Bij de verbouwing van Theater De Purmaryn in Purmerend bleek vandaag dat er asbest is vrijgekomen. Het pand is meteen afgesloten en verzegeld, niemand mag er nu meer bij. Als er asbest vrijkomt, gaan alle alarmbellen af. Maar waarom eigenlijk, en wat is asbest precies?
Dat asbest schadelijk kan zijn voor je gezondheid, weten we allemaal. "Vaak is het inderdaad zo dat er paniek uitbreekt als er asbest gevonden wordt", zegt asbestspecialist Michel Duikersloot. "Maar als je het met rust laat, gebeurt er niks."
Pas als je het asbest 'breekt', vertelt de asbestspecialist, heb je de poppen aan het dansen. "Dan is het schadelijk." Harry Schutte, eveneens asbestspecialist, onderschrijft dat: "Als je het gewoon met rust laat, is het in principe niet schadelijk. Het wordt pas schadelijk als je er in gaat boren, zagen of slijpen. Dan komt het vrij en kan het een negatief effect hebben op je gezondheid."
Schadelijke 'verbeteraar' van bouwmateriaal
Om even te beginnen met het begin: wat is asbest? "Het is een mineraal dat is ontstaan in de ruimte tussen allerlei gesteente", legt Schutte uit. Asbest is dus een natuurlijk materiaal. "Dat hebben 'wij' uit de grond gehaald en toen gebruikt om bouwmateriaal beter te maken." Maar in 1990 bleek dat asbest bouwmateriaal helemaal niet beter maakt, maar dat het juist schadelijk is. In veel Nederlandse huizen en andere gebouwen die voor 1993 gebouwd zijn, kun je het stofje vinden.
Er zijn ook nog eens verschillende soorten asbest, die dan weer in verschillende mate schadelijk zijn. Witte asbest, met een gekrulde vezel, is het minst schadelijk, maar blijft gevaarlijk. Dat is veel gebruikt bij de bouw van bijvoorbeeld golfplaten schuurtjes, zegt asbestspecialist Schutte. Blauwe asbest is het meest schadelijk. Dat komt omdat de vezels naaldvormig zijn, en als die breken, gebeurt dat in de lengte. Ze worden dan nog dunner en gevaarlijker.
Longschade door weerhaakjes van asbestvezels
Wat de asbestvezels zo schadelijk maakt, zijn de weerhaakjes. "Het ligt aan de naalden die je inademt", vertelt Duikersloot. "Als die weerhaakjes zich in je longen nestelen ben je wel de sjaak." Als je ziek wordt, duurt dat meestal zo’n 25 tot 30 jaar. Schutte: "Je kán er ziek van worden, maar dat hoeft niet altijd. Als dat gebeurt, is dat meestal na langdurige blootstelling." Daarom is het voor mensen die professioneel asbest verwijderen ook belangrijk om speciale pakken en maskers te dragen. "Zij komen er anders dagelijks mee in contact."
"Het is net als roken: de één krijgt longkanker, en de ander niet"
Volgens Duikersloot kan ook iemand die slechts sporadisch is blootgesteld aan asbest er ziek van worden. "Net zoals bij roken. De één krijgt longkanker en de ander niet. Het ligt net aan je lichaam. Bij sommige mensen is één contactmoment al genoeg, bij de ander treedt er pas schade op na maanden dagelijkse blootstelling aan asbest."
Schutte benadrukt dat je het beste een gespecialiseerd bedrijf kunt inschakelen als je denkt dat er (gebroken) asbest in je huis aanwezig is. "Mensen doen dat vaak uit voorzorg, omdat echte tekenen van asbest moeilijk te herkennen zijn voor het ongetrainde oog."
Rectificatie
In een eerdere versie van dit artikel werd de suggestie gewekt dat asbest te herkennen is als je er een vlammetje bij houdt. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat te doen, want dat kan juist gezondheidsschade opleveren. Schakel een expert in via een gespecialiseerd bedrijf als je zekerheid wilt, waarschuwt Omgevingsdienst Noord-Holland Noord.
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.