Duitse kunstenaar legt eerder afgewezen 'Stolpersteine' alsnog in Amstelveen

Poppens wees namelijk twee aanvragen af van Ronald Vecht, die het kleine gedenkteken voor de ouders en oma van Fred Ashner wilde laten plaatsen. De reden hiervoor was de keuze van de gemeente om de 166 omgekomen oorlogsslachtoffers op een centrale plek te herdenken, in de vorm van een namenmonument.

Na ophef onder nabestaanden gaf de burgemeester toch groen licht. De gemeente Amstelveen financiert nu zelfs 42 struikelstenen voor slachtoffers zonder nabestaanden. Voor vier adressen (in totaal 13 stenen) zijn door nabestaanden en betrokkenen op eigen initiatief aanvragen gedaan bij de Stichting Stolpersteine. In totaal gaat het om 55 struikelstenen op 22 adressen. De eerste 25 stenen zijn vrijdag door de Duitse bedenker zelf gelegd.

Tekst gaat verder. Let op: Op de kaart hieronder is te zien waar de stenen afgelopen vrijdag zijn gelegd. De iconen verwijzen naar de straten waar de stenen liggen, niet de exacte locatie.

De Stolpersteine, oftewel struikelstenen, worden op het trottoir voor huizen geplaatst waar nazi-slachtoffers hebben gewoond. Het individuele herdenkingsteken bestaat uit een steen met een messing plaatje waarop de geboorte- en overlijdensgegevens van de slachtoffers zijn gegraveerd.

De initiatiefnemer voor de 42 gesubsidieerde stenen is de in Amstelveen opgegroeide arts Linda Dekhuijzen. Ze heeft veel onderzoek gedaan naar de afkomst van de slachtoffers. Dekhuijzen hoopt dat er meer aanvragen worden gedaan, zodat alle 166 Joodse oorlogsslachtoffers er straks één hebben. 

Eerste stenen voor familie Philip

De allereerste Amstelveense struikelstenen legde Gunter Demnig bij het adres Van der Veerelaan 8 in de wijk Elsrijk. Hier woonden Iwan Philip (overleden op 72-jarige leeftijd), Max Philip (overleden op 31-jarige leeftijd) en Louise Philip - Marcus (overleden op 66-jarige leeftijd). Max was de zoon van Iwan en Louise.

Het Joodse gezin kwam oorspronkelijk uit Hamburg, blijkt uit informatie die is verzameld voor het project 'Nooit meer teruggekomen' van de stichting Amstelveen Oranje. Zoon Paul Wolfgang heeft nooit bij het gezin in Amstelveen gewoond. Hij woonde in Amsterdam en heeft de oorlog overleefd.

Paul heeft uiteindelijk te horen gekregen dat zijn ouders op 11 mei 1943 op transport zijn gezet richting Sobibor. Op 14 mei zijn zij daar vergast. Zoon Max zou op 6 juli naar Sobibor zijn gebracht en is daar op 9 juli vermoord.

90 duizend stenen 

Kunstenaar Gunter Demnig vertelde tijdens de legging van de struikelstenen in Haarlem in gesprek met NH Nieuws dat hij de eerste exemplaren in 1996 eigenhandig legde in zijn eigen woonplaats Berlijn. Pas vier jaar later werd het project officieel omarmd door anderen, die de stenen door hem lieten maken.

Het sneeuwbaleffect dat toen ontstond, heeft ervoor gezorgd dat er na dit jaar 90 duizend zijn gelegd in 26 landen in Europa, heeft hij berekend. "Dat is maar een klein beetje", zegt hij. "Maar ik denk dat het belangrijk is als symbool."

Op woensdag 18 mei worden op nog meer adressen in Amstelveen struikelstenen gelegd.