stoomgemaal ter wereld in Halfweg aanzwengelt doet dat al 100 jaar lang. Ondanks de feeststemming zijn er ook zorgen. Er is drie ton nodig voor onderhoud om het gemaal draaiende te kunnen houden.
De stoommachine van stoomgemaal halfweg draait al een eeuw - NH Nieuws
"Vanaf een uur of negen tot het eind van de dag verdwijnen er zo'n zestien tot zeventien kruiwagens kolen in de ketel", vertelt vrijwilliger Han Maas, terwijl zijn collega er nog een paar scheppen bij gooit. Han laat enthousiast alle onderdelen van het gemaal zien: van de ketel tot aan de grote wielen, die in de negentiende eeuw werden gebruikt om de polder droog te malen.
"Het is indrukwekkend om te zien wat een enorme kracht erachter zit"
De stoommachine slaat hij natuurlijk niet over. Die staat er sinds 1923. "Dit is de honderdjarige", vertelt Han met een glimlach. De vrijwilligers laten de machine vanaf nu één weekend per maand draaien, zodat het publiek de imposante machine in werking kan zien. "We hebben het starten van de machine gezien. Wat een enorme kracht erachter zit. Het is gewoon indrukwekkend", vertelt een bezoekster die zichtbaar onder de indruk is.
Ook haar dochter, die nog op school zit, kijkt haar ogen uit. "We hebben het met geschiedenis nu over deze periode, dus het is gewoon interessant om het allemaal in het echt te zien.
Het is niet de eerste keer dat stoomgemaal Halfweg verloren dreigt te gaan. NH Nieuws dook in de geschiedenis en zetten de feiten rond het ontstaan en strijd om het behoud van het gemaal op een rijtje.
Ondanks het enthousiasme van het publiek maakt Han zich toch zorgen. "Kolen moeten aan heel veel eisen voldoen vanwege het milieu en dat betekent: hele dure kolen." Daarnaast is het negentiende-eeuwse pand hard toe aan een opknapbeurt en ook het onderhoud van de machines kost veel geld. "Over twee jaar kan het gedaan zijn", zegt Han droevig.
Aanwezige bezoekers moeten er niet aan denken dat het gemaal straks niet meer werkt. "Zulk soort plekken zijn onderdeel van de historie. Dit ding heeft meegeholpen om de Haarlemmermeer droog te malen. Het zou heel zonde zijn als zoiets verloren gaat", zegt iemand. Het schoolgaande meisje vreest dat een hoop historische kennis verloren gaat. "Generaties na mij gaan dit soort dingen niet meer leren."