Halsema: "Vertrouw democratisch proces, maar machthebbers niet te veel"

Ze had het over de strijd om maatschappelijke posities en maatschappelijk verzet tegen machthebbers. Volgens haar zijn dat fundamenten van de pluriforme samenleving. "En tegelijk, dat weet u ook, kunnen maatschappelijke strijd en maatschappelijk verzet ook destructief worden."

Rabbijn rug toegekeerd

Ze doelde daarmee bijvoorbeeld op het moment dat Pro-Palestina -demonstranten op de Dam, tijdens een herdenking van de slachtoffers van de aanslag op een moskee in Christchurch, een rabbijn demonstratief de rug toekeerden. Ook ziet ze destructieve polarisatie tegen de LHBI+-gemeenschap. "Veel mensen vertellen dat ze niet meer hand in hand kunnen lopen, dat het veel minder vanzelfsprekend is dan decennia geleden."

Maar demonstraties, stakingen, burgerlijke ongehoorzaamheid zijn volgens Halsema dus vaak juist goed. "Ongemak vanwege aanhoudend commentaar, boze discussies over de juistheid van het handelen. Ze zijn heilzaam. Hoe moeilijk af en toe ook. En daar kan ik over meepraten."

Bewoners van Noord

Als voorbeeld noemde ze de bewoners van Noord die zich verdreven voelen door rijkere nieuwe bewoners. "Ik was er een paar weken geleden. Toen zat ik voor een groep inwoners, die ook af en toe scholden, maar daar moet je als bestuurder maar tegen kunnen. (...) Ik wist eigenlijk niet hoe groot hun vrijheid was om in verzet te komen en of wij eigenlijk deden of we ze in verzet mochten komen. Dus hun woede was terecht."

"Voor een goed functionerende democratie moeten burgers het democratische proces vertrouwen, en tegelijkertijd moeten ze de machthebbers juist niet te veel vertrouwen", vervolgde ze. "Een kritische houding brengt de macht in beweging en houdt het bestuur en de politiek scherp." 

De Abel Herzberglezing wordt sinds 1990 door de Rode Hoed in samenwerking met dagblad Trouw georganiseerd. Prominenten spreken een lezing uit ter nagedachtenis aan de advocaat, procureur, toneel- en (kroniek)schrijver en essayist Abel Herzberg (Amsterdam, 1893-1989). Bekijk hieronder de volledig Abel Herzberglezing van burgemeester Halsema.