Kunnen we de tijgermug de baas blijven in Noord-Holland?

De tijgermug is dit jaar al op meerdere plaatsen in Nederland geregistreerd volgens de NVWA. Het insect werd in woonwijken en plekken zoals bandenbedrijven waargenomen. Ook kassen waar geluksbamboeplantjes worden opgekweekt zijn plekken waar de mug is aangetroffen. "Dit komt doordat de tijgermuggen eitjes leggen aan de basis van stekjes van geluksbamboeplanten en in tractor- en vliegtuigbanden die vanuit verre landen naar ons land komen. Uiteindelijk komen die eitjes in Nederland uit," aldus Knols. 

Terug van vakantiebestemming

Daarnaast is er volgens Knols een nieuw probleem: het meenemen van muggen vanuit vakantiebestemmingen. "Doordat de mug overdag actief is, hoeft het insect maar je camper in Italië in te vliegen, en voor je het weet neem je zo'n mug zo mee naar Nederland. Daar legt het vervolgens eitjes in een regenton, en zo heb je alweer een verspreiding." 

Sinds 2018 is er een sterke toename in het aantal tijgermuggen, meldt het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC). "Dit komt doordat we meer zijn gaan monitoren en dus meer hebben gevonden. Maar ook de toename in handel is daar een oorzaak van, daardoor is de veelvuldigheid van insleep van eitjes toegenomen," legt Knols uit.

Tot nu toe is het altijd gelukt om lokale uitbraken in Nederland uit te roeien door het monitoren van het NVWA, maar toch maakt Knols zich zorgen. De klimaatverandering heeft een duidelijke invloed op de komst van de tijgermug. "Door het extreme weer, creëer je omstandigheden waar de tijgermug goed tegen kan. Hoge temperaturen zijn goed voor muggen, maar zelfs in min twintig graden kunnen de eitjes overleven. Vanuit Zuid-Europa trekt de tijgermug steeds verder richting het noorden."

Gevaar?

Dat de tijgermug gevaarlijk is, ontkracht Knols: "Een mug is per definitie eigenlijk niet gevaarlijk, en kan alleen ziektes overdragen als ze zelf besmet zijn geraakt. Omdat er in Nederland niet allemaal mensen met knokkelkoorts, chikungunya of het zikavirus zijn, is de kans klein dat de muggen besmet raken en het kunnen doorgeven aan mensen in Nederland." 

Terwijl het bijten van een tijgermug ongeveer gelijk is aan de beet van een mug die van nature in Nederland voorkomt, kunnen mensen het toch ervaren als een pijnlijke beet doordat ze heftiger reageren op het speeksel van de mug. "Dat komt omdat ons immuunsysteem nog niet gewend is aan het speeksel van exotische muggen in tegenstelling tot onze 'Nederlandse' muggen waarbij je op als peuter al wordt geprikt en er aan went", legt Knols uit. 

Hoewel de tijgermug in eerste instantie niet gevaarlijk hoeft te zijn, moeten we volgens Knols de toename van de in Europa niet onderschatten. "In Zuid-Europa begint het aantal ziektegevallen dusdanig toe te nemen door het reizen van mensen met de ziektes, waardoor muggen besmet raken. En dan kan het gevaar natuurlijk wel gaan toenemen." Uit een nieuw rapport van het ECDC blijkt dat de muggen die mensen besmetten met ziektes zoals knokkelkoorts massaal oprukken in Europa, waardoor het risico toeneemt om een virus op te lopen. 

Het is volgens Knols onmogelijk dat Noord-Holland vrij van tijgermuggen blijft. "De insleep door personenvervoer is niet tegen te houden tenzij je alle auto's uit het zuiden zou behandelen met bestrijdingsmiddelen." 

Knols pleit voor een stevige aanpak: "Nederland moet zich veel harder opstellen en in Brussel het probleem op de agenda zien te krijgen om collectief in EU verband de opmars terug te dringen en gebieden weer tijgermuggen-vrij te maken. Maar voordat dit wordt gedaan, moeten er blijkbaar eerst mensen overlijden voordat er wat gaat gebeuren. Net zoals bij het coronavirus. Het is een trieste conclusie, maar wel de waarheid. Er moet wat worden gedaan."