Het aantal elektrische personenauto's in Noord-Holland groeit snel. Daarmee rijst de vraag of het stroomnetwerk, dat al maximaal belast is, dit wel aankan. Maar elektrisch rijden biedt hier juist een uitkomst voor. Hoe zit dat?
Het aantal elektrische personenauto's is in Noord-Holland in twee jaar tijd bijna verdubbeld. Tegelijkertijd barst het stroomnet van de provincie nu al uit zijn voegen. Die energievoorziening moet eigenlijk perfect in evenwicht worden gehouden om optimaal te functioneren. Dat betekent dat er evenveel stroom in moet als er uitgaat. Dat is een flinke uitdaging, en dan moeten er de aankomende jaren ook nog duizenden extra laadpalen bij komen.
Elektrisch rijden in cijfers
In 2023 stonden er 51.206 elektrische personenauto's geregistreerd in Noord-Holland, blijkt uit cijfers van het CBS. In 2021 waren dat er nog 27.366. Voor die vijftigduizend elektrische voertuigen staan er naar schatting van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) zo'n 104 duizend laadpalen in de provincie.
Twintigduizend hiervan zijn publieke laadpalen of zogenaamde 'semi-publieke' laadpalen. Die bevinden zich op privéterrein, maar zijn ook toegankelijk voor publiek. Hierbij kun je denken aan laadpalen op parkeerplaatsen van bedrijven, winkelcentra, hotels, etc. De overige 74.000 laadpalen zijn allemaal privéladers.
Op dagen met veel zon of wind wordt er in de provincie namelijk meer duurzame stroom opgewekt dan wordt gebruikt. Hierdoor worden de maximale grenzen van het stroomnetwerk bereikt. "Dit brengt risico’s met zich mee, zoals vertraging van de woningbouw, de economische groei en de verduurzaming van Nederland", meldden netbeheerders TenneT en Liander eerder. Daarnaast kan de stroom van windmolens in Noord-Holland niet zomaar naar het zuiden worden getransporteerd, want dat kunnen de hoogspanningskabels niet altijd aan.
Onderdeel van het netwerk
"Elektrische auto's kunnen de oplossing zijn", zegt Maarten Steinbuch, hoogleraar hightech systemen aan de TU Eindhoven. Met name omdat Noord-Holland de meeste elektrische auto's en laadpalen heeft.
Alle laadpalen werken namelijk met dezelfde software. Op die manier kan het laden goedkoper worden gemaakt zodra er een overschot aan stroom is, en juist duurder wanneer er een tekort is. Zo kan een overschot aan stroom worden opgevangen in de batterijen van de elektrische auto's. "Daarmee maak je eigenlijk de auto een onderdeel van het elektriciteitsnetwerk", legt Steinbuch uit. "Dus hoe meer elektrische auto's, hoe beter."
Daarnaast kunnen elektrische auto's op termijn zelfs stroom terugleveren aan het net, dat wordt ook wel 'bidirectioneel laden' genoemd. Dat zou zelfs kunnen betekenen dat een energieleverancier een laadpaalbezitter betaalt om op piekmomenten stroom uit de auto aan het net te leveren. Daar wordt nu nog druk mee geëxperimenteerd, "maar op termijn gaan alle fabrikanten daar op over."
Blijft het nog wel voordelig?
De kosten voor het opladen van elektrische auto's variëren sterk afhankelijk van de gemeente. Noord-Holland is de voordeligste provincie, met een gemiddelde prijs van 33 cent per kilowattuur, exclusief btw. In Zandvoort betaal je het meest per kWh (0.48 euro) en in Amsterdam het minst (0.27 euro).
Steinbuch geeft aan dat elektrisch rijden pas duurder wordt dan rijden op benzine wanneer de prijs per kWh meer dan één euro bedraagt. "En dat zie ik niet snel gebeuren."