Morgen komt het demissionair kabinet tijdens Prinsjesdag met een nieuwe begroting. Het repareren van de koopkracht staat bovenaan de prioriteitenlijst. Meerdere plannen daarvoor zijn al uitgelekt. Maar of die ook gaan helpen betwijfelt het NH Nieuws-panel, zo blijkt uit onderzoek waaraan 1.618 leden meededen.
Er wordt vooral gekeken hoe de lagere inkomens geholpen kunnen worden. Vorig jaar was de grootste koopkrachtdaling uit de laatste 40 jaar. Er waren dan ook al langer signalen dat, tenzij er zou worden ingegrepen, volgend jaar een miljoen mensen in armoede leven. En dat wil het demissionair kabinet voorkomen.
Zo moeten toeslagen en het kindgebonden budget worden verhoogd voor lage en middeninkomens. Maar de panelleden blijken verdeeld over het voorstel. Tegenstanders vinden het toeslagensysteem te ingewikkeld. Ze vinden bovendien dat (meer) werken meer zou moeten lonen.
'Hogere uitkeringen maken mensen lui'
"Hogere uitkeringen maken de mensen lui. Geef een prikkel tot werk en verlaag de belasting op werken", stelt Dirk uit Haarlemmermeer. Panellid Angelique uit Alkmaar zegt. "Ik denk dat toeslagen verhogen geen structurele oplossing biedt voor de huidige problemen." Het is een argument dat voor meer plannen wordt gebruikt.
Zo is er veel steun voor het compenseren van mensen die moeite hebben hun rekening te betalen en ook de belastingkorting voor inkomens tot 37.000 euro. Maar of het ook echt gaat helpen? De zin 'druppel op een gloeiende plaat' valt veel. En zo stelt Bram uit Uitgeest cynisch: "Als je tien euro verhoging krijgt, wordt alles elf euro duurder. Dus je schiet er niets mee op."
Tekst gaat onder de tabel verder.
Accijns voor tabak en alcohol omhoog
Uiteindelijk moeten die maatregelen ook betaald worden. Het demissionair kabinet wil onder meer extra geld binnenhalen door accijns (belasting) op tabak en alcohol te verhogen. 59 procent vindt het prima als een pakje sigaretten duurder wordt, 13 procent in redelijke mate. Dat alcohol meer gaat kosten valt met 43 procent iets minder in de smaak. Harmen uit Amsterdam zegt: "Accijns op alcohol en tabak verhogen helpt mogelijk ook om gezond gedrag te stimuleren."
Tekst gaat onder de tabel verder.
Het verhogen van belasting voor hogere inkomens vindt net iets meer dan de helft een heel goed idee. Toch is er ook hier een groep die er niks van moeten weten. "Koopkracht verbeteren door het verhogen van belasting? Daardoor verlaag je de koopkracht juist", aldus Rob uit de gemeente Edam-Volendam.
John uit Stede Broec vult aan: "Er is een grens tot hoe duur je iets kan maken. Te veel belasting zorgt ervoor dat spullen niet meer worden gekocht of uit het buitenland worden meegenomen."
'Btw voor gezonde levensmiddelen omlaag'
Veel panelleden zien meer in het stimuleren van gezond eten en het verlagen van de btw op gezonde levensmiddelen, zoals groente en fruit. Ook het zwaarder belasten van grote bedrijven wordt als oplossing genoemd.
Verantwoording
Onder de leden van het NH Nieuws-panel hielden we een enquête over hoe ze onder meer aankijken tegen de voorgenomen koopkrachtmaatregelen en hoe die bekostigd moeten worden. In totaal deden 1.618 mensen mee aan de enquête.
Wil je ook meepraten over allerlei onderwerpen in Noord-Holland? Geef je dan hier op voor het NH Nieuws-panel. Je wordt dan ongeveer eens per maand uitgenodigd voor onze onderzoeken.
Prinsjesdag
Dit artikel hoort bij de serie Prinsjesdag-verhalen waarin NH naar aanleiding van de presentatie van de Miljoenennota met Noord-Hollanders vooruitblikt op het komende jaar. Maken ze zich zorgen of zien ze komend jaar met vertrouwen tegemoet? Verwachten ze dat hun financiële situatie er op vooruit of er juist op achteruit gaat? En moeten ze de eindjes aan elkaar knopen en zo ja, hoe doen ze dat?