Met het voltooien van twee betonnen pijlers op het Sluiseiland, wordt vandaag een belangrijke stap gezet op weg naar een minder zout Noordzeekanaal. De pijlers die nu nog op de wal staan vormen straks het hart van de installatie waarmee zout water teruggevoerd wordt naar zee. De maatregel is nodig om verdere verzilting van het Noordzeekanaal door gebruik van Zeesluis IJmuiden te voorkomen.
Het wordt de grootste installatie voor selectieve onttrekking ter wereld, eind volgend jaar wordt de zoutdam in gebruik genomen. Aan het project wordt inmiddels ruim een jaar gewerkt en volgens omgevingsmanager Jan Rienstra van Rijkswaterstaat ligt het werk op schema. De laatste hand wordt deze week gelegd aan de pijlers.
Hoogste punt zoutdam IJmuiden bereikt - NH Nieuws
Eén pijler heeft al een dak, het beton voor het dak van de tweede pijler wordt vandaag gestort. In feite wordt daarmee het hoogste punt in het bouwproces bereikt, in de bouw meestal een moment waarbij wordt stilgestaan. Volgens de planning is de zoutdam in het Binnenspuikanaal in 2025 klaar.
Minder zout
Door de aanleg van de nieuwe Zeesluis komt er meer zout zeewater het kanaal binnen, wat een negatief effect heeft op de kwaliteit van het water. Daarom zijn deze werkzaamheden nodig.
Volgens omgevingsmanager Jan Rienstra van Rijkswaterstaat zijn de effecten al eerder dan 2025 merkbaar. "Eigenlijk is een project klaar als het doet waarvoor het bedoeld is", zegt Rienstra pragmatisch. "Ik verwacht dat de wanden van de dam eind volgend jaar geplaatst zijn, dan zou je ook het effect op het dalend zoutgehalte van het kanaal moeten merken."
Maar zover is het nog niet. Nu staan de pijlers als twee betonnen torens uit de verte zichtbaar als een landmark, nog op het sluiseiland. Maar dat is tijdelijk, ze verdwijnen uiteindelijk bijna helemaal onder water. Alleen de bovenste anderhalve meter van de betonnen torens blijven zichtbaar.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Selectieve onttrekking en natuurkunde
De installatie in het Binnenspuikanaal maakt gebruik van de natuurkundige wet dat zout water zwaarder is dan zoet water. Het zoute water zakt naar de bodem van het kanaal. Door een opening in dam, vlak boven kanaalbodem, wordt het zoute water door het gemaal teruggepompt naar de Noordzee. Op die manier wordt de verdere verzilting van het Noordzeekanaal tegengegaan.
Betonnen torens op Sluiseiland
De twee holle pijlers zijn ruim zevenentwintig meter hoog, vijf meter breed en twintig meter diep. Om de doorstroming van water niet te belemmeren hebben ze aan een zijde een puntige vorm, als de boeg van een schip. Ze zijn hol om het gewicht te beperken, zodat ze nog verplaatst kunnen worden.
Voor iedere pijler was duizend kubieke meter beton nodig, een hoeveelheid die moest worden aangevoerd met veertig vrachtwagens. Het hele proces was via webcams te volgen.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
"Het plaatsen van de pijlers op de kanaalbodem, wordt een technisch hoogstandje"
Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de enorme holle buizen. In april volgend jaar zullen de twee pijlers met een enorme hijskraan in het kanaal gehesen worden. "Dat plaatsen is wel een technisch hoogstandje", zegt Rob Gordijn van aannemer Van Hattum en Blankevoort. De pijlers moeten precies terechtkomen op de fundering die op de kanaalbodem is gelegd. "Dat luistert heel nauw", zegt Gordijn. "Ze moeten zo worden neergezet dat de wanden er precies tussen passen."
Webcams
Als ze eenmaal op hun plek staan worden ze bijna helemaal volgestort met zand. Bovenin de pijlers worden technische ruimtes ingericht.
Het werk aan de zoutdam in het Binnenspuikanaal in IJmuiden is nog steeds rechtstreeks te volgen via webcams op het bouwterrein.