Marlene's fascinatie voor tijd: eerste Nederlandse Tijdmuseum

Marlene Lutgert-Boomsma (67) is opgegroeid in een Amsterdams gezin waarin de klok een grote rol speelde. Ze hoeft haar ogen maar te sluiten en ze hoort het tikken en slaan van de vele uurwerken in haar ouderlijk huis. ''In het weekeinde was er altijd één moment waarop alle klokken werden opgewonden. Dat was een enorm werk, want er hingen er véél. Dan werd de tijd letterlijk even stilgezet. Mooi vond ik dat, het was een moment van bezinning. Mijn vader vond het belangrijk daar de nadruk op te leggen. Hij voedde ons op met rustmomenten.''

Levensmotto

Tientallen jaren later is dat haar levensmotto geworden: even stilstaan voordat ze verder gaat. Het klinkt luxe, als iets dat alleen is weggelegd voor mensen die gepensioneerd zijn en zeeën van tijd hebben. ''Onzin'', beweert Marlene, ''ik ben 67, maar ik ben heel actief.'' Samen met TNO doet ze een project dat gericht is op gezondheid. ''Mijn agenda is vol.''

Prioriteiten

Neem vandaag, Ze reed van afspraak naar afspraak, maar praten over het ongrijpbare begrip tijd doet ze zó graag dat ze haar agenda schoonveegde om de verslaggever te woord te staan. Marlene: ''Het is een kwestie van prioriteiten stellen, zoveel mogelijk dingen doen die je leuk vindt en daardoor de tijd vergeten. Als je lol hebt in wat je doet, heb je altijd het idee dat je genoeg tijd hebt. Je raakt in een flow en ervaart een gevoel van tijdloosheid. Dat is heerlijk.''

Ze hoort mensen wel eens praten over een bucketlist. Ze kent de uitdrukking, maar heeft zelf geen verlanglijstje. Dingen die ze graag wil doen, stelt ze immers niet uit, maar doet ze meteen. Niet omdat ze haast heeft, dat begrip kent ze niet, maar om zichzelf op haar sterfbed niet het verwijt te hoeven maken: 'had ik maar..'  Marlene: ''Ik wil zoveel mogelijk zinvolle dingen doen. Dat klinkt misschien een beetje hoogdravend, een beetje gereformeerd. Maar het is wel een beetje zoals ik ben opgevoed. Nee, dat kost mij geen moeite. Het is een kwestie van keuzes maken: waar stop ik tijd in en waarin niet?'' 

Chronos en Kairos

In haar verhaal laat ze met enige regelmaat de termen 'Chronos' en 'Kairos' vallen, figuren uit de Griekse mythologie. De eerste staat voor meetbare tijd zoals de klok die aangeeft. Kairos is innerlijke tijdsbeleving. Rust en aandacht zijn daarin de voornaamste bestanddelen. ''Je waant je als het ware  in een andere dimensie, een moment van tijdloosheid. Je vergeet de tijd en maakt letterlijk pas op de plaats.''

Psychologie

Marlene is opgeleid tot fysiotherapeut en heeft daarna psychologie gestudeerd. ''Ik kom uit een wereld waar ik altijd te maken had met mensen die ziek waren en beter moesten worden. Deze mensen voelen zich opgejaagd. Maar door wie? Wie legt het ze op? Het is een mindset. Als je jezelf laat opjagen, zet je een systeem aan dat op je fysiek slaat. Het eerste wat dan reageert, is je ademhaling. Als je je daarvan bewust bent, kun je je systeem resetten. Even uitblazen, als het ware even tijdloos kunnen zijn.''

Tekst loopt door onder de foto.

Ze is al enkele jaren bezig met het van de grond krijgen van het Tijdmuseum. Het meest logische bij die pogingen is om aansluiting te vinden bij een bestaand museum, bijvoorbeeld een plek waar uurwerken worden tentoongesteld. Vlak voor de coronacrisis leek de mogelijkheid zich voor te doen in Den Haag, maar de klokkenmaker die een belangrijke rol zou vervullen in de plannen, overleed. ''We zijn toen echt ingehaald door de tijd'', zegt Marlene.

Interactief

Door de bezoekers verschillende routes door het museum te laten lopen, wil Marlene ze meerdere facetten van tijd laten ervaren: reizen door de tijd, het verstrijken van de tijd en de invloed van de klok op gedrag, werk, prestaties en gezondheid.

Marlene: ''We willen ze uit hun comfortzone halen en laten voelen wat Kairos is. Het museum is er nog niet, maar komt steeds dichterbij. Binnenkort heb ik weer een gesprek over een mogelijk plek. Ik doe het rustig aan. De tijd kun je nu eenmaal niet dwingen.''

www.hettijdmuseum.nl