Ga naar Content

Van schuilplaats tot museumstuk: internationale trein wordt in oude glorie hersteld

De herintrede van de nachttrein van en naar Wenen roept herinneringen op aan vervlogen tijden. Halverwege de vorige eeuw maakte Amsterdam deel uit van een netwerk van tientallen Europese steden, die met de luxe Trans Europ Express (TEE) konden worden bereisd. Hoewel die treinen al decennia niet meer rijden, zijn ze nog niet allemaal verdwenen. Zo staat er een exemplaar langs de Amsterdamse Dijksgracht, dat onlangs is gekocht door het Nederlands Transport Museum in Nieuw-Vennep.

Trans Europ Express gekocht door Nederlands Transport Museum - Foto: Nederlands Transport Museum

De langs de Dijksgracht geparkeerde dieseltrein reed jarenlang als dagtrein tussen Amsterdam en de Zwitserse stad Zürich, maar heeft de laatste jaren vooral dienst gedaan als slaaptrein voor daklozen. Zij wisten de wagons, op zo'n drie kilometer van Amsterdam Centraal ter hoogte van het Oostenburgereiland, jarenlang goed te vinden en hebben - net als vandalen met spuitbussen - hun sporen nagelaten. 

Interieur Trans Europ Express Nederlands Transport Museum - Foto: Nederlands Transport Museum

"We hebben de trein gekocht van de Stichting Trans Europ Express Nederland", vertelt museumdirecteur Arno van der Holst aan NH Nieuws. Daarvoor moest het museum wel de eigen reserves aanspreken, legt hij uit. Om die reserves weer aan te vullen - en de facto de trein te betalen - wordt nu een beroep gedaan op donateurs. "We zijn een fondsenactie gestart om de aankoop te betalen."

Bijna een miljoen euro

Van de benodigde 20.000 euro is inmiddels zo'n 8.000 euro binnen. Om misverstanden te voorkomen, benadrukt Van der Holst dat met die twintig mille alleen fase één van het project - de aankoop van de trein - wordt gedekt. Fase twee en fase drie, het transport en het in oude glorie herstellen van de trein, gaan naar verwachting nog eens bijna een miljoen (!) euro kosten. "Maar dan zijn we wel tien jaar verder."

Foto: Google Maps/Streetview

Dat astronomische bedrag is niet alleen nodig om de bestaande wagons te restaureren, maar ook om een nieuwe motorwagen te bouwen. "De trein bestaat uit vier wagons", legt Van der Holst uit. "Een kopwagen, een restauratiewagon, een passagierswagon en een motorwagen, maar die motorwagen is er niet meer. En we willen er graag een rijdende trein van maken."

Stukje rails op terrein

Om de restauratie zo goed mogelijk uit te voeren, hoopt het museum uiteindelijk een stuk spoor op haar terrein aan te leggen. Waar dat zal zijn is nog wel even de vraag, want het museum moet eind dit jaar de huidige locatie op het Pionier-Bolsterrein verlaten. "We hopen op Park 21", zegt de museumdirecteur.

Er zijn plannen om tussen Hoofddorp en Nieuw-Vennep een multifunctioneel recreatiegebied met een oppervlakte van tweeduizend voetbalvelden te realiseren. "Wij zouden liever vandaag dan morgen gaan bouwen in Park 21", zei Van der Holst eind vorig jaar tegen NH Nieuws. 

Banken voor banken

Hoewel het nog lang niet zover is, zamelt het museum wel alvast onderdelen in die bij de restauratie van pas zullen komen. Zo kreeg het museum onlangs vanuit Zwitserland het aanbod om voor zo'n duizend euro een partij authentieke TEE-banken over te nemen. Daar had het museum wel oren naar, maar die duizend euro kon niet à la minute worden opgehoest. 

Inmiddels is er een sponsor gevonden, al heeft het museum nog wel 'enkele honderden euro's' nodig om de banken vanuit Zwitserland naar Nieuw-Vennep te vervoeren. Daarom verkoopt het museum enkele treinbanken en vensters uit onder meer de oude Mat '64-treinen van de NS, die het grote publiek zal kennen onder hun bijnaam Apekop. 

Om deze inhoud te kunnen zien, moet je cookies accepteren.

Concurrentie voor de luchtvaart

De Trans Europ Express was een idee van Franciscus den Hollander, die tussen 1947 en 1958 president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen (NS) was, en bedoeld om te kunnen concurreren met de opkomende luchtvaart. 

De eerste luxe treinen reden tussen Zürich en Parijs, tussen Zürich en Hamburg, tussen Zürich en Amsterdam, tussen Parijs en Amsterdam, tussen Brussel en Parijs, tussen Dortmund en Parijs, tussen Dortmund en Oostende, tussen Milaan en Marseille en tussen Milaan en München. In de jaren daarna zouden vele trajecten volgen. 

Tot 1977 in gebruik

Dat op alle trajecten de naam TEE werd gevoerd, betekende niet dat alle treinen van hetzelfde type waren. Voor de route tussen Zwitserland en Nederland ontwikkelden de Zwitserse en de Nederlandse Spoorwegen gezamenlijk enkele treinstellen die tot 1977 werden gebruikt. In dat jaar werden ze verkocht aan Canada, waar ze nog een tijdje in en rond Ontario reden. 

De deze week gelanceerde nachttrein tussen Amsterdam en Wenen is de eerste stap in het project met de naam TEE 2.0, waarvoor de Oostenrijkse, Duitse, Franse en Zwitserse spoorwegen de handen ineen hebben geslagen. Ook de Nederlandse overheid heeft in het netwerk geïnvesteerd. 

Rome en Barcelona

Als de plannen doorgaan wordt het vanaf eind dit jaar mogelijk om 's nachts met de trein van Amsterdam naar Zürich te reizen. Volgend jaar wordt dat traject dan uitgebreid naar Rome, en vanaf 2024 moet het zelfs mogelijk zijn om met de Nightjet naar Barcelona te reizen. 

💬 Wil je iets kwijt?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]

Lees ook