Overleden gevangene is Felisinio (21): "Had met epilepsie nooit alleen op cel gemogen"

In de nacht van maandag op dinsdag is Felisinio vanuit de gevangeniscel aan het bellen met een vriendin. Ineens hoort ze door de telefoon dat hij lijkt te stikken, blijkbaar heeft 'ie een epileptische aanval. In paniek belt ze naar het telefoonnummer van de bajes.

"Ze kreeg het ene na het andere keuzemenu en werd ook nog in de wacht gezet. Het was een drama", aldus de vader van Felisinio, Felix. In de ochtend gaat zijn telefoon. "Toen ze hem vonden was hij al bewusteloos en na een half uur reanimeren gaven ze het op. Mijn zoon was dood."

Zijn zoon Felisinio, die vanaf dat hij elf maanden oud is bij hem woont in Amsterdam-West. Zijn zoon, die hij jarenlang door de regen naar school en sport brengt. Zijn zoon, een getalenteerde kickbokser met een topsportmentaliteit, die als knul van zestien indruk maakt op het podium in De Meervaart in Osdorp met zijn speech over gezonde voeding. Hij begeleidt dan al jongeren met afvallen, met zijn eigen broertje als trots voorbeeld. 

Maar het is ook de zoon die laat pubert, populair wordt bij de meisjes, minder geliefd bij bepaalde jongens en volgens zijn vader een keer met een mes op z'n keel wordt bedreigd. Vanaf dan gaat hij ook een mes dragen. Aan het einde van de zomer van 2019, Felisinio is dan negentien jaar, begaat die zoon een gruwelijke daad.

Dood door tien messteken

De tiener is dan inmiddels vertrokken naar familie in Den Haag, waar hij – zo vertelt vader Felix – zijn wilde haren kwijt moest. Een paar uur voordat hij met een school een afspraak heeft voor zijn nieuwe opleiding – in de nacht van 27 augustus – spreekt Felisinio toch nog even via een datingapp af met een vrouw van in de twintig. Eenmaal aangekomen bij het huis aan de Uilenbomen doet niet zij, maar een 47-jarige man de deur open. 

Uit artikelen van regionale media in Zuid-Holland blijkt dat die man zegt dat Felisinio niet welkom is, waarna er een gevecht ontstaat. Felisinio steekt de Hagenaar neer met het mes dat hij in zijn tasje draagt. "Ik bleef doorgaan tot hij minder kracht had", vertelt de in Amsterdam opgegroeide jongeman daar later in de rechtszaal over. Buren horen hoe de man sterft aan tien steekwonden en zes snijletsels.

Tijdens de rechtszaak voert advocaat van Felisinio Job Knoester het verweer dat hij zichzelf wilde verdedigen, dat hij eerst werd aangevallen door een veel oudere man. Hij zegt dan ook dat Felisinio tijdens zijn voorarrest in de gevangenis in 'grote angst' leeft tussen de 'grote jongens'.

"Ons contact was intens", vertelt Knoester over die tijd aan NH Nieuws. "Intenser dan met andere cliënten. Hij heeft een heel heftig delict gepleegd, maar hij was ook heel jong. Ik merkte dat hij contact nodig had. Ik vind het vreselijk wat er nu gebeurd is."

Veroordeling: acht jaar cel

De rechter gelooft niet dat Felisinio zichzelf verdedigde en acht hem dit voorjaar schuldig aan doodslag en een andere steekpartij, een tijd voor zijn uitbarsting in Den Haag. Hij belandt op de afdeling zuid in de megabajes in Westzaan. 

Felisinio gaf tijdens het strafproces meermaals bij zijn advocaat en familie aan niet alléén op cel te willen: op zijn zeventiende is epilepsie bij hem vastgesteld en hij is doodsbang om ineens een aanval te krijgen en dan niemand om zich heen te hebben. Bij zo'n epileptische aanval kan je jezelf verwonden of, als je niet snel op je zij wordt gelegd, stikken in je eigen tong.

Er werd volgens vader Felix goed naar die wens geluisterd. Ook in Justitieel Complex Zaanstad komt Felisinio, zoals alle gevangenen, op cel met een medegedetineerde. Maar dan krijgt hij corona.

"We belden elkaar daar regelmatig over, want ik had het ook en we konden elkaar daar goed in steunen." Als je corona hebt in de bajes kan het zijn dat de hele afdeling in quarantaine moet, maar ook dat je in je eentje op cel moet op een corona-afdeling. En dat laatste was het geval bij Felisinio.

Het is voor vader Felix niet duidelijk of zijn zoon de medicatie voor epilepsie nog goed slikte. "Ik heb hem daar ook niet naar gevraagd. Ik weet wel dat hij in andere gevangenissen meerdere aanvallen heeft gehad." Advocaat Knoester staat meerdere verdachten met epilepsie bij. "In algemene zin is het bekend dat epilepsie heftiger wordt in een stressvolle omgeving."

Tekst gaat door onder de foto.

Een medegevangene stelt via de telefoon aan NH Nieuws dat hij en andere gedetineerden zorgen hadden over dat hij alleen op zijn cel zat. "Ik heb, toen hij nog bij ons zat, zijn celgenoot weleens horen schreeuwen en bonken op de deur om hulp, omdat hij (Felisinio, red.) een aanval had. Stuiptrekkingen."

Vader Felix stelt dat als duidelijk was dat hij epilepsie had en niet alleen durfde te zijn, iemand anders bij hem had moeten worden gezet. "Twee coronapatiënten kunnen elkaar toch niet meer besmetten. En dan had diegene, toen hij dinsdagnacht die aanval kreeg, de bewaking kunnen roepen. Nu duurde het te lang voordat er iemand kwam."

En als mensen samen in quarantaine zetten geen optie is vanwege de coronarichtlijnen, vult Felix aan, dan had hij onder cameratoezicht moeten staan. "Als iemand suïcidaal en een gevaar voor zichzelf is, gebeurt dat toch ook? Dat dit gebeurt in een derdewereldland, oké, maar dit gebeurt in Nederland. Dat kán toch niet?"

Volgens advocaat Knoester is 'de medische zorg in de gevangenis een zorg'. "Het is slecht geregeld: veel mensen die er werken zijn niet toeberust hoe ze om moeten gaan met medische problemen van gedetineerden, zoals ook epilepsie. Dit is geen verwijt aan degene die met Felisinio hebben gewerkt, maar dit geldt voor het hele gevangeniswezen." 

'Dit had voorkomen kunnen worden'

In de tijd dat Felisinio vastzat runde zijn vader de sportschool in Amsterdam, ooit geopend als Felisinio Fit, waar ze samen jongeren begeleidden naar een gezonde levensstijl.  De gym heet nu Felis Fit. "Felis (feliz, red) betekent geluk in het Spaans", zegt de half Antilliaan en Costaricaanse Felix. "Als Felisinio uit de gevangenis kwam had hij weer bij mij kunnen komen werken."

Maar Felisinio is dood. "Ik wil helemaal niets afdoen aan wat hij heeft gedaan, waarvoor hij in de gevangenis zat. De man die hij doodde was ook een vader. Het is verschrikkelijk voor die familie." Toch vindt vader Felix dat ook in de gevangenis mensen, en dus zijn zoon, de juiste zorg moeten krijgen. "Dit had voorkomen kunnen worden."