Ga naar Content

Wie krijgt de prik als eerst: zorgverleners versus hulpbehoevenden

NOORD-HOLLAND - Het vaccineren begint in Noord-Holland steeds meer op gang te komen. (In)formele zorgverleners kunnen binnenkort een uitnodiging verwachten. Ook is vorige week gestart met de vaccinatie van medische hoog-risicogroepen. Maar het geven van voorrang op bepaalde groepen roept vragen op. Wat als je als risicopatiënt of mantelzorger nét buiten de prikboot valt?

Zaion (22) krijgt nog geen vaccinatie, moeder Inge mag zich wel laten prikken - Foto: NH Nieuws / Thyra de Groot

Frustratie en verdriet: het wachten op het coronavaccin maakt Inge van den Bergh moedeloos. Haar zoon Zaion heeft het CHARGE syndroom, een aangeboren aandoening waardoor hij onder meer lijdt aan een hartafwijking en een vernauwde linkerlong.

Hoewel Inge ervan uitging dat haar zoon met zijn kwetsbare gezondheid in de categorie 'medische hoog-risicogroep' zou vallen, bleek dat niet het geval. 

De Gezondheidsraad heeft een onderscheid gemaakt tussen mensen met een hoog risico en andere risicogroepen. In totaal zijn er zeven groepen aangewezen die als hoog-risico worden gezien, daar zitten patiënten die vanwege een onderliggende ziekte een groter risico lopen om na besmetting te overlijden.

Medische hoog-risicogroepen 

Onder deze hoog-risicogroepen vallen onder meer mensen met een chronische afwijking aan het immuunsysteem en mensen die een orgaan- of stamceltransplantatie hebben gehad. Daar valt Zaion niet onder. Uit voorzorg brengt Inge haar zoon voorlopig niet naar de dagbesteding.

Zijn moeder voelt zich door het RIVM en de GGD niet gehoord. Volgens haar blijven gestelde vragen onbeantwoord en wijzen de instanties voor de antwoorden naar elkaar. "Ik ben net een pingpongballetje", vertelt Inge.

"Hoe meer mensen zijn ingeënt, hoe kleiner de kans op besmetting"

Woordvoerder Per saldo

Terwijl Inge dagelijks hoopvol wacht op de vaccinatie van haar zoon, viel er voor haarzelf een uitnodiging op de deurmat. Omdat zij fulltime zorgt voor Zaion via het persoonsgebonden budget (pgb), krijgt zij als informele zorgverlener nu voorrang. 

De landelijke vereniging Per Saldo behartigt de belangen van mensen met een persoonsgebonden budget (pgb) en zit sinds het begin van de coronacrisis aan de onderhandelingstafel in Den Haag. Zij hebben ervoor gestreden dat (in)formele zorgmedewerkers, mensen zoals Inge die werken onder een pgb-contract, zich binnenkort kunnen laten prikken. "Zo beschermen we ook de mensen die niet in aanmerking komen voor een vaccinatie door een te zwak immuunsysteem", vertelt een woordvoerder van Per Saldo. 

Naasten ook een prik

De vereniging pleit er daarom voor dat ook naasten, ofwel 'de schil eromheen', zo snel mogelijk een prik krijgen. "Hoe meer mensen zijn ingeënt, hoe kleiner de kans op besmetting. Als we zoveel mogelijk (in)formele zorgmedewerkers en mantelzorgers inenten, kan ook de zorg en steun voor patiënten doorgaan."

In een laatste onderhandelingspoging heeft Inge nog geprobeerd om de vaccinatie aan haar zoon te geven, maar volgens het RIVM is dat geen optie. "Ik begon te huilen toen de brief voor mij binnenkwam."

Volgens de moeder van Zaion worden er door de Gezondheidsraad momenteel totaal verkeerde prioriteiten gesteld. "Een jongen die het echt nodig heeft, slaan ze gewoon over."

Tekst gaat door onder de foto. 

Zaion lacht graag in de dagbesteding, maar zit nu 24/7 thuis - Foto: NH Nieuws / Thyra de Groot

Bij die mening sluit ook de woordvoerder van Per Saldo zich aan. Veel thuiszorg wordt volgens hem momenteel gemeden door sommige patiënten.

Per Saldo zegt dat er verschillende schrijnende gevallen zouden zijn van mensen en gezinnen die uit angst voor besmetting al een jaar niet meer buitenkomen en in volledige thuisisolatie zitten."Dat zijn bijvoorbeeld kinderen die niet meer naar school gaan om hun zieke ouder te beschermen, of iemand die vanwege een doodzieke partner zijn of haar baan opzegt omdat thuiswerken niet mogelijk is."

Er is op dit moment nog te weinig zicht op deze brede groep om daar specifieke cijfers over te kunnen geven, zegt Per Saldo.

Hoog-risicogroepen uitgebreid 

De vereniging verzoekt het RIVM de zeven groepen daarom verder uit te breiden. "Vaccineer zo snel mogelijk patiënten en gezinnen die al een jaar in thuisisolatie zitten en mensen met een medische indicatie die nu niet in een risicogroep vallen."

Ook wil Per Saldo dat tieners (16-17) met een gezondheidsrisico een vaccin krijgen en dat er een alternatief komt voor patiënten die geen vaccinatie mogen krijgen. "Wij willen dat al deze groepen voor de zomer zijn gevaccineerd."

Vaccinschaarste

Maar dat uitbreiden van de zeven groepen is volgens het RIVM lastig. In een schriftelijke reactie reageren zij begripvol, maar een schaarste aan vaccins zou het verzoek onmogelijk maken.

Vanuit het ministerie is op advies van de Gezondheidsraad daarom gekozen om eerst de zeven groepen te vaccineren. "Zodra deze mensen zijn ingeënt, worden de mensen met andere medische risicogroepen gevaccineerd - mensen die een medische indicatie hebben voor de jaarlijkse griepvaccinatie door de huisarts."

Lees ook

Hoog-risicogroep JA of NEE?

Wil jij weten waar jij onder valt? Voor meer informatie over medische (hoog) risicogroepen, klik hier

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.