Ga naar Content

Pinksterdrie moet volgens Bas blijven, maar niet iedereen is het daarover eens

De eeuwenoude tradities lijken te verdwijnen en veel Zaankanters moeten derde pinksterdag gewoon weer aan het werk, maar toch is niet iedereen het daarmee eens. Bas Husslage van stichting Pinksterzaan wil namelijk het liefst dat iedereen vrij is op deze dag: "Vrijheid is lang niet vanzelfsprekend zoals je denkt. Dus het is iets om te koesteren."

in Jisp werd Pinksterdrie altijd flink gevierd - Foto: NH NIeuws / Mischa Korzec

Een Zaankanter die steevast de deuren van het bedrijf dichtgooit, is Erik Winkel. De directeur van Flentrop Orgelbouw hecht veel waarde aan de traditie. "Ik heb dat, toen ik bij het bedrijf kwam werken, leren kennen."

De betekenis van Pinksterdrie is pas een paar jaar geleden tot hem doorgedrongen, toch vindt hij dat meer Zaanse bedrijven hun werknemers een extra dag vrij zouden moeten geven. "Het zijn toch dingen die leuk zijn. Een soort Koningsdag, maar dan Pinksterdrie."

Op derde pinksterdag wordt de bevrijding van de Spaanse bezetting gevierd. Een veldslag die op Zaanse grond werd uitgevochten. "Dankzij de Purmerenders hebben we de slag om de Spanjaarden 447 jaar geleden gewonnen", vertelde burgemeester Jan Hamming eerder. Traditioneel werd dan ook door veel mensen uit de regio een bockbiertje gedronken in Purmerend en in Jisp werd er de afgelopen jaren nog volop feestgevierd. 

Jeroen de Groot is nu gepensioneerd, maar nam steevast een vrije dag op. Hij werkte bij Gemeente Zaanstad en geeft aan dat men daar de keus had. "De oude Zaankanters kiezen voor Pinksterdrie, maar de traditie is verdwenen." 

Nieuwe tradities introduceren

Zo begint het volgens hem al bij luilak nacht. Hij laat zich dan scheren bij Molen de Kat op de Zaanse Schans. "We drinken dan een borreltje en worden traditioneel geschoren met een mes." De Zaankanter denkt dat je oude tradities niet geforceerd moet terugbrengen, maar 'je kan een nieuwe introduceren'. 

"Je kan bijvoorbeeld op een weiland bij de Zaanse Schans laten zien hoe de Spanjaarden en Geuzen eruit zagen. Een miniveldslag naspelen." Hij denkt dat het belangrijk is om het onderwerp weer te laten leven. "Als je dat op Pinkstertwee doet, dan hebben de mensen wel vrij." 

"De oude Zaankanters kiezen voor Pinksterdrie, maar de traditie is verdwenen" 

JEROEN DE GROOT, NAM ALTIJD VRIJ OP DERDE PINKSTERDAG

En juist die bekendheid, dat is waar Bas Husslage van Pinksterzaan, zich mee bezighoudt. "In 2024 willen we echt iets groots organiseren, we zijn langzaam aan het groeien." Pinksterzaan maakt ieder jaar de programmering wat groter.

Vrije dag

Dit jaar was er iets bijzonders, want op een Zaanse stemwijzer werd gevraagd of Pinksterdrie weer een vrije dag moest worden. "Het geeft in ieder geval aan de we niet de enige zijn die dat roepen", vertelt Bas. Helaas is er niet bekend wat de Zaankanters hier op geantwoord hebben.

Bas wil het liefst dat mensen massaal vrij nemen, maar snapt dat dit voor sommige nog een stap te ver is. "Mensen kunnen ook eerder stoppen met werk en een borrel doen." Hij geeft aan dat het een illusie is om te denken dat binnen een paar jaar iedereen vrij zal nemen. "Daar is heel veel tijd voor nodig." 

NH Nieuws maakte eerdere een reportage over Pinksterdrie tijden de coronapandemie. Tekst gaat door onder de video.

Burgemeester Don Bijl zou zonder de overwinning een Spanjaard zijn geweest - NH Nieuws

Zo'n twintig jaar geleden waren veel basisschoolleerlingen nog wel vrij op derde pinksterdag. Bas: "Het is steeds minder geworden, die massale viering." Volgens Bas was het zo dat vroeger alle ambtenaren vrij waren, maar dat toen ze konden kiezen tussen een fiets en een vrije dag, veel voor een fiets zijn gegaan. 

Toch is een deel van de scholen nog wel dicht. Zo kiest Agora ervoor om de leerlingen thuis te laten. "We sluiten aan bij een langjarige traditie", vertelt directeur van scholenkoepel Agora, Rien Spies. Hij vervolgt: "De behoefte lijkt de laatste jaren minder te zijn. Maar zuiver pragmatisch: we plannen ook een aantal studiedagen de hele stichting in en de keus is op deze dag gevallen, al jaren." 

Geen nieuw leven inblazen

De docenten hebben dus geen vrije dag. Spies: "Leraren hebben een bepaald aantal vrije dagen en vakanties. De keus is op andere dagen gevallen, die vaak ook meer vast liggen of verplicht zijn. Daarnaast moeten er ook studiedagen ingepland worden. Leerlingen maken een vastgesteld aantal uren en dat geldt ook voor personeel."

De directeur vindt de geschiedenis belangrijk, maar vindt niet dat alle kinderen per se vrij hoeven te zijn: "Aandacht voor de traditie en/of vrij zijn hoeft niet in elkaars verlengde te liggen. Je kunt ook aandacht geven en naar school gaan. Een extra vrije dag moet ergens anders weer ingeleverd worden. Het zijn keuzes die gemaakt worden."

"Het is steeds minder geworden, die massale viering"

BAS HUSSLAGE, PINKSTERZAAN

Brigit Schumacher, voorzitter college van bestuur van scholenkoepel Zaan Primair kiest ervoor om de vrije dagen anders in te delen. "De reden is dat de scholen graag 2 weken meivakantie willen. Door derde pinksterdag en Goede Vrijdag op te heffen kan dit mogelijk worden gemaakt."

Schumacher is dan ook van mening dat derde pinksterdag een traditie is waar niet opnieuw leven in geblazen hoeft te worden. Ze staat daarmee lijnrecht tegenover Bas Husslage: "Gezamenlijk iets vieren, dat is waardevol." 

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit Zaanstreek-Waterland?

Taalfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]