Hoogleraar: Tata Steel komt straks helemaal geen waterstof tekort

"Voor alle duidelijkheid: bijna alles wat ervoor nodig is moet nog gerealiseerd worden, zoals waterstoffabrieken die de energie van de windparken omzetten in waterstof", zegt Van Wijk. "Maar die plannen lopen en zijn niet door de uitspraak vertraagd." Ook een deel van de windparken, velden met windmolens in zee, moeten nog afgebouwd worden. Maar ook die projecten zijn in de meeste gevallen niet vertraagd.

Het is een goed bericht voor Tata Steel. In eerste instantie leek het er namelijk op dat die stikstofuitspraak een domino-effect zou kunnen hebben naar vertraging van Tata Steels verduurzamingsplan Groen Staal.

'Een spannende tijdlijn', noemde bedrijfsdirecteur Hans van den Berg de planning van dat plan. Alles moet wel een beetje meezitten om in 2030 groen staal te maken in één van de twee nieuw te bouwen fabrieken, en daarmee de CO2-uitstoot met de zelf toegezegde veertig procent te kunnen verminderen.

Kort gezegd moet er binnen een paar jaar het volgende komen: een fabriek met allerlei nieuwe technologie, nog niet-bestaande vergunningen voor die fabriek en een toevoerlijn van waterstof, de energiebron die kolen en gas tegen die tijd moet gaan vervangen. Al met al geen sinecure.

(Tekst loopt door onder de verwijzing)

Windparken ‘essentieel’ voor waterstof

Voor dat laatste, het maken van waterstof, is een boel energie nodig die volgens het verduurzamingsplan moet komen van windparken. Voormalig FNV-voorman en medeschrijver van het plan Roel Berghuis noemde de parken 'essentieel' voor het plan.

En toen kwam de stikstofuitspraak van de rechter vorige week, waardoor er vraagtekens kwamen te staan bij allerlei bouwprojecten. Ook bij de aanleg van de nieuwe windparken, die weleens twee jaar vertraging zouden kunnen oplopen, aldus Tennet dit weekend. Zo kon de uitspraak wel eens grote gevolgen hebben voor de (groene) toekomst van Tata Steel IJmuiden.

Tata Steel zelf zei zich er geen zorgen over te maken. Behalve de nabijgelegen windparken zijn er tegen die tijd misschien nog wel meer mogelijkheden. Maar concrete andere waterstofleveranciers wist het bedrijf afgelopen week ook niet zo één-twee-drie te noemen.

Aanbieders zullen blij zijn met Tata Steel

Ad van Wijk, hoogleraar toekomstige energiesystemen aan de TU Delft, kan dat wel. Volgens hem is met het waterstofonderdeel van de plannen vrij weinig aan de hand na de stikstofuitspraak. "Tata Steel moet zich zorgen maken om de gezondheidssituatie in de IJmond, maar deze stikstofuitspraak heeft niet heel veel te maken met wat ze aan het doen zijn."

De meeste windparken zijn helemaal niet vertraagd door de uitspraak van de rechter, en gaan ook genoeg waterstof leveren. Zelfs zoveel, voorspelt Van Wijk, dat de aanbieders blij zullen zijn met een grootverbruiker als Tata Steel.

Goede keuze

Het zal eerst wel een beetje gesubsidieerd moeten worden, zegt Van Wijk: "Er zal, zeker in het begin, nog geld vanuit de overheid moeten worden. Waterstof zal in het begin te duur zijn, maar dat wordt daarna beter. De prijs voor kolen, gas en de CO2-belasting zullen op den duur alleen maar oplopen." Tata Steel en FNV hebben ook altijd gezegd dat er hulp in de vorm van subsidies nodig zal zijn.

Het is maar goed dat Tata Steel vorig jaar voor dit plan gekozen heeft en niet voor het opslaan van CO2 in lege gasvelden onder de zee, zegt Van Wijk. Dat was een ander mogelijk verduurzamingsplan van het staalbedrijf, dat ruim een jaar geleden nog op tafel lag, maar uiteindelijk dus níet gevolgd wordt. "Die plannen hadden overduidelijk wél vertraging opgelopen door de uitspraak."