Losse bouten waardoor een vliegtuigpaneel tijdens een vlucht zomaar losraakt, of een wiel verliezen tijdens het opstijgen. De Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing wordt geteisterd door veiligheidsproblemen en komt er zacht gezegd niet helemaal lekker vanaf de laatste tijd. Kunnen we nog veilig instappen en vliegen die toestellen nog veilig boven onze huizen?
Hoe veilig zijn die vliegtuigen boven mijn hoofd?
De problemen bij Boeing, zoals die van het losgeraakte paneel en het verloren wiel, hebben te maken met slecht onderhoud en slecht opgeleid personeel. De vliegtuigbouwer kampt in Amerika met een groot tekort aan technici.
Er zijn rondom de eigen vloot geen zorgen bij luchtvaartmaatschappijen KLM, Transavia, Corendon en TUI. Vliegtuigen kennen een uitgebreid systeem van checks: voorafgaand aan elke vlucht, maar ook jaarlijks of tweejaarlijks groot onderhoud. De luchtvaartmaatschappijen laten weten dat de ontwikkelingen worden gevolgd en dat eventuele aanbevelingen van de fabrikanten en toezichthouders naar aanleiding van incidenten opgevolgd worden.
Incidenten bij Boeing
In de Verenigde Staten zijn de (veiligheids)perikelen rondom Boeing het gesprek van de dag. Amerikanen durven niet meer in te stappen en vrezen voor incidenten. De directie van de vliegtuigfabrikant stapte begin vorige week op na een reeks gebeurtenissen.
In januari schoot in volle vlucht een inactieve nooddeur los bij een vlucht van Alaska Airlines. De filmpjes van passagiers aan boord die het gat in de romp filmden, gingen viraal. Het losgeraakte paneel werd teruggevonden in een achtertuin. Een paar weken later verloor een Boeing 777 een wiel terwijl het toestel bezig was op te stijgen. Deze viel op een auto, er waren geen gewonden.
Maar ook de vliegtuigcrashes zijn de Amerikanen nog niet vergeten. Eerder hadden de Boeing 737 Max-vliegtuigen softwareproblemen die zelfs in 2018 en 2019 tot twee crashes leidde in Indonesië en Ethiopië, waarbij 346 doden vielen. Het probleem bleek al meer dan een jaar bekend te zijn bij de vliegtuigfabrikant, maar er werd niets aan gedaan.
Maar wij hebben toch ook een tekort aan technici?
Klopt, en dat tekort gaat ook alleen maar toenemen. In februari noemde de Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart Technici (NVLT) het tekort 'schrikbarend'. "De zorg is wel dat het een keer misgaat. Dat iemand iets vergeet of over het hoofd ziet", zei de vakbond tegen NH.
De gevolgen van het tekort zijn zichtbaar in de operatie. Vliegtuigen zijn soms niet op tijd gereed, waardoor vluchten vertragen. KLM heeft om deze reden ook vluchten moeten annuleren. Voor de komende zomer zeggen de luchtvaartmaatschappijen voldoende personeel te hebben aangenomen, maar hoe waterdicht dat plan is moet volgens Visser nog blijken.
"Er zal niet snel worden ingeleverd op veiligheid, maar wat er wel kan gebeuren is dat er toch geannuleerd moet gaan worden, omdat er toch niet voldoende mankracht is om de vliegtuigen op tijd klaar te krijgen. Het gaat er om spannen", zegt Visser.
Volgens de vakbondsvoorzitter is er in Nederland een groot verschil met Amerika. "De foutjes die daar worden gemaakt, verdwijnen in de grote massa. Die staan niet op naam. In de Boeing-fabriek gaat het er anders aan toe dan bij ons in Nederland", legt hij uit. "In Nederland hebben we checklists en die volg je van a tot z. De persoon die het doet, tekent het af en dat staat op de naam van die persoon. Die licentie ga je niet zomaar op het spel zetten."
Maar die Amerikaanse vliegtuigen die over onze huizen vliegen dan?
"Mensen hoeven zich echt geen zorgen te maken. De boodschap is geland in Amerika", zegt luchtvaartexpert Joris Melkert van TU Delft. "Boeing staat onder streng toezicht, er is ingegrepen door de Amerikaanse luchtvaartautoriteit (FAA)." Ook vakbondsvoorzitter Piet Visser deelt die mening: "En überhaupt is de kans dat er iets gebeurt met een vliegtuig heel, heel klein." Hij verwijst naar recente cijfers van IATA, International Air Transport Association.
Volgens deze cijfers is vliegvervoer nog steeds extreem veilig. 2023 is zelfs het veiligste jaar ooit geweest. En het risico op een dodelijke vliegtuigcrash is 0,03 per miljoen vluchten. Het risico op een vliegtuigongeval is 0,88 per miljoen vluchten.
"Je bent bang dat zo'n toestel neerstort op je huis"
Toch zijn sommige omwonenden die vliegtuigen pal over hun huis zien komen er niet helemaal gerust op. Martin en Ineke Ceelen uit Aalsmeer zagen in 2017 een vliegtuig met brandende motor over hun huis vliegen. "Het is doodeng, als je een vliegtuig aan ziet komen met brandende motor", vertelt Martin. Hij en zijn vrouw vreesden dat het toestel neer zou komen op hun huis, of onderdelen ervan.
Vooral Ineke heeft er nog wel eens slapeloze nachten van. "Je bent bang dat zo'n toestel neerstort op je huis", zegt ze. Hoewel dit een beangstigende situatie was, ging er niets mis. Sindsdien kijkt het stel toch anders naar de vliegtuigen die overkomen. En de berichtgeving rondom de incidenten in Amerika met Boeing-toestellen helpen niet om meer rust te krijgen.
En hoe zit het met de vliegtuigen die nog uit de fabriek moeten komen?
Corendon verwacht bijvoorbeeld nog een nieuw Boeing-toestel, de 737 Max 9. Kunnen we nog wel vertrouwen op de mensen in de fabriek?
Als er nieuwe vliegtuigen worden geleverd aan Nederlandse luchtvaartmaatschappijen, wordt deze ook door de Nederlandse technici volledig gecheckt. "Ze sturen de grootste mierenneukers daar naar toe om alles te controleren. Die kijken naar krasjes in de lak of kleuren van de gordel, maar ook naar elk boutje", legt Visser uit. "Dat gaat volgens de maatstaven die wij in Nederland hebben. Ook wordt er met elk toestel een testvlucht gemaakt."
Meer nieuws over Schiphol
📰 Al het nieuws over Schiphol vind je op nhnieuws.nl/schiphol
💬 Tips over Schiphol- en luchtvaartverhalen zijn welkom op [email protected]
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]