'Derdelanders' Moussa en Fahed leven in onzekerheid: wanneer stopt de opvang in Hilversum?

De ontmoeting vindt plaats in de kamer waar de 23-jarige Fahed, samen met drie anderen, verblijft. Kamers worden in de opvanglocatie meestal met vier tot zes personen gedeeld, privacy is dus ver te zoeken. De kamer van Fahed is voorzien van twee stapelbedden, een kast en een minuscule keuken. Toch spreken beide mannen geen kwaad woord over de Hilversumse gemeentelijke opvang. De 33-jarige Moussa, die zelf op de tweede verdieping verblijft, vindt het er ‘50-50’. Hij verblijft hier omdat hij geen andere keus heeft, maar vindt het desondanks een prima plek.

Voor studie in Oekraïne

Fahed komt uit Palestina en is geboren in Libanon. Moussa is van oorsprong Algerijns. Voor de uitbraak van de coronapandemie zijn beiden vertrokken naar Oekraïne voor het volgen van een opleiding.

Fahed had ambitie om schipper op een containerschip te worden en vestigde zich in een stadje dicht bij de Krim, grenzend aan de Zwarte Zee. Terwijl Fahed in het zuiden verbleef, woonde Moussa in de Oekraïense hoofdstad Kiev. In Kiev had hij zich aangemeld bij de Universiteit om Sociologie te gaan studeren, maar de Russische invasie maakte dit plan onmogelijk. 

Toen de oorlog uitbrak, vluchtten Moussa en Fahed meteen uit Oekraïne. Ze maakten chaotische omstandigheden mee tijdens hun vlucht naar veiligheid. Moussa, die samen met een gehandicapte vriendin de trein probeerde te halen, beschrijft hoe overvol de stations waren, waarbij politie hen dwong om snel te beslissen. "Er werden echt mensen in treinen gepropt", vertelt hij. 

Fahed werd geconfronteerd met een uitgevallen openbaar vervoer systeem en betaalde exorbitante bedragen aan taxichauffeurs die profiteerden van de wanhopige vluchtelingen. 

Tekst gaat verder onder de foto.

Uiteindelijk kwam hij terecht op een busstation. Volgens Fahed ging de enige bus op dat tijdstip richting Amsterdam. Hij geeft aan hoe verbaasd hij was hoe goed hij hier werd ontvangen en verzorgd. 

Zorgen, onduidelijkheid en tegenwerking

Maar toch zijn de zorgen van Fahed en Moussa nog lang niet voorbij. Naar eigen zeggen ging begin maart 2023 de ellende voor hen verder. Sinds die tijd krijgen beiden elke twee tot drie maanden brieven van de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst), waarin staat vermeld dat hun recht op verblijf en bescherming stopt.

"We hebben wel tien tot vijftien van deze brieven gekregen", zegt Moussa. "De enige reden dat we hier nog zitten, is omdat we recht hebben om te protesteren tegen deze beslissing." Beide mannen hebben een advocaat in de arm kunnen nemen met behulp van vluchtelingenwerk. 

Niet op rolletjes

Maar ook daarna liep het niet op rolletjes. Fahed en Moussa geven aan dat er veel belangrijke documenten vanuit het IND gestuurd moeten worden, maar dat hun advocaten daarvan veel niet hebben ontvangen. Bijvoorbeeld over het verlies van het recht op werk. "Hierdoor heb ik drie banen verloren", geeft Moussa aan. "Wees gewoon oprecht en duidelijk", valt Fahed later bij.

Beiden hebben het gevoel dat ze ontzettend tegengewerkt worden, niet alleen door het IND, maar ook door de gemeente Hilversum. Zo weigert de gemeente Hilversum volgens Fahed de opening van nieuwe taalklassen. 

Tekst gaat verder onder de foto.

Uitgezet

2 april 2024 hadden ze dan echt moeten vertrekken. "Alleen is hier niemand gekomen", zegt Moussa. Op 3 april kwam de gemeente wel en had Moussa geen andere keuze dan te vertrekken. "Ik heb een document getekend waarin stond dat ik deze plek zou verlaten." De gemeente liet hem daarin verder geen keuze. Op het document heeft Moussa vermeld dat hij nu geen woonplek meer heeft. Dankzij een voorlopige voorziening van de rechtbank kon hij terugkeren naar de opvanglocatie. "Toen ben ik na vijf dagen naar deze plek teruggegaan en nu zit ik hier weer. Soms is het heel simpel."

Voor Fahed steekt de situatie iets anders in elkaar, hij heeft momenteel een asielprocedure lopen. Dit betekent dat hij elk moment verplaatst zou kunnen worden naar een asielzoekerscentrum van het COA. Fahed vertelt dat hij in theorie zou kunnen werken, maar dat hij bij sollicitatieprocedures snel wordt afgewezen. Dit, volgens hem, door zijn achternaam en omdat de werkgever een tewerkstellingsvergunning zou moeten aanvragen. 

Beiden geven aan slecht te slapen en mentale klachten te hebben van de stress en angst uit het verleden, maar zeker ook van de stress die de huidige situatie hun geeft. "We zijn jong en allebei onze levens zouden eigenlijk nog moeten starten, maar we hebben al de stresslevels van iemand van boven de veertig."