ENKHUIZEN - Een mijlpaal vandaag: de Houtribdijk tussen Enkhuizen en Lelystad is officieel weer veilig verklaard. De dijkversterking won zelfs een waterinnovatieprijs. Maar diezelfde innovatie zorgde ook voor veel problemen. Zo heeft het oplossen van de zandverstuivingen miljoenen gekost, blijkt uit onderzoek van NH Nieuws.
Versterking Houtribdijk miljoenen duurden door zandverstuivingen - NH Nieuws
Uit de stukken die NH Nieuws in bezit heeft na een beroep op Wet Openbaarheid van Bestuur, blijkt dat alleen al Rijkswaterstaat bijna 3,4 miljoen euro extra heeft moeten bijleggen. En dat is nog maar een deel van de totale kosten door de zandproblemen. Want het deel dat voor rekening was voor Boskalis en Van Oord, is onbekend. De aannemer weigert te antwoorden op onze vragen hierover.
Vorig jaar ging de dijk meerdere malen dicht door zandverstuiving. Het grootste risico waarmee Rijkswaterstaat al vooraf rekening hield. En ook al werd er in documenten geadviseerd een laag grond aan te brengen om deze problemen te voorkomen, toch werd dit in eerste instantie niet gedaan.
Er kwam flink wat kritiek op Rijkswaterstaat. Want moet je wel experimenteren met een compleet nieuwe versterkingsmethode op zo'n kwetsbare plek? Want bij een afsluiting van de Houtribdijk moeten weggebruikers flink omrijden. "We hebben samen met universiteiten onderzoek gedaan en gekeken naar de maatregelen voor zandverstuiven. Die maatregelen hebben we allemaal genomen, maar de natuur was toch sterker dan we gedacht hadden", legt projectmanager Henk Meuldijk van Rijkswaterstaat uit.
Goedkoop is duurkoop?
De keuze om de dijk te versterken met zandige oevers is niet alleen een wereldprimeur, maar ook de goedkoopste optie. Al was dat volgens Rijkswaterstaat niet de doorslaggevende reden. "Deze manier van versterking is duurzamer door minder transportkosten en co2-uitstoot en geeft de nodige ecologische impuls aan het gebied."
"Het is nog altijd goedkoper geweest dan de hele dijk met steen te versterken"
Ondanks de extra kosten is het volgens de projectmanager nog steeds de beste keuze. Voor de versterking werd het zand lokaal gewonnen uit het Markermeer. "We hebben extra kosten gemaakt door de versteviging met grond. Maar het is altijd nog goedkoper geweest dan dat we de hele dijk met steen hadden versterkt."
Uiteindelijk werd er alsnog een laag grond aangebracht en werd er opnieuw gras ingezaaid. Dat bleek de oplossing, want zelfs bij de stormen Ciara en Dennis bleven zandverstuivingen achterwege.
Ondanks de miljoenentegenvaller blijft het project binnen het budget. Want juist vanwege het bijzondere karakter is er een stevige risicoreservering opgenomen van 11,8 miljoen euro. Daarvan heeft Rijkswaterstaat uiteindelijk een bedrag van 9,7 miljoen euro gebruikt. Naast de zandverstuivingen werd het geld besteed aan afwijkingen die bij het afgraven van de stenen naar voren kwamen, kosten voor flora- en fauna maatregelen en de extra aanvoer van stenen over land als gevolg van extreem laag water.
Dijk officieel veilig
Vandaag is de dijk officieel veilig verklaard en moet die de komende vijftig jaar weer zonder problemen mee kunnen. "Het zand moet minimaal tien jaar hier kunnen liggen, zonder dat we er onderhoud aan hoeven te plegen. Het gras dat nu is ingezaaid, is speciaal om verstuiving tegen te gaan. Over twee jaar zal er opnieuw ingezaaid worden met een mengels van zaden om de biodiversiteit te vergroten."
"Het zand moet minimaal tien jaar kunnen blijven liggen, zonder dat we onderhoud hoeven te plegen"
Het totale project is nog niet helemaal afgerond. Dat moet in juni zover zijn als ook de aanleg van een watersportstrand bij Lelystad en het tweede deel van het natuurgebied Trintelzand zijn afgerond.
Uitleg kosten
Voor de aanbesteding van het hele project schreven meerdere aannemers zich in. Boskalis en Van Oord mocht de opdracht gaan uitvoeren voor een bedrag van 88,8 miljoen. Van de risicoreservering van 11,8 miljoen, is er 3,4 miljoen uitgegeven om de problemen met zandverstuivingen de kop in te drukken.
Zo moest het stuifzand worden verwijderd (250 duizend euro), de weg en het fietspad twee keer worden geveegd (243 duizend euro en 232 duizend euro) en werden er vijfduizend vrachtwachtens aan grond gestort (2,6 miljoen). Daarnaast ging er nog eens 6,4 miljoen op aan overige maatregelen van het dijkversterkingsproject, waardoor in totaal 9,7 miljoen euro van de risicoreservering is uitgegeven.
💬 Mail ons met jouw verhaal!
Heb jij tips, een verhaal te vertellen of een interessante foto gemaakt? Stuur ons jouw nieuws via [email protected]!