POV biedt blinde Zaankanters lift naar aangepast stembureau: "Stemgeheim garanderen"

"We vinden het belangrijk dat het stemgeheim van mensen met een beperking wordt gegarandeerd", zegt fractievoorzitter Harrie van der Laan tegen NH Nieuws. De partij, die zowel in Zaanstad als in Wormerland in de raad zit, heeft in januari in beide gemeenten een motie ingediend om bij de komende verkiezingen een stembureau in te richten waar visueel beperkten zelfstandig kunnen stemmen. 

"In Zaanstad had de 'afdeling verkiezingen' al dingen besteld", vertelt Van der Laan. Hij doelt onder meer op een mal en een soundbox, waarmee blinden met braille en geluid zelfstandig hun stem kunnen uitbrengen. Nadat daarmee bij afgelopen verkiezingen in enkele gemeenten was geëxperimenteerd, is besloten het bij de aanstaande Statenverkiezingen breder uit te rollen. "Een mijlpaal voor Zaanstad", zegt de fractievoorzitter daarover.

Behalve in Zaanstad kunnen blinden en slechtzienden ook in Amsterdam, Haarlem, Hilversum en Haarlemmermeer zelfstandig stemmen. 

Lees ook: Braille en een soundbox: zelfstandig stemmen voor blinden in vijf gemeenten

Wormerland staat ondanks de ingediende motie niet in dat lijstje, tot grote onvrede van Van der Laan. "De gemeenteraad was heel blij met de motie", vertelt hij. "Maar ze hebben toch besloten om het niet doen, vanwege de kosten." Het uitrusten van een enkel stembureau met een soundbox en braillemal kost grofweg 5.000 euro, een bedrag dat Zaanstad heeft afgetikt om het stembureau in het Oogheelkundig Medisch Centrum (OMC) geschikt te maken. "Maar Wormerland vindt geld prevaleren boven het stemgeheim."

Tot Van der Laans verbazing verwijst de gemeente Wormerland visueel beperkte Wormerlanders 'zelfs door naar Zaanstad'. Een vreemde doorverwijzing, vindt hij, want daarmee worden visueel berperkten gedwongen een langere reis te maken om hun stem zelfstandig uit te brengen. 

'Rondjes rijden'
"Als jullie het zelf niet willen doen", spreekt hij de gemeente Wormerland toe, "dan gaan wij als POV mensen ophalen die er niet zelf kunnen komen. We regelen een busje en gaan rondjes rijden." Niet alleen Wormerlanders, ook blinde en slechtziende inwoners van Zaanstad komen in aanmerking voor de lift naar het stembureau.

Lees ook: Gemeente Texel: de stembussen zijn geopend! Oh nee, toch niet

Want ondanks de aanwezigheid van een soundbox en een mal in het stembureau in het OMC, zou het voor de doelgroep slecht te bereiken zijn. "Als blinde is het een lastige plek omdat je de ratels daar niet goed kunt horen. De verkeerssituatie daar is al onoverzichtelijk, en voor blinden helemaal."

Loep
Een woordvoerder van de gemeente Wormerland benadrukt dat stemlokalen in de gemeente - zoals de kieswet sinds dit jaar voorschrijft - allemaal honderd procent toegankelijk zijn gemaakt voor mensen met een beperking. "De hokjes zijn aangepast, er is rekening gehouden met draaicirkels en voor blinden en slechtzienden ligt er een lijst in braille en een loep", vertelt ze. "Maar dat heeft ook de nodige kosten met zich meegebracht." 

Lees ook: Langedijk gaat stemmen centraal tellen bij verkiezingen in maart 

"Zo'n mail kost ongeveer 4.000 euro per verkiezing en per stembureau", aldus de woordvoerder. "En dat keer twee, omdat we op 20 maart voor de Provinciale Staten en de waterschappen mogen stemmen. Dat is best een groot gedeelte van ons budget, dus er moest gekozen worden." Bovendien kost beluisteren van de kieslijst via de soundbox ongeveer een halfuur, wat de doorstroom niet ten goede komt. "Dan moet je per stembureau eigenlijk al twee hebben. Het is niet zo dat we er tegen zijn, maar de animo is niet groot."

De woordvoerder erkent dat door het besluit zelfstandig stemmen voor blinden en slechtzienden in Wormerland lastig is. Wel laat ze weten blij te zijn dat Zaanstad bereid is een stembureau zo in te richten dat blinden en slechtzienden daar zelfstandig kunnen stemmen. Ook het initiatief van de POV wordt gewaardeerd. "Misschien dat ons ambtelijk apparaat daar ook nog iets in kan betekenen", besluit ze. 

Aanmelden
Blinden en slechtzienden die op 20 maart een lift van de POV naar het stembureau in het OMC willen, dienen zich voor 15 maart aan te melden via [email protected], zegt Van der Laan. Let op: Wormerlanders die in Zaanstad willen stemmen, dienen wel op tijd een kiezerspas aan te vragen. Alleen met zo'n pas mogen ze buiten de eigen gemeente (in de eigen provincie) stemmen.