Van 800 naar 1600 bussen: bewoners Haarlemse binnenstad vrezen meer overlast

In de omgeving van het station hangen inmiddels talloze protestposters waarop wordt gewaarschuwd dat de buurt 'onleefbaar' wordt door al het busverkeer. Komende donderdag behandelt de commissie Beheer de toekomst van de openbare vervoerlijnen in de stad. Drie bewonersorganisaties grijpen dat moment aan om hun zegje te doen in de raad. "De leefbaarheid staat steeds meer onder druk", zegt Menno Maas van platform Buskruit.

Trilcommissie

In haar woning aan de Jansweg, vlakbij station Haarlem, waar de ene na de andere bus voorbij zoeft, vertelt Carina van Vlerken die de Trilcommissie vertegenwoordigt over de overlast. "Ik woon hier sinds 1997. We proberen de huidige overlast van het busverkeer aan te pakken. We hebben heel veel last van de trillingen van die bussen."

De gemeente gaat het Stationsplein opnieuw inrichten. Van Vlerken is geschrokken van de plannen die zijn gemaakt. "Een van de opties is om de Kruisstraat helemaal autoluw te maken, zodat het een rode loper wordt voor fietsers en voetgangers. Maar dat betekent ook dat de Jansweg tweerichtingsverkeer wordt voor de bussen. Dan gaan we van 800 naar 1600 bussen per dag door de straat. Dan krijgen we dus nog veel meer ellende voor onze kiezen."

Rusterburgerlaan

Kees de Wit is aangeschoven als vertegenwoordiger van de bewoners van de Rustenburgerlaan. Ook daar zorgen de vele bussen voor overlast. "We hebben al heel lang last van de dubbeldekkers en de gelede bussen. In de coronaperiode en tijdens het herinrichten van het Houtplein reden er een tijdje geen bussen door de straat. Toen het Houtplein in augustus in gebruik werd genomen, waren de bussen weer terug en ontdekten we opnieuw hoeveel overlast dat geeft. Een groep bevlogen bewoners vormt nu de kerngroep Rustenburgerlaan."

De Wit is ook lid van een overlegorgaan dat zich bezighoudt met het nog te bouwen ov-knooppunt Nieuw-Zuid. "Dat komt aan de Schipholweg en wordt erg belangrijk voor de loop van de buslijnen in Haarlem. De inspraak liep eerst niet zo goed, daarom is die 'omgevingstafel' er gekomen."

Buskruit

De derde organisatie is platform Buskruit. Menno Maas is de woordvoerder: "We zijn in 2018 opgericht als platform voor bewoners, ondernemers en deskundigen die een betere balans zoeken voor mobiliteit en leefbaarheid. In die tijd gingen de eerste dubbeldekkers rijden en daar hadden veel mensen last van. We zijn niet tegen openbaar vervoer, integendeel. Maar het moet beter en slimmer. De leefbaarheid staat steeds meer onder druk."

De trillingen en de geluidsoverlast die de bussen in het centrum van Haarlem veroorzaken, zijn dus een groot probleem voor de omwonenden. "Verreweg de meeste huizen hier zijn gebouwd voor het jaar 1900", zegt Van Vlerken. "De tijd van paard en wagen dus. Toen ik hier kwam wonen, reden er nog gewone bussen. Nu zijn het harmonicabussen, dubbeldekkers en elektrische bussen. Die zijn veel zwaarder en zorgen dus voor meer overlast."

"Het trottoir is hier ook heel smal", vervolgt Van Vlerken. "En er wonen hier gezinnen met kleine kinderen en veel oudere dames. Die kunnen niet veilig over straat. Dat valt op te lossen, maar dan moet de gemeente wel luisteren naar de oplossingen die de buurt aandraagt."

Tekst loopt door onder de foto.

Die oplossingen liggen volgens de bewonersorganisaties voor de hand. Menno Maas van Buskruit: "De maximumsnelheid moet omlaag naar dertig kilometer per uur, dat scheelt al heel wat. Je kunt doorgaande buslijnen deels aan de noordkant van het station laten stoppen, dan ben je ook al veel van die dubbeldekkers kwijt. Waarom moeten al die bussen naar het station? Je kunt ze straks ook laten keren bij knooppunt Nieuw-Zuid en maar een deel laten doorrijden naar het station."

Elektrische fietsen

De gemeente moet leren van de ervaringen in andere gemeenten en de ontwikkelingen rond vervoer in de gaten houden, zegt Kees de Wit. "De gemeente denkt dat het openbaar vervoer de komende jaren groeit, maar is dat wel zo? Ze houden vast aan studies van vijf jaar geleden, die zijn inmiddels achterhaald."

Maas: "In Amsterdam wordt er juist over gedacht het openbaar vervoer minder fijnmazig te maken. Dat heeft ook te maken met de opkomst van de elektrische fiets. In Stockholm wordt al een kwart van de busritten overgenomen door de elektrische fiets, in Chinese steden is dat zelfs de helft."

Inspraak

De drie gaan donderdagavond dus hun zegje doen in de raadscommissie. Welk doel hopen ze te bereiken? "We willen laten weten dat de inspraak beter moet. En uitleggen dat er echt geen 1600 bussen per dag door de Jansweg moeten rijden", zegt Carina van Vlerken. 

Menno Maas: "We moeten verder uitleggen dat het ov-knooppunt in Schalkwijk veel belangrijker moet worden voor het busvervoer, zodat het station wordt ontlast." Kees de Wit vult aan: "En zo snel mogelijk de snelheid omlaag brengen naar dertig kilometer per uur."