Burgemeester Frank Dales van Velsen kwam vandaag theedrinken bij Velsen-Noorders Jan en Jopie Nijman en hun buurman Gé van der Lem. Hoe gaat dat, als burgers die zich niet gezien voelen hun zorgen zo aan de keukentafel aan hem kunnen voorleggen? Dales: "Ik zie hier heel veel saamhorigheid, sociale structuren. Misschien wel met de gemeente als gemeenschappelijke vijand, maar het ís er wel."
Een doordringende bel gaat terwijl Jopie nog 'het zal mij benieuwen' mompelt. Burgemeester Frank Dales, dit keer niet in pak maar in blauwe hoodie, loopt het Velsen-Noordse huis aan de Duinvlietstraat binnen met appeltaart. Kans om even rustig te zitten krijgt hij niet.
Terwijl Jopie het servies nog uit de kast pakt, werpt ze hem al voor: "Gerard kon vandaag niet komen, hij is uit Velsen-Noord naar Beverwijk verhuisd - gevlucht! Omdat hij het hier niet meer kon aanzien. Ja, ik moet het vertellen zoals het is." Jopie's man Jan is er vandaag wel bij en buurman Gé ook. De drie zeventigers hebben hun hele leven in Velsen-Noord gewoond.
De burgemeester is er vandaag op Jopie's uitnodiging. Vorige week vroeg ze hem op de koffie bij de bijeenkomst in buurtentrum De Stek over de toekomst van het opvangschip met duizend asielzoekers. In brieven en tegenover NH Nieuws liet ze de afgelopen tijd weten hoe dat nou komt, dat Velsen-Noord zich 'het afvoerputje' van de regio voelt. Jopie: "De komst van het asielschip was de druppel."
"We hoeven geen cadeautjes. Geld moet naar een soort masterplan om Velsen-Noord echt te verbeteren"
Ze kijkt de burgemeester in de ogen en zegt: "Ik dacht: alleen maar me tegen alles afzetten helpt niet, daarom nodigde ik u -o nee, ik mocht 'je' zeggen- uit voor dit gesprek."
Hoewel, gesprek: de eerste drie kwartier blijft Dales stil zitten terwijl Jopie, soms bijgevallen door haar man Jan en dan weer wat afgevlakt door buurman Gé de gemeente knipt en scheert. Van alles komt voorbij: de 'gemiste kans' van het niet kopen van de grond rond het Gildenspoor, bomenkap en niet bijgehouden perkjes, tot waar volgens Jopie de kern van het probleem zit:
"De verhouding tussen immigranten en Nederlanders klopt hier niet meer. En dat komt door de vele goedkope sociale huur. Dat moet veranderen, niet vandaag, niet morgen: gisteren. En daar kwamen in september nog eens duizend asielzoekers bovenop. En de Gildenbuurt, die moet gesloopt en weer opgebouwd."
De scherpste randjes
Later vandaag twittert Dales erover: "Op de koffie bij inwoners van Velsen-Noord. Betrokken en emotioneel verbonden met hun woonplaats. Open en confronterend gesproken maar met respect naar elkaar. Velsen-Noord verdient aandacht van gemeente en woningbouwvereniging maar ook van al hun inwoners. Samen aan de slag! "
Als bij de tweede bak thee de scherpste randjes van het emotionele Velsen-Noordse spervuur af zijn, neemt de burgemeester wat vaker het woord:
"We zijn het helemaal niet zo oneens met elkaar: ook ik zie de problemen, die vlak ik ook helemaal niet uit. Als je mij vraagt 'welke wijk verdient aandacht?'. Dan zeg ik Velsen-Noord op één, IJmuiden Zeewijk op twee."
"Wij hebben ook gezien dat er een hoop boosheid zit en ons afgevraagd, waardoor komt dat?"
"Maar ik zie ook veel mooie dingen in Velsen-Noord. Er is bijvoorbeeld een prachtig wijkcentrum gekomen. En ik zie hier heel veel saamhorigheid, sociale structuren. Misschien wel met de gemeente als gemeenschappelijke vijand, maar het ís er wel."
Zo verloopt de ochtend zoals je van tevoren zou verwachten. Maar het vertrouwen in de gemeente kan dan misschien weer te voet gaan komen, het is al te paard gegaan. Jopie: "Wat nu? We praten nu, maar ik wil hier niet met lege handen achterblijven." Het liefst wil ze dat de burgemeester alles uit zijn handen laat vallen en het a4-tje met punten af gaat werken. "Wij zijn nu aan de beurt!"
Dales: "Ik kan hier en nu geen deal sluiten. Wat ik nu zeg klinkt misschien gek: door het asielschip is Velsen-Noord misschien wel meer in beeld bij de gemeenteraad. Wij hebben ook gezien dat er een hoop boosheid zit en ons afgevraagd, waardoor komt dat? En wat gaan we eraan doen? Geld dat we krijgen als compensatie voor het schip gaan we bijvoorbeeld besteden aan veiligheid, drugsbestrijding bij jongeren en een coördinator om Velsen-noord als project aan te pakken."
Boa's, apotheek en de bus
Dat bevalt de drie Velsen-Noorders: "Dat lijkt ons goed. We hoeven geen cadeautjes. Geld moet naar een soort masterplan om Velsen-Noord echt te verbeteren."
Dat de burgemeester eerder totaal niet geluisterd zou hebben naar zorgen uit Velsen-Noord, bestrijdt Dales wel, als hij het vorkje neerlegt na zijn laatste hap van de zelf meegenomen appeltaart. "Bij de komst van het asielschip hadden mensen allerlei zorgen. Bijvoorbeeld over veiligheid, dus er kwamen boa's, of zorgen over de rij bij de apotheek, dus dat losten we op.
Het is de spagaat waarin de gemeente soms zit, merkt de burgemeester op. Wat ze ook doen, ze doen het fout. Dales: "Toen het schip kwam wilde een mevrouw niet dat er 'duizend' asielzoekers door hun dorp zouden komen lopen. Ik heb bij het COA uitonderhandeld dat er een bus kwam. Kwam ik haar weer tegen, zei ze: 'nu scheurt er een grote bus door het dorp'. Tsja."
Jopie blijft vertwijfeld achter na het gesprek. "Zou dit nou geholpen hebben?", vraagt ze zich af. Maar de burgemeester heeft vertrouwen: "Aan het einde van mijn termijn, over vijf jaar, kom ik weer koffiedrinken en dan hebben we een heel ander gesprek." Jopie: "We zullen het zien."